صنعت خودرو یک‌دهه است که با مشکل حاد تامین مالی و سرمایه در گردش مواجه بوده و در این رابطه اولین گزینه برای حل این مشکل، استفاده از تسهیلات بانکی است. اما امروز باتوجه‌به شرایطی که وجود دارد، شرایط بانک‌ها نیز مساعد نیست و از توان لازم برای کمک به صنعت خودرو برخوردار نیستند. در چنین شرایطی، این موضوع مطرح می‌شود که راهکارهای دیگر تامین مالی خودروسازان چه مواردی هستند و از همه مهم‌تر آیا با تزریق مداوم منابع به خودروسازان، شرایط آن‌ها سامان خواهد یافت؟
پاسخ به این سوال چندان آسان به نظر نمی‌رسد. در همین رابطه، حیدر مستخدمین‌حسینی، معاون مالی اسبق ایدرو در گفت‌وگو با «دنیای خودرو» به بررسی روش‌های گوناگون تامین مالی خودروسازان پرداخته و وضعیت مالی فعلی آن‌ها را مورد کالبدشکافی قرار داده است.
این روزها خودروسازان با مشکلات مالی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. به‌نظر شما بهترین راهکار برای تامین سرمایه در گردش آن‌ها چیست؟
تامین مالی برای بنگاه‌ها یک امر حتمی و اجتناب‌ناپذیر است و آن‌ها می‌توانند از طرق مختلف مبادرت به این کار کنند. هزینه هر یک از این روش‌ها متغیر است، اما شرکت‌ها می‌توانند با ایجاد یک پرتفو از این روش‌ها این هزینه را برای خود کاهش دهند.
در این راستا، خودروسازی یکی از صنایعی است که نیاز به تامین مالی دارد و می‌تواند با استفاده از ابزار مشتقات نسبت‌به این کار اقدام کند. از سوی دیگر، مهندسی مالی نیز باید در دستور خودروسازان قرار بگیرد. زیرا دیگر دورانی که به‌صورت سنتی تامین مالی شکل می‌گرفت، گذشته است و شرکت‌های جاده‌مخصوص باید با توسل به روش‌های نوین سرمایه در گردش خود را تامین کنند.
استفاده از تسهیلات نظام بانکی یکی از منابع اصلی خودروسازان برای تامین مالی بوده و اکنون نیز قرار است دوباره یک خط اعتباری ۱۰ هزار میلیارد تومانی در اختیار خودروسازان قرار بگیرد. ارزیابی شما از این موضوع چیست؟
صنعت خودرو یک صنعت نازپرورده در ایران است، به‌طوری‌که در هر مقطعی، هر دولت و مجلسی که سر کار بودند، به این صنعت توجه زیادی داشته‌اند و الان نیز ایران‌خودرو و سایپا بیش‌از آن سقفی که برایشان وجود دارد، تسهیلات گرفته‌اند.
از این رو، امروز بسیاری از مدیران نظام بانکی دل‌خوشی از این صنعت ندارند. چراکه خودروسازان بدهی کلانی به بانک‌ها دارند. با این‌حال خودروسازان باز هم خواستار کمک هستند. این در حالی است که خودروسازان معمولا این منابع را می‌گیرند و بعد از چندی خواهان دریافت تسهیلات دوباره هستند، بنابراین، معلوم است یک جای کار اشکال دارد و می‌لنگد.
درواقع خودروسازان نباید تسهیلاتی را که می‌گیرند، خرج امور جاری خود و پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان کنند. بدیهی است اگر این باشد، با این حجم از نیروی انسانی، آن‌ها همواره نیاز به کمک دارند.
در مورد همین خط‌اعتباری ده‌هزار میلیارد تومانی نیز باید اول مشخص شود خودروسازان این پول را می‌خواهند صرف چه اموری کنند و پس از آن‌که این موضوع مشخص شود، باید در مورد اعطای تسهیلات تصمیم‌گیری شود.
این تسهیلات از دید شما باید صرف چه اموری شود؟
این تسهیلات باید برای مباحث تحقیق‌وتوسعه و توسعه محصول هزینه شوند و در ادامه نیز بدهی‌های خودروسازان به‌وسیله آن پرداخت شود، نه این‌که آن را صرف امورجاری کنند. در سال‌های گذشته، هم‌زمان که این منابع در اختیار خودروسازان قرار می‌گرفت، بدهی‌های آن نیز افزایش می‌یافت و کیفیت محصولات تولیدی نیز کاهش پیدا می‌کرد.
باتوجه به چنین شرایطی، وضعیت صنعت خودرو نیاز به آسیب‌شناسی جدی دارد، زیرا شرایط این صنعت بغرنج است و مانند بیماری می‌ماند که نیاز به عمل جراحی و بستری‌شدن در بخش مراقبت‌های ویژه را داشته باشد.
