پرداخت کرایه تاکسی با استفاده از اپلیکیشن‌های پرداخت آنلاین، چندسالی است که در ایران کلید خورده و البته همه‌گیری کرونا و کاهش استفاده از پول نقد در تراکنش‌های مالی میان شهروندان، استفاده از این اپلیکیشن‌ها را افزایش داده است. همین حالا، بسیاری از رانندگان تاکسی‌های آنلاین پول نقد قبول نمی‌کنند و البته، رقابت میان اپلیکیشن‌های پرداخت آنلاین در شبکه تاکسیرانی هم بیش‌از هر زمان دیگری شدت گرفته است. در این میان، انتقاداتی به سازماندهی و حتی شکل رقابت اپلیکیشن‌های پرداخت آنلاین در شبکه تاکسیرانی شهرها به گوش می‌رسید، موضوعی که به نظر می‌رسد شهرداری تهران، با پادرمیانی آن را حل‌وفصل کرده است.
داستان با کرونا شروع شد
حدود یک‌سال پیش و در روزهای اسفند ماه ۱۳۹۸ که ترس از ابتلا به کرونا بیش‌از امروز در میان شهروندان ایرانی همه‌گیر شده بود، آمارها نشان می‌دادند استفاده مردم از تاکسی و اتوبوس به شدت کاهش پیدا کرده است. در همان زمان اما مدیرعامل «تومن»، یکی از اپلیکیشن‌های پرداخت آنلاین به رسانه‌ها گفت میزان استفاده از این اپلیکیشن برای نقل و انتقالات مالی، در چند روز حدود ۲۰درصد افزایش یافته است.
با این همه، کمی پیش‌تر، در تیرماه سال ۱۳۹۸، اعلام شد تنها ۲درصد تراکنش‌های مالی در حوزه تاکسیرانی از درگاه اپلیکیشن‌های پرداخت آنلاین صورت می‌گیرد. در این زمینه، آماری به روزی وجود ندارد، اما گویا همه‌گیری کرونا میزان استفاده از این اپلیکیشن‌ها را افزایش داده باشد.
تسویه با راننده، مساله این است
با این همه، مشکل دیگری هم در استفاده از این اپلیکیشن‌ها وجود دارد و آن هم تعدد آنها و همچنین تفاوت‌ها در شکل پرداخت کرایه به رانندگان است. بر این اساس، برخی از این اپلیکیشن ها، تسویه مالی با راننده را زودتر و برخی دیرتر انجام می‌دهند. همین موضوع موجب شده است رانندگان ترجیحات شخصی خود را در استفاده از این اپلیکیشن‌ها داشته باشند، ترجیحاتی که ممکن است با خواسته مسافر همخوانی نداشته باشد.
راننده یکی از تاکسی‌های رسمی تاکسیرانی تهران، چند روز پیش در این مورد به خبرنگار «دنیای خودرو» گفت: «مزیت درآمد راننده تاکسی، به نقد بودن آن است و به‌همین‌خاطر، خیلی از راننده‌ها در اسنپ و تپسی هم ترجیح می‌دهند کرایه را نقدی بگیرند یا اینکه به کارت شخصی‌شان واریز شود. برای تاکسی‌های خطی مانند ما هم اپلیکیشن و پول نقد تفاوتی ندارد، اما وقتی کرایه به حساب شرکت‌ها می‌رود و با تاخیر به حساب راننده واریز می‌شود، طبیعتا ترجیح می‌دهیم از مسافر اسکناس بگیریم.»
این راننده تاکسی ادامه داد: «بین شرکت‌هایی که اپلیکیشن‌های پرداخت دارند هم در این مورد رقابت وجود دارد که تسویه با راننده زودتر انجام شود تا راننده هم آن اپلیکیشن را به بقیه ترجیح بدهد. در اینجا هم ممکن است این مشکل پیش بیاید که مسافر آن اپلیکیشن خاص را نداشته باشد.»
یک کاسه شدن اپلیکیشن‌های پرداخت کرایه تاکسی
همین مشکل اما سرآغاز همکاری میان برخی از اپلیکیشن‌های پرداخت آنلاین برای یک کاسه کردن سیستم مالی شان شد. در همین راستا، مدتی پیش، دو اپلیکیشن اصلی پرداخت آنلاین در تاکسی‌ها، این همکاری را کلید زدند و کمی بعد هم زمزمه‌هایی مبنی‌بر همکاری‌های گسترده‌تر با اپلیکیشن‌های مشابه به میان آمد.
در این میان اما برخی انتقادها در راستای اصرار نهادهای رسمی به استفاده از یک اپلیکیشن خاص که به سازمان تاکسیرانی تهران ربط داده می‌شد نیز به‌گوش می‌رسید. شاید به‌همین دلیل بود که بحث یکسان شدن اپلیکیشن‌های پرداخت آنلاین در حوزه تاکسیرانی، با جدیت بیشتری دنبال شد.
درهمین‌راستا، سال گذشته، مدیرعامل فاوای شهرداری تهران از راه‌اندازی «بارکد واحد شهری» برای رفع این مشکل خبر داد و این در حالی بود که در مهرماه امسال، اجرای آزمایشی این طرح در برخی پایانه‌های تاکسی در تهران کلید خورد.
محمد فرجود، در همین مورد گفته است: «طرح «هم پذیرندگی پرداخت آنلاین تاکسی‌ها» دارای ایراداتی بود که آنها را بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که باید مدلی طراحی شود که براساس آن، پذیرنده‌ها یک کد واحد داشته باشند. در گذشته هرکدام از تاکسی‌ها سیستم پرداخت خود را داشتند و با تمام سعی و تلاشی که در این زمینه صورت گرفت سهم آنها از تراکنش بسیار پایین بود و حتی به یک‌درصد هم نمی رسید.»
