به گزارش «اخبار خودرو»،باتوجه به داغشدن بازار خبرهای مربوط به آزادسازی واردات خودرو در کشور، بسیاری از کارشناسانی که طی چند سال گذشته در زمره مخالفان آزادسازی واردات بودند، به جرگه موافقان پیوستهاند. این در حالی است که طرح مرتبط مجلس در این خصوص، پساز بررسیهای شورای نگهبان و اعمال نظرات مجمع تشخیص مصلحت نظام، هماکنون در اختیار قوه مجریه قرار دارد. بر این اساس، دولت سیزدهم موظف شده است؛ امکانات لازم برای ازسرگیری واردات را پس از چهار سال ممنوعیت فعالیت فعالان این حوزه آماده کند. مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در این خصوص به روزنامه «دنیایخودرو» گفت: «تا پیش از رهنمودهای مقام معظم رهبری درباره نارضایتی شهروندان از خودروهای داخلی و انتقاد ایشان به کیفیت محصولات صنعت خودرو کشور، چندان امیدی به تایید مصوبه واردات خودرو در مجمع تشخیص نبود. زیرا هیات عالی نظارت، مصوبه مورد نظر را در تضاد با سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی اعلام کرده بود. هرچند باتوجه به انتقادات رهبری و با در نظر گرفتن اینکه انحصار بازار یکی از دلایل اصلی ضعف کیفی خودروهای داخلی بهشمار میرود، این مصوبه مجلس با درایت مجمع تشخیص دستخوش اصلاحات و بخش ایجاد انحصار از آن زدوده شد.» وی با بیان اینکه دستگاههای دولتی نباید برای عبور از بحران، توپ مشکلات را در زمین دیگر دستگاهها بیندازند، افزود: «دولت به اندازه کافی درگیر بحرانهای بهوجودآمده در دولت دوازدهم است؛ نمونه آن همین بستن غیرقانونی و یکشبه سامانه ثبتارش بود که تبعات آن را طی این سالها شاهد بودیم.»
اینطور که برخی نمایندگان در فضای مجازی مطرح میکنند، ترکیب موافقان و مخالفان واردات خودرو تغییر کرده و خودروسازان و وزارت صمت، در صف موافق قرار گرفتهاند و مدعی هستند برخی اعضای انجمن واردکنندگان موضعی مخالف را در پیش گرفتهاند. نظر شما در این خصوص چیست؟
تغییر موضوع برخی نمایندگان جای تشکر دارد که به اشتباه دولت قبل و نمایندگان مجلس پیشین درخصوص ممنوعیت واردات پی بردهاند. اما درخصوص اصل ماجرا که آزادسازی واردات است، اختلاف نظری وجود ندارد و طی چهارسال گذشته این انجمن با تمام توان به دنبال رفع ممنوعیت واردات خودرو و شکستن فضای انحصاری بهوجودآمده در بازار خودرو بوده است. اما از قدیم گفتهاند با پارچه چرک نمیشود شیشه کثیف را تمیز کرد! اگر افرادی برای کوتاهکردن مسیر آزادسازی واردات میخواهند از شخص من مایه بگذارند و تمام فعالان این حوزه را در ارتباط با من بدانند، باید بگویم؛ نخستآنکه من واردکننده خودرو نیستم، بلکه حقوق متقاضیان و شرکتهای نمایندگی و وظیفه اداریام موجب شده است در این خصوص پیگیر باشم. دوماینکه؛ انتشار دروغ و تهمتزدن به دیگران خشت اول این دیوار را کج میگذارد و نتیجه زیبندهای نخواهد داشت. از آنجاکه ما عادت داریم، تقصیر را گردن دیگری بیندازیم تا خود را مبرا کنیم، بسیاری از کارشناسان حوزه خودرو، بخش بزرگی از مشکلات را به گردن معادلات بینالمللی و تغییر و تحولات سیاست جهانی و برخی تصمیمگیریهای خارجی میاندازند. اما باید اذعان داشت برخی بیکفایتیها و نبود مدیریت صحیح داخلی نیز در این میان بیتاثیر نبوده و منجر به بروز مشکل در این حوزه شده است.
تحقق فضای رقابتی خودروسازان داخلی و تامین کمبود نیاز بازار بهعنوان یکی از عمدهترین دلایل آزادسازی واردات خودرو، از سوی نمایندگان مجلس عنوان میشود. به نظر شما در چه صورت این اتفاق در بازار و صنعت خودرو خواهد افتاد؟
نباید از اینکه چرخه صنعت و تجارت ما توسط عوامل بیگانه قفل شده است، غافل شویم. اما این نکته هم بسیار حائز اهمیت است که صنعت ما را از داخل نیز بهصورت ندانسته و ناآگاهانه بهوسیله یکسری فرآیندها و تدوین مقرراتی که شاید یا کارآمدی ندارند یا ایدهآلیستی بوده و شاید هم هدفمند بوده، بسته نگه داشتهاند. در خصوص آنچه گفتید نیز افزایش 1.5برابری عرضه خودرو است که میتواند بازار را به سمت رقابتیشدن سوق دهد. در غیر این صورت آزادسازی واردات نه در شفافسازی قیمت خودرو موثر خواهد بود و نه خودروسازان ضرورتی برای ارتقای محصولات خود احساس خواهند کرد.
برخی کارشناسان از وجود موانع در مسیر واردات خودرو به کشور حرف به میان میآورند. به نظر شما چه موانعی بر سر راه عرضه خودرو با کیفیت در بازار وجود دارد؟
به نظر من جلوگیری از تولید و حتی واردات خودرو غیراستاندارد به هر نحوی کار پسندیدهای است، اما این موضوع باید ارجاع داده شود به صحبتهای رؤسای قبلی و افرادی که در سازمان ملی استاندارد مسئول بودند. استانداردهای ملی خودروهای ما ابهشدت سختگیرانه و متنوع هستند که برخی آنها نهتنها تاثیری بر کیفیت و ایمنی خودرو نداشته، بلکه با اقلیم ما نیز همخوانی ندارند. 40درصد قواعد استانداردهای ما ترجمه استانداردهای اروپایی، 40درصد ایده و ذهنیت کارشناسان سازمان استاندارد و ۲۰درصد مابقی استانداردهای کشورهای توسعهیافته دنیا هستند که این مساله یک بههمریختگی واضح در تدوین استانداردها در کشور است.
باتوجه به تایید مجوز واردات خودرو از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام، وزارت صمت به تدوین آییننامه اجرایی واردات خودرو اهتمام دارد. آیا به نظر شما این آییننامه با یکسری کمبودها به مرحله ابلاغ خواهد رسید؟
هنوز تدوین آییننامه اجرایی واردات نهایی نشده است و امیدواریم کمبودی نداشته باشد. آقایان در ستاد هماهنگی اقتصادی دولت همچنان مشغول بررسی آییننامه مذکور برای بهینهسازی هستند، اما برای تدوین آییننامه اجرایی واردات خودرو، از نظر فعالان انجمن واردکنندگان خودرو استفاده نکرده و بسیار علاقهمند هستند که تدوین آییننامه بهصورت محرمانه انجام شود.
حتی در نوشتن مصوبه واردات نیز بسیار پنهانی رفتار شد. بنده احتمال میدهم که شاید نمیخواهند وارداتی صورت گیرد و بهصورت پنهانی در حال پیشبرد کار خود هستند که اگر واردات آزاد نشد، خبری و رسانهای نشود. یک نکته قابل توجه، تردد خودروهای فرسوده در سطح شهرها و جادههای کشور است.
بار اسقاط این خودروها همیشه بر دوش شرکتهای واردکننده بوده است و هیچ یک از دیگر بنگاههای فعال در صنعت خودرو به وظیفه خود عمل نکردهاند. یک مساله دیگر، اسقاط یک خودرو تجاری به ازای واردات یک خودرو کار است که پیشنهاد میکنم این موضوع مورد بررسی دوباره قرار بگیرد؛ یک راننده پایهیک جادهای با کشنده 40 یا 50 ساله مجبور به امرار معاش است.
اما ارزانترین خودرو سنگین بیش از 5میلیارد قیمتگذاری میشود و وسیله او کمتر از 500میلیون تومان ارزش اسقاط دارد. چرا به این افراد دارای شناسنامه کار، اجازه واردات خودرو برای استفاده شخصی داده نمیشود؟ یا چرا به ازای اسقاط خودروهای سواری به این فعالان که ابزار توسعه کشور محسوب میشوند، اجازه نوسازی ناوگان داده نمیشود؟ با این مجوز هم صنعت حملونقل جادهای کشور نوسازی میشود، هم بنگاههای اسقاط خودرو که درحالحاضر خاک میخورند، در جریان فعالیت قرار میگیرند.
محدودیت قیمتی برای واردات خودرو تا سقف ۲۵هزار دلار چه تاثیری بر کلاس محصولات جهانی با قابلیت عرضه در بازار خودرو کشور به دنبال خواهد داشت؟
سقف قیمتی ۲۵ هزار دلاری را تعیین کردهاند تا خودروهای اقتصادی بیشتری برای افزایش رفاه و نیاز جامعه در نظر بگیرند و درعینحال دربرگیری آن نیز در سطح جامعه بیشتر باشد. اما عدهای که همچنان از آزادسازی واردات ضرر میکنند، بهصورت آشکار یا پنهان به دنبال سنگاندازی هستند. یکی از عوامل ایستادگی در مقابل واردات، شرکتهای خودرویی چینی هستند که بهتازگی مصاحبهها و ویدیوهای مختلفی درخصوص عدم کاهش قیمت محصولات خود درصورت آزادسازی واردات منتشر میکنند. اما اگر این مورد رخ دهد، مجبور به کاهش قیمت هستند.
آیا آزادسازی واردات خودرو و عرضه محصولات خودروسازان بزرگ جهانی میتواند بر تغییر شیوه فروش محصولات خودروسازان ایرانی یا تداوم عرضه خودرو در بورس و سامانه جامع فروش اثرگذار باشد؟
عرضه خودرو در بورس راهکار عملیاتی برای برونرفت خودروسازان از بنبست کنونی نیست. زمانی که عرضه محصول به بازار با محدودیت همراه است و همان محصول را با عرضه محدود به بورس وارد می کنید، درنهایت باز هم قیمت محصول در اثر عرضه محدود افزایش خواهد یافت. این مورد نیز بر قیمت محصول در بازار تاثیر مستقیم خواهد گذاشت و موج گرانی ایجاد میکند. تنها راه علاج بازار خودرو، افزایش عرضه است. در کنار این مساله نیز واردات خودرو و عرضه محصولات متنوع برای همه گروههای متقاضی خودرو موثر خواهد بود.