در این میان برخی مسئولان شهری نیز مدام به ارائه آمار و ارقام مشغول هستند و گره چندانی از مشکلات شهر باز نمیکنند. اما از جمله مواردی که دردسر و مشکلات زیادی را برای شهروندان تهرانی ایجاد کرده، کمبود جای پارک خودرو در سطح شهر است. این مساله در حال حاضر یکی از چالشهای اصلی مدیریت ترافیک و حملونقل شهری تهران بهشمار میرود و بهخودی خود به حجم ترافیک در معابر شلوغ و پرتردد شهر دامن میزند.
جای پارک نداریم!
آمارها درباره کمبود پارکینگ در پایتخت متفاوت است و بین ۴۰۰ هزار تا دو میلیون واحد گزارش میشود. بهطور کلی پارکینگهای عمومی از اجزای مهم سیستم حملونقل شهری بهشمار میروند و وظیفه آنها فراهم کردن شرایطی برای کاهش بار ترافیک روزانه است.
الهام ابراهیمی، کارشناس خدمات شهری دراینباره میگوید: «مشکل کمبود پارکینگ در تهران مربوط به امروز و دیروز نیست. افزایش جمعیت که موجب ازدیاد خودروها در سطح شهر شده، ساخت و ساز خانهها و مراکز خرید بزرگ باعث شده کمبود پارکینگ و جای پارک خودرو نیز بهمشکلاتی همچون آلودگی هوا و ترافیک افزوده شود. بر این اساس کمبود پارکینگ موجب پارک بینظم خودروها میشود و درنهایت این امر بهبار ترافیک روزانه شهری دامن میزند.»
کارشناسان شهری معتقدند شهرداریها با هدف حل این مساله، باید از ارائه مجوز ساخت بهساختمانهایی که فاقد پارکینگ و فضای مناسب برای پارک خودرو هستند، خودداری کنند. همچنین لازم است با هدف کاهش بار ترافیک در نقاط پرتردد شهری هرچه بیشتر و سریعتر اقدام بهساخت پارکینگهای عمومی و طبقاتی شود. در این خصوص مراکز خرید یا مراکزی که محل تجمع شهروندان است باید در اولویت قرار بگیرد.
ابراهیمی درخصوص مناطق و محلهایی که جاذب جمعیت و خودرو هستند، میگوید: «در شهرهای بزرگ دنیا برای حل معضل کمبود جای پارک خودرو در کنار افزایش تعداد پارکینگها، رشد و توسعه زیرساختهای مرتبط با حمل و نقل عمومی شهر مورد توجه قرار گرفته تا برای مراجعه شهروندان به مراکز تجاری و اداری، نیازی به استفاده از وسایلنقلیه شخصی نباشد.
مالسنترها و مراکز خرید نیز موظف هستند فضای کافی برای پارکینگ خودرو، هم برای مشتریان و هم برای کسانی که در این مراکز فعالیت میکنند، احداث کنند؛ بهگونهای که در خیابانهای اطراف این مراکز، ترافیک چندانی شکل نگیرد. بر این اساس اینگونه مراکز دارای پارکینگهای بسیار بزرگ هستند و معمولا در اطراف شهر ساخته میشوند و نه در مرکز شهر؛ تا افرادی که قصد خرید با خودرو شخصی خود را دارند نیز بتوانند به این مراکز مراجعه کنند. هرچند امکان رفت و آمد با سیستم حملونقل عمومی نیز برای این اماکن در نظر گرفته میشود.»
کمبود محسوس جای پارک خودرو در پایتخت
علیرضا اسفراینینژاد، معاون فنی و مهندسی سازمان حملونقل و ترافیک شهرداری تهران از کمبود جای پارک خودرو در پایتخت خبر میدهد.
وی معتقد است برای رفع این معضل در حال حاضر نیاز به احداث ۸ هزار واحد پارکینگ در نقاط مختلف شهر است. درعین حال توسعه سیستم حملونقل عمومی از دیگر راهکارهای کاهش ازدحام خودرو و شکلگیری ترافیک در شهرهای پرجمعیت کشور بهویژه تهران بهشمار میرود.
درعین حال وی به مشکل اختصاص زمین برای ساخت و ساز پارکینگهای عمومی در سطح شهر اشاره کرد و افزود: «در کلانشهرها که قیمت زمین تا حد زیادی رشد داشته، احداث پارکینگ عمومی نمیتواند سود چندانی برای سرمایهگذار داشته باشد؛ بنابراین ضروری است که شهرداریها مشوقهای لازم را برای تشویق سرمایهگذاران به احداث پارکینگهای عمومی در نظر بگیرند و از این طریق بتوانند سهم قابل توجهی در کاهش بار ترافیک در سطح شهرهای شلوغ و پرجمعیت کشور داشته باشند.»
یک شهر دنبال جای پارک
سیدمحمد آقامیری، عضو شورای شهر نیز دراینباره گفته است: «کمبود شدید سرانه جای پارک در تهران بهحدی است که شهرداری نمیتواند به تنهایی این معضل را حل کند.»
وی شهرداری را ناتوان در حل معضل کمبود پارکینگ عنوان کرد و گفت: «برآوردها نشان میدهد که تهران حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد جای پارک کم دارد و کمبود شدید سرانه جای پارک در تهران بهشکلی نیست که شهرداری بتواند بدون کمک گرفتن از بخشخصوصی آن را جبران کند.»
بسیاری از کارشناسان یکی از راهکارهای رفع معضل کمبود پارکینگ عمومی را استفاده از اراضی بلااستفاده شهرداری برای احداث پارکینگ میدانند. همچنین در کنار ظرفیتهای شهرداری برای تبدیل فضاهای بلااستفاده در جهت تامین پارکینگ عمومی، از ورود سرمایهگذار بخشخصوصی نیز بهعنوان بهترین راهکار در این راستا یاد میشود.