در این شریط، بیمه از یک تعهد قراردادی فراتر رفته و به یکی از عوامل کلیدی در مدیریت ریسک و حفظ ثبات بازار تبدیل شده است. در شرایطی که خودروهای وارداتی تحت پوشش بیمه باربری جامع قرار میگیرند، بخش قابلتوجهی از ریسکهای ناشی از حوادث غیرمترقبه مهار میشود. این نوع پوشش، خسارات ناشی از سیل، طغیان دریا، نفوذ آب به محوطههای بندری، آسیبهای حین تخلیه و حملونقل را در بر میگیرد و امکان جبران خسارت را در چارچوبی شفاف فراهم میسازد.
مهدیه فریدوش، کارشناس حوزه بیمه خودرو در گفتوگو با «دنیایخودرو» گفت: «وجود بیمه کامل موجب کاهش ریسک سرمایهگذاری برای واردکنندگان، جلوگیری از انتقال ناگهانی خسارتها به قیمت نهایی خودرو و حفظ ثبات نسبی بازار در شرایط بحرانی میشود. در این سازوکار، شوکهای ناشی از حوادث طبیعی بهجای تبدیل شدن به بحران قیمتی، در سطح شرکتهای بیمه و قراردادهای مشخص مدیریت میشود.»
او افزود: «از منظر کلان، بیمه جامع نقش مهمی در کاهش فشارهای سیاسی و رسانهای بر دولت ایفا میکند. زمانی که خسارتها از مسیر بیمه جبران میشود، انتظار مداخله مستقیم دولت یا تخصیص منابع خارج از بودجه کاهش مییابد؛ موضوعی که به کنترل مطالبات عمومی و حفظ آرامش اجتماعی کمک میکند. در این چارچوب، بیمه دیگر صرفا یک قرارداد تجاری نیست، بلکه ابزاری تنظیمگر در اقتصاد سیاسی واردات خودرو به شمار میآید.»
وی گفت: «در نقطه مقابل، واردات خودرو بدون پوشش بیمهای مناسب یا با بیمههای محدود، یکی از آسیبپذیرترین بخشهای زنجیره تجارت خارجی را شکل میدهد. در حوادثی مانند طغیان دریا و آبگرفتگی محوطههای بندری، خودروهای فاقد بیمه موثر، بهسرعت دچار افت ارزش میشوند و در برخی موارد به خسارت کلی میرسند. این وضعیت معمولا با اختلافات حقوقی میان واردکنندگان، شرکتهای حملونقل، سازمان بنادر و بیمهگران همراه است و فرآیند ترخیص و تعیین تکلیف خودروها را طولانی و پرهزینه میکند.»
فریدوش معتقد است: «بلاتکلیفی خودروهای آسیبدیده علاوه بر زیان مالی، زمینهساز تصمیمگیریهای سلیقهای و افزایش احتمال بروز رانت و فساد در تعیین میزان خسارت میشود. از سوی دیگر، زمانی که تعداد خودروهای آسیبدیده بالا باشد، موضوع بهسرعت از یک مساله فنی خارج شده و به بحران رسانهای و افکار عمومی تبدیل میشود. در چنین شرایطی، فشار برای ورود دولت به منظور جبران خسارت افزایش مییابد؛ فشاری که اغلب هزینههای سیاسی و اجتماعی قابلتوجهی به همراه دارد.»
او گفت: «افزایش سطح آب در بنادر جنوبی کشور و تکرار طغیانهای دریایی، معادلات سنتی واردات خودرو را تغییر داده است. زیرساختهایی که بر اساس الگوهای اقلیمی گذشته طراحی شده بودند، امروز با ریسکهای جدید مواجهاند و در این میان، بیمه به آخرین خط دفاعی در برابر خسارتهای گسترده تبدیل شده است.»
وی افزود: «نادیده گرفتن الزامات بیمهای در سیاستگزاری واردات میتواند در آینده به توقفهای مقطعی واردات، افزایش هزینههای پنهان و مداخلات مستقیم دولت در بازار منجر شود؛ مداخلاتی که معمولا با کاهش شفافیت و اختلال در رقابت همراه است.»
این کارشناس بیمه گفت: «در مجموع، بیمه خودروها در برابر حوادث اقلیمی دیگر یک انتخاب اختیاری یا هزینه جانبی محسوب نمیشود، بلکه بخشی جداییناپذیر از امنیت اقتصادی واردات خودرو است.»
او گفت: «پوشش بیمهای کامل میتواند از بروز بحرانهای مالی و سیاسی جلوگیری کند و فقدان آن، بازار خودرو را در معرض بیثباتی و تنشهای چندلایه قرار میدهد.»
وی در پایان گفت: «در شرایط اقلیمی پرریسک امروز، سیاستگزاری هوشمندانه در حوزه بیمه، نهتنها به نفع واردکنندگان و مصرفکنندگان، بلکه در راستای کاهش هزینههای حکمرانی و حفظ ثبات اقتصادی کشور است.»
