با آغاز تحویل گسترده خودروهای ساینا اس سایپا، حالا در خیابانها و جادهها و نیز در نمایشگاههای فروش اتومبیل شاهد حضور بیشتر این خودرو هستیم که در دو کارخانه پارسخودرو و سایپا کاشان تولید میشود. کسانی که این خودرو را تحویل گرفتهاند، از کنجکاوی برخی مشاهدهکنندگان آن در سطح شهر برای دانستن تفاوتهای «ساینا اس» با «ساینا معمولی» یا «ساینا پلاس» میگویند. به موازات تحویل خودروهای ساینا اس، تحویل خودروهای کوییک اس نیز با سرعت کمتر و بهصورت محدودتری آغاز شده است که مشابهتهای فنی و آپشنال بسیاری با ساینا اس دارد و بهجز تفاوتهای ظاهری، هاچبک بودن و برخورداری از دستگیرههای آسانبازشو، تفاوت دیگری در آن با ساینا اس دیده نمیشود.
* مدلهای S چگونه متولد شدند؟
در روز خداحافظی با پراید (16 مرداد 99)، سایپا از 3 خودرو جدید رونمایی کرد که شامل آریا، ساینا اس و کوییک اس بود. پیشفروش خودرو ساینا اس از خردادماه ۹۹ کلید خورد و نخستین تحویل آن در اسفند ۹۹ بود. اما پس از آن، تحویل این خودرو بسیار محدود و تقریبا متوقف بود. تا اینکه از دیماه امسال بار دیگر شاهد تحویل گسترده خودروهای ساینا اس و عرضه آنها به بازار بودیم.
اما فلسفه طراحی و ساخت خودروهایی مانند ساینا S و کوییک S و بهطور کلی تعریف مدلهای S و G یا GX چه بود؟ اگرچه نخستین دلیلِ طراحی و تولید این خودروها، تنوعبخشی به سبد محصولات سایپا با خودروهایی بهروزتر، زیباتر و دارای ایمنی و امکانات بیشتر بود، اما این خودروها که ظاهری اسپرتتر و جوانپسندتر نیز دارند، موجب شدند تا برنامههای داخلیسازی سایپا برای خودروهایی همچون شاهین و آریا در برخی بخشها مانند سامانه برق و الکترونیک BCM، تغییرات ارتقادهنده موتور و قطعاتی همچون دریچه گاز برقی، ECUهای جدید، ترمز کمکی BA (دستیار ترمز)، دیلایت (چراغ روز)، فرمان دیتایپ، صفحهکیلومترهای جدید با دادههای بیشتر و... بهواسطه افزایش سریع تیراژ تولید، توجیه اقتصادی بیشتری پیدا کنند.
* مشابهتهای محصولات جدید سایپا
مدلهای اس (مخفف کلمه استاندارد) دارای مشابهتهایی با محصول پرچمدار سایپا یعنی شاهین هستند. همین مشابهتها موجب بالا بردن تیراژ و توجیه اقتصادی تولید سیستم برق BCM و نیز موتور M15 جدید شد که نسخه توربوشارژ آن بر روی خودرو شاهین G به کار رفته است.
زمانیکه تیراژ یک قطعه بالا میرود، داخلیسازی آن قطعه توجیه اقتصادی پیدا میکند و مقرون بهصرفهتر میشود. اما با توجه به اینکه تیراژ محصولات پلتفرم جدید SP همچون شاهین با شیب ملایمی افزایش مییابد و رسیدن دیگر محصولات این پلتفرم (مانند آریا) به مرحله تولید و عرضه انبوه زمانبر است، تعریف و طراحی مدلهای S با سیستم برق BCM و موتورهای ارتقایافته بر پایه پلتفرمهای جدیدتر خانواده ایکس200 (اس200 و کیو200) در دستور کار قرار گرفت و دو خودرو ساینا اس و کوییک اس با همین رویکرد متولد شدند.
بدینترتیب برخی سیستمها و سختافزارها و قطعات الکترونیکی داخلیسازیشده برای محصولات جدید، در خودروهای ارتقایافته نیز به کار گرفته شدند. مشابه همین کار در دیگر خودروسازی بزرگ کشور یعنی ایرانخودرو نیز درخصوص محصولات دارای پسوند پلاس انجام شد و قوای محرکه اصلاحشده و برخی قطعات داخلیسازیشده برای محصولات جدیدی مانند تارا و دناپلاس برای محصولات ارتقایافته مانند راناپلاس و سورنپلاس نیز بهکار گرفته شدند.
* مزایای تجهیز خودرو به سیستم برق BCM
برخورداری از نود مرکزی در سیستم برق و الکترونیک مالتیپلکس ساینا اس و نیز کوییک اس یا همان سامانه مدیریت یکپارچه و نظارت عملیاتی بر خودرو که BCM (Body Control module) نام دارد، ازجمله ویژگیهای بسیار خوب این مدلها است. بهعنوان مثال وقتی راننده دستور توقف حرکت برفپاکن را میدهد، سیستم BCM که یک سامانه خدمات هوشمند است، ابتدا کنترل میکند که برفپاکن در پایینترین سطح خود قرار داشته باشد و اگر چنین نبود، آن را بهپایینترین سطح برمیگرداند و سپس قفل میکند یا هنگامی که راننده دکمه گرمکن شیشه عقب را فشار میدهد،BCM زمان لازم را برای راهاندازی این قسمت محاسبه کرده و سرعت عملکرد آن را تنظیم میکند. برای آزمایش نحوه عملکرد این سیستم میتوان پس از خروج از خودرو و فشردن دکمه قفل ریموت آن، بار دیگر این دکمه را فشرد. در این صورت شما دیگر صدای عملکرد مجدد مکانیزم قفل خودرو را نخواهید شنید و تنها چراغهای خودرو در پاسخ به فرمان شما روشن و خاموش خواهند شد.
این سیستم امکان افزودن بسیاری از امکانات ایمنی و رفاهی دیگر به ساینا اس همچون ترمز کمکی BA و چراغ بدرقه را فراهم کرده و به هوشمندسازی برخی عملکردهای الکترونیکی خودرو نیز کمک میکند. بهعنوان مثال در ساینا اس شما لازم نیست نگران روشنماندن هیچیک از چراغهای داخلی و خارجی خودرو باشید، زیرا به فاصله کوتاهی از قفلکردن ماشین توسط راننده چراغهای روشنمانده بهصورت خودکار خاموش خواهند شد. این یونیت کنترلی علاوه بر اینکه راننده را نسبت بهکارکرد صحیح و دور از خطر سیستمهای خودرو مطمئن میکند، میزان سیمکشیهای خودرو را کاهش میدهد. متناسب با این سامانه، فیوزباکس و رلهباکس جدیدی نیز در مدلهای اس استفاده شده که عملکرد و کیفیت بهتر سیستم الکتریکال و توزیع الکتریکی در این خودروها را موجب شده است.
* مزایای موتور M15 ارتقایافته
در موتور M15 ارتقایافته نیز که در ساینا اس و کوییک اس استفاده شده و نسخه توربوشارژ آن نیز در شاهین موجود است، شاهد اصلاحات و تغییرات بسیار خوبی هستیم. این موتور که مجهز به دریچه گاز برقی (بهجای مکانیکی) است، از کوئلهای جدید در سیستم جرقهزنی، بالانسر شفت ارتقایافته، سرسیلندر جدید، سیستم پاشش سوخت اصلاحشده و رینگهای تقویتشده موتور با عملکرد بهتر در طولانیمدت برخوردار است.
از دیگر ویژگیهای موتور جدید میتوان به برخورداری از استاندارد یورو5 (با امکان تطبیق با استاندارد یورو۶) و نیز مصرف سوخت کمتر اشاره کرد. دریچه گاز برقی در این موتور علاوه بر کاهش آلایندگی، امکان نصب کروزکنترل را فراهم میکند و موجب پایداری بیشتر در عملکرد خودرو و ارتباطگیری BCM با ECU میشود.
متناسب با این تغییرات در موتور، تغییراتی را نیز در دیگر بخشهای قوای محرکه خودرو همچون نسبت و ضرایب جعبهدنده، پلوس و... مشاهده میکنیم که در کنار بهکارگیری سامانه برق BCM و ECU جدید با کالیبراسیون بهروز، سواری بهتر و نرمتری را برای ساینا اس در مقایسه با ساینا معمولی و ساینا پلاس رقم زدهاند.