به گزارش «اخبار خودرو»، تولید خودروهای جدید و به‌روز موضوعی است که بسیاری از مردم از خودروسازان داخلی انتظار دارند؛ خودروهایی با طراحی زیبا، کیفیت بالا و همچنین امکانات و آپشن‌های به‌روز از خواسته‌های اصلی مشتریان داخلی است. بحث تغییر و فیس‌لیفت خودروها نیز موضوع دیگری است که بازار تشنه آن است و به‌شدت از تغییرات مناسب در خودروها استقبال می‌کند. یکی از خودروهایی که از سوی سایپا رونمایی شد، اما همچنان به بازار عرضه نشده، خودرو رهام است؛ خودرویی که در سال ۹۲ کار طراحی آن به‌وسیله مرکز تحقیقات سایپا با یک شرکت چینی انجام شده و طراح فیس آن یک طراح آلمانی بوده است. خودرویی که ظرف سه سال باید عرضه می‌شد اما با گذشته ۶سال همچنان عرضه آن با اگر اما مواجه است.
به نظر می‌رسد بحث تحریم‌ها در عرضه این خودرو به بازار تاثیرگذار بوده است. در همین زمینه با سعید مدنی، مدیرعامل سابق شرکت سایپا که طراحی اولیه این خودرو در زمان مدیرعاملی او انجام شده است، به گفت‌وگو پرداختیم.
آیا شرکت‌های خودروسازی ما توانایی طراحی و عرضه فیس‌لیفت جدید محصولاتشان را هر ۲سال یک بار دارند؟ اگر این توانایی وجود دارد چرا فاصله زمانی بین تغییرات زیاد است؟
این توانایی در خودروسازان وجود دارد؛ یعنی اگر ۲ سال یک بار هم بحث تغییر و فیس‌لیفت رخ ندهد، هر ۳سال یک بار این کار انجام خواهد شد. اصولا برای فیس‌لیفت کردن خودروها زمان کمتری نیاز است، اما برای طراحی خودرو زمان بیشتری باید صرف شود.
برای طراحی خودرو از پایه باید بگویم در سال ۹۲ قرارداد طراحی پروژه SP۱۰۰ را با همکاری یک شرکت خارجی منعقد کردیم، قرار بر این بود محصول در سال ۹۵ به بهره‌برداری برسد.
یعنی ما می‌توانیم هر سه سال کار طراحی خودرو را انجام دهیم و محصولی را از صفر شروع کنیم و به محصول نهایی برسانیم. البته این امر به شروطی بستگی دارد و باید زمینه‌ها فراهم باشد و خودروسازان بتوانند از امکانات خارج از کشور هم استفاده کنند.
به لحاظ دانش طراحی در چه مرحله‌ای هستیم؟ اصولا چه تفاوت‌ها و کاستی‌هایی در کشور وجود دارد؟
در ایران دانش طراحی داریم. اما به‌هرحال سرعت طراحی در خارج به‌دلیل تعداد طراحان، بیشتر از ایران است. ضمن این‌که آن‌ها امکانات آزمایشی و آزمایشگاهی در کنار کار طراحی در اختیار دارند. برای طراحی خودرو حتما به یک تکنوسنتر و آزمایشگاه‌های مجهز به همراه تست‌های جاده نیاز است.
در این صورت، هر محصولی که طراحی می‌شود، به تست جاده‌ای می‌رود تا تاییدیه مورد نیاز را بگیرد. امکانات ما ضعیف است، اما به این معنی نیست که نمی‌توانیم کاری انجام دهیم. بلکه این ضعف را می‌توانیم با کمک کشورهای خارجی که در طراحی خودرو کار کرده‌اند، برطرف کنیم و سرعت کارمان را افزایش بدهیم. این روند را در خصوص SP۱۰۰ یا همان خودرو رهام سایپا انجام شد و ظرف سه سال طراحی شد.
به رغم آنکه چند سال از رونمایی این خودرو گذشته، اما همچنان در بازار عرضه نشده است. دلیل این مساله را چه می‌دانید؟
دلایلی مانند کمبود نقدینگی و همچنین بحث تحریم‌ها و قطع همکاری شرکای خارجی باعث شده است این پروژه‌ها کند شوند. متاسفانه خودروسازان ما درحال‌حاضر درگیر مسائل جاری خودشان هستند. همین مساله تمام فکر و وقت مدیران خودروسازی را به خود مشغول می‌کند.
درخصوص خودرو رهام گفته می‌شد از روی پلت‌فرم خودرو تویوتا یاریس تولید شده، این مساله تا چه اندازه صحیح است؟
بله؛ پلت‌فرم‌ها انواع مختلفی دارد و بسیاری از خودروسازان از یک سری طرح‌های استاندارد و کلاسیکی به‌منظور تولید خودرو استفاده می‌کنند. پلت‌فرم یاریس هم ممکن است از جای دیگری گرفته شده باشد. یعنی از یکدیگر اقتباس می‌کنند.
در واقع یک مدل سیستم تعلیق، یک مدل موتور و گیربکس و همچنین مدل‌های مختلف اکسل وجود دارد که بسیار شبیه خودرو یاریس هستند. اما به این معنی نیست مثلا قبلا خودرو یاریسی در کشور تولید می‌کردیم و حالا داریم خودرو جدیدی روی آن تولید می‌کنیم. مانند کاری که با خودرو پژو انجام دادیم و پلت‌فرم را در اختیار گرفتیم و اتاق جدیدی روی آن قرار دادیم.
درخصوص خودرو رهام این کار انجام نشده است و اصولا ما اصلا یاریسی تولید نکردیم. طراحان ما برای تولید خودرو بین کلاس B و C از کلاس خودرو یاریس استفاده کردند. خودروهای دیگری هم که در تویوتا تولید می‌شود، ممکن است در شرکت‌های دیگر مورد استفاده و الگوبرداری قرار بگیرد. یعنی ممکن است بخشی از خودروها اقتباسی از خودروهای دیگر باشد.
آیا درمجموع طراحی خودرو رهام ایرانی بوده است؟
خودرو رهام یک کار مشترک بود؛ مرکز تحقیقات سایپا نیروهایی را برای طراحی خودرو در اختیار داد. اما چون تعداد پرسنلی که در این زمینه کار می‌کنند، کم و محدود است؛ آن زمان از امکانات شرکت TGI که یک شرکت معروف چینی است، استفاده کردیم. بسیاری از خودروهایی که درحال‌حاضر به‌عنوان خودروهای چینی در بازارها می‌بینید، طراحی این شرکت است.
این شرکت‌ها عملا دررابطه‌با طراحی خودرو از طراحان خوب خارجی استفاده می‌کنند. مثلا طراح فیس خودرو رهام یک فرد آلمانی است. اتفاقا در سال ۹۲ تعدادی از مسئولان را به چین بردیم و از این شرکت چینی و امکانات آن‌ها بازدید کردند. البته شرکت هم به‌تنهایی کار نمی‌کرد و با همکاری مرکز تحقیقات سایپا فعالیت می‌کرد. قطعه‌سازان با قطعه‌سازهای چینی همکاری می‌کردند و عملا کار مشترکی بود و ما از ظرفیت‌ها و امکانات قطعه‌سازان و شرکت‌های مهندسی چینی سود بردیم.
یعنی کار خودمان را با آن‌ها هماهنگ کردیم و تطبیق دادیم. کاری که با اروپایی‌ها هرگز نتوانستیم انجام بدهیم. یعنی قطعه‌سازان ما که آن زمان حدود ۵۰ تا ۶۰ قطعه‌ساز منتخب بودند، در آن سال به چین می‌رفتند و همچنین آن‌ها به ایران می‌آمدند و همکاری بسیار خوبی انجام شد و قرار شد درنهایت خودرویی که تولید می‌شود با برند و لوگو سایپا باشد.
آیا دلیل این‌که همچنان خودرو رهام عرضه نشده، به دلیل کمبود قطعات و همچنین بحث گیربکس و موتور است؟
یک بخشی از آن مربوط به تست‌ها و آزمایش‌هاست. همچنین هر مدیری که وارد شود، تقریبا ۵ تا ۶ ماه نیاز دارد که نسبت به این طرح توجیه شود. همه مدیرانی که وارد سایپا شده‌اند، بعد از مدتی طرح را تایید کرده‌اند.
مهندس سلیمانی هم دستور تسریع در انجام فرایندهای مربوط به خودرو رهام را داده، درحال‌حاضر به‌سرعت تست‌های جاده‌ای این خودرو در حال انجام است.
اگر این تست‌ها به تایید برسد، به تولید انبوه خواهد رسید. برای شروع تولید ۴هزاردلار ارزبری برای این خودرو وجود دارد. اما به‌تدریج که به تولید انبوه برسد، قطعات این خودرو تولید داخل هم خواهد شد.
