به گزارش «اخبار خودرو»،مالیات بر خودرو طی هفته‌های اخیر به موضوعی داغ تبدیل شده است. از یک‌سو مالیات بر خودروهای بالاتر از یک‌میلیارد بسته شده و از سوی دیگر 9درصد مالیات ارزش افزوده بر فروش خودروهای جدید در نظر گرفته شده است.
موردی که باعث شد قیمت خودرو در بازار افزایش پیدا کند. هرچند بحث مالیات بر خودرو با هدف کاهش قیمت در بازار خودرو پیش برده شده اما به نظر می‌رسد این اقدام صرفا برای افزایش درآمدهای دولت است و تاثیر مثبتی بر بازار نخواهد داشت. این مصوبه همچنین با انتقاد شدید اقتصاددان‌ها مواجه شده و آن را مالیات بر تورم نامیده‌اند. قیمت خودروها درحالی افزایش پیدا کرده است که مردم در افزایش آن نقشی نداشته‌اند و تورم و کاهش ارزش ریال باعث آن شده است. در این شرایط، مالیات‌ها صرفا هزینه‌ها را برای مردم افزایش خواهد داد. این درحالی است که احتمالا سال آینده واردات خودرو نیز آزاد و حدود 50هزار دستگاه خودرو به کشور وارد خواهد شد. در این شرایط، مالیات و عوارض و تعرفه‌ها درآمد بیشتری برای دولت به همراه خواهد داشت.
مالیات‌بستن به خودروهایی که با تورم گران شدند، مشروعیت ندارد-سعید مدنی، مشاور ارشد صنعت خودرو
همواره در زمان محاسبه نرخ رسمی تورم کلی کشور، قیمت مصوب خودرو در کارخانه ملاک بوده است، نه قیمت آن در بازار. در مصوبه مالیاتی جدید نیز ظاهرا قیمت خودرو در بازار ملاک محاسبه و مشمولیت است. اینطور که گفته می‌شود قرار است در بحث خودروهای وارداتی نیز مالیات بر قیمت واقعی و جهانی خودرو که مثلا ۱۵، ۲۰ یا ۳۰ هزار دلار است در نظر گرفته می‌شود.
این روند نوعی تعدیل در اجرا خواهد بود. خیلی از خودروهایی که درحال‌حاضر در بازار 3 تا 4 میلیارد تومان قیمت دارند، شاید یک‌میلیارد تومان در نظر گرفته شوند. چراکه عملا افزایش قیمت دلار دست مردم نبوده است! ضمن این‌که جلوگیری از واردات نیز قیمت خودروها را به‌شدت افزایش داده است.
بنابراین مالیات گرفتن از چنین خودروهایی به نظر من عملی غیرمنطقی و نامشروع یا به‌عبارتی حرام است. چنین درآمدهایی برای دولت صحیح نیست.
فردی که چند سال گذشته خودرویی را با قیمت 400میلیون تومان خریداری کرده و حالا به‌واسطه افزایش قیمت دلار و ممنوعیت واردات، یک خودرو 3میلیارد تومانی دارد، چرا اکنون باید مالیات داشتن خودرو چند میلیاردی بپردازد؟ در گذشته از خودروهای داخلی یک مالیات نقل‌وانتقال دریافت می‌شد که رقم چندان درشتی نبوده است. اما وقتی سیاست‌ها به گونه‌ای هستند که بودجه از مالیات تامین شود، از یک‌سری دارایی‌ها که خود دولت و مجلس عامل افزایش آن شده‌اند مالیات اخذ می‌کنند که به نظر من غیرمنطقی است. این مالیات بر دارایی‌ها در حوزه مسکن هم وجود دارد.
درخصوص این‌که مالیات‌ها چه تاثیری بر بازار خودرو خواهد داشت نیز باید بگویم؛ این مالیات‌ها روی قیمت خودرو کشیده می‌شود و قیمت‌ها افزایش پیدا خواهد کرد. دقیقا مانند اتفاقی که برای مسکن رخ داد؛ فردی که می‌خواهد خودرو را به فروش برساند، مالیات را به قیمت نهایی اضافه می‌کند. به‌هرحال تاثیر مالیات بر قیمت خودرو مشخص خواهد شد و این مصرف‌کننده نهایی است که باید این مالیات‌ها را پرداخت کند. حال با این شرایط، پیش‌بینی بازار کمی سخت است. با افزایش ۱۸درصدی قیمت خودرو و نزدیک‌شدن قیمت کارخانه به قیمت بازار شاهد تغییر در بازار بودیم و این سیگنال به بازار داده شد که با آزادسازی قیمت خودرو می‌توان به کاهش قیمت خودرو در بازار امیدوار بود. اما آقایان فراموش کرده‌اند درهرحال ممنوعیت ورود خودروهای خارجی و متعاقب آن افزایش قیمت این خودروها، بر قیمت محصولات داخلی هم تاثیرگذار بوده است. تا چند سال پیش با ۴۰۰میلیون تومان می‌شد یک خودرو شاسی‌بلند غیرچینی خرید، اما درحال‌حاضر با این پول می‌توان یک محصول ایرانی سوار شد. یعنی خودرو ایرانی را که ۲۵۰میلیون قیمت دارد به دلیل مشکلات بازار و افزایش تقاضا برای جایگزینی با محصولات خارجی، باید با ۴۰۰ یا ۵۰۰ میلیون تومان در بازار خرید. بنابراین علت گرانی خودروهای ایرانی در بازار همین بحث ممنوعیت واردات خودرو است. اما با واردات ۵۰هزار دستگاه خودرو در سال آینده، قیمت خودروهای خارجی حداقل ۳۰ تا ۴۰درصد کاهش پیدا می‌کند و قیمت خودروهای داخلی هم دستخوش تغییر می‌شود. البته این اتفاق در شرایطی رخ می‌دهد که قیمت دلار تغییر نکند و روند افزایشی نداشته باشد.
مالیات و واردات خودرو برای تامین بودجه دولت-فربد زاوه، فعال و کارشناس صنعت خودرو
بر اساس جدول پلکانی مالیات بر خودروهای لوکس، هرقدر قیمت خودرو افزایش پیدا کند، مالکان باید مالیات بیشتری پرداخت کنند. اما به اعتقاد من، دولت تنها به‌دلیل کسری بودجه که با آن روبه‌رو است این مالیات را تعیین کرده تا از طریق آن بتواند هزینه‌های خود را پوشش دهد.
بنابراین این سازوکار مالیاتی به هیچ عنوان نمی‌تواند اثر مثبتی در بازار داشته باشد یا به نوعی این باعث شود بازار خودرو با کاهش قیمت روبرو شود. این تصور هم که با اخذ مالیات از خودروهای لوکس، فضای دلالی و سوداگری در بازار از بین می‌رود، اشتباه است.
بازار خودرو با این اقدامات، سروسامان نخواهد گرفت و به هیچ عنوان با چنین موضوعاتی قیمت خودرو اصلاح نمی‌شود. باتوجه به وضعیتی که دولت در بازار خودرو به وجود آورده، این بازار برای کسانی که برای حفظ ارزش پول خود خودرو خریداری می‌کنند، بازار بسیار ایده‌آلی است و این سرمایه‌گذاران سود تضمین‌شده‌ای در اختیار خواهند داشت.
از سوی دیگر، این موضوع نیز باید در نظر گرفته شود که تا وقتی قیمت‌گذاری دستوری در بازار خودرو ادامه یابد، با هیچ سازوکاری بازار خودرو اصلاح نخواهد شد. بنابراین مالیات‌های جدید تنها جیب دولت را پر خواهد کرد و هیچ دردی را از مشکلات مردم در بازار خودرو دوا نمی‌کند.
ضمن این‌که دولت، خود بزرگ‌ترین عامل افزایش قیمت خودرو در کنار سایر کالای مصرفی با توجه به رشد تورم است. بنابراین شما نمی‌توانید انتظار داشته باشید که قیمت یک کالا بالا برود، اما در مقابل آن قیمت سایر اجناس ثابت بماند.
بنابراین اخذ مالیات از خودروهای لوکس با عدالت نیز تطابق ندارد. دولت خود با خلق نقدینگی و افزایش تورم از راه‌های مختلف به دنبال جبران کسری بودجه خود بوده و تا زمانی‌که دولت از طریق راه‌های تورم‌زا در پی جبران کسری بودجه خود است، قیمت خودرو به مانند سایر کالاها افزایش خواهد یافت.
یکی دیگر از راه‌هایی که دولت بدون خلق پول می‌تواند کسری بودجه خود را جبران کند، عوارض و حقوق گمرکی است که می‌تواند از واردات خودرو اخذ کند. اگر واردات به‌صورت عادی آزاد شود و تمامی کلاس‌ها و سگمنت‌های وارداتی اجازه ترخیص داشته باشند، آن زمان قیمت خودروهای وارداتی بسیار شدید خواهد ریخت.
قیمت این خودروها امروز حباب بسیار زیادی دارد و این رشد مضاعف و افسارگسیخته به‌دلیل تورم نیست، بلکه به‌علت ممنوعیت و کمیاب شدن این مدل‌هاست. بنابراین اگر در تمامی کلاس‌ها واردات آزاد شود، بدون شک قیمت‌ها ریزش خواهد کرد، به‌خصوص در خودروهای شاسی‌بلند لوکس و همچنین برندهای خاص، این موضوع و کاهش قیمت‌ها شدیدتر خواهد بود.
قیمت خودروهای وارداتی در این چند سال حداقل ۱۲برابر شده است. این در حالی است که در برخی مدل‌های وارداتی افزایش قیمت‌ها تا ۲۰ برابر بوده که ممنوعیت واردات باعث چنین آشفته بازاری بوده است. پس به‌طور قطع با ورود مدل‌های جدید، بازار ریزش بسیارجدی را به خود خواهد دید.
