در چنین شرایطی مساله فقط نجات جان مصدوم نیست، بلکه پای مسئولیت نهادهای امدادی، جایگاه بیمهگر و خلأهای قانونی نیز بهمیان میآید.
در حوادث رانندگی، گاه ثانیهها میتواند تا حد زیادی سرنوشتساز باشد؛ اینکه مجروح یا مصدوم حادثه در چه مدتزمانی پس از وقوع تصادف از خدمات پزشکی بهرهمند میشود، تا حد زیادی تکلیف وی را از این بابت که زنده میماند یا نه مشخص میکند.
بر این اساس یک رابطه معکوس در این میان وجود دارد و هرچه تاخیر در امدادرسانی بیشتر باشد، شانس زنده ماندن کمتر میشود. اما اگر آمبولانس با تاخیر برسد یا از انتقال مجروح خودداری کند، پیامدهایی غیرقابل جبران در انتظار مصدوم خواهد بود.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) مفهومی تحتعنوان «زمان طلایی» را تعریف کرده است؛ یعنی دورهای حدود ۶۰ دقیقه پس از وقوع حادثه که اگر در آن زمان مجروح بهبیمارستان منتقل شود، بیشترین احتمال نجات وجود دارد. در غیر این صورت، آسیبهای داخلی، خونریزی یا صدمات مغزی میتوانند مرگبار باشند.
محمدامین رستمی، کارشناس حوزه بیمه خودرو در گفتوگو با روزنامه «دنیایخودرو» با اشاره به تاثیر مستقیم قصور در امدادرسانی بر پوششهای بیمهای میگوید: «وظیفه بیمهگر، جبران خسارتی است که در نتیجه مستقیم حادثه وارد شده باشد. اما اگر بهدلیل تاخیر اورژانس، شدت آسیب افزایش یابد یا حتی منجر به فوت شود، مسئولیت بیمهگر هم میتواند محل بحث باشد.»
او توضیح داد: «در مواردی دیده شده که مصدوم بهدلیل انتقال دیرهنگام به بیمارستان، از ناحیهای که در ابتدا فقط دچار شکستگی ساده بوده، دچار عفونت شدید یا حتی نقص عضو شده است. اینگونه موارد میتواند مرز میان خسارت اولیه و خسارت ثانویه را مشخص کند. اگر مشخص شود که خسارت ثانویه ناشی از قصور در امدادرسانی است، بیمهگر میتواند از پذیرش بخشی از تعهد خودداری کند یا حتی بهمراجع قضایی برای احقاق حق خود مراجعه کند.»
وی همچنین بهمساله مهمتری اشاره کرد و افزود: «درحال حاضر، قوانین بیمهای کشور ما بیشتر روی تقصیر راننده و وضعیت وسیلهنقلیه تمرکز دارند، اما موضوع مسئولیت نهادهای امدادی همچون اورژانس هنوز در آییننامههای اجرایی بیمهای بهطور مستقیم دیده نشده است. درحالی که در بسیاری از کشورها، چنانچه تاخیر آمبولانس موجب افزایش خسارت شود، بیمهگر میتواند علیه سازمان امدادی اقامه دعوی کند.»
او تاکید کرد: «بهروزرسانی مقررات بیمهای با رویکرد واقعگرایانه نسبت به حوادث شهری و دخیل دانستن همه عوامل از جمله خدمات امدادی، نهتنها به افزایش رضایت بیمهگذاران منجر میشود، بلکه به عدالت در پرداخت خسارات نیز کمک میکند.»
رستمی در پایان گفت: «با وجود تلاشهای اورژانس کشور و رشد خدمات فوریتهای پزشکی، هنوز چالشهایی چون کمبود نیرو، ازدحام تماسها، کمبود آمبولانس و ترافیک سنگین شهری باعث میشود در برخی موارد، جان بیماران بهخطر بیفتد. درنهایت، جان انسان خط قرمزی است که نمیتوان از آن عبور کرد. انتظار طولانی برای رسیدن آمبولانس یا خودداری از انتقال مجروح، یک اتفاق ساده را بهفاجعهای بزرگ تبدیل میکند. شاید بتوان جبران مالی کرد، اما نه جان از دست رفته را میتوان بازگرداند و نه زخم عمیق بیتفاوتی را از ذهن بازماندگان زدود.»