درحالی که بیمه شخص‌ثالث و بیمه بدنه از رایج‌ترین و گسترده‌ترین خدمات بیمه‌ای در ایران به‌شمار می‌روند، بررسی‌ها نشان می‌دهد در صورت وقوع جنگ یا درگیری نظامی، بسیاری از مالکان خودرو از حمایت واقعی بیمه محروم خواهند بود. در دوران جنگ، ترددهای اضطراری، استرس عمومی و بی‌نظمی در ترافیک شهری می‌تواند احتمال تصادف را افزایش دهد.
درچنین شرایطی، بیمه شخص‌ثالث که در وضعیت عادی ضامن جبران خسارات جانی و مالی وارد به اشخاص ثالث است، به‌طور بالقوه می‌تواند نقش آرام‌کننده‌ای در جامعه ایفا کند. اما طبق نظر کارشناسان، محدودیت در زیرساخت‌های ارزیابی خسارت و استناد شرکت‌های بیمه به بندهای استثنا، کارایی این بیمه در زمان بحران را به‌شدت کاهش می‌دهد.
محمدرضا منصوری، کارشناس حوزه بیمه خودرو در گفت‌وگو با «دنیای‌خودرو» هشدار می‌دهد: «در بحران‌های جنگی، اگرچه بیمه شخص‌ثالث از نظر فنی فعال است، اما نبود سازوکار میدانی برای بررسی خسارات و فقدان ضمانت اجرایی واقعی، اثربخشی آن را تضعیف می‌کند.»
وی افزود: «بیمه بدنه که به‌طور معمول خساراتی چون تصادف، سرقت، آتش‌سوزی و واژگونی را تحت پوشش دارد نیز در مواجهه با خطرات ناشی از جنگ تقریبا بلااثر است. طبق متن اغلب بیمه‌نامه‌های بدنه، خسارات ناشی از عملیات نظامی، شورش، قیام، بمباران و بلایای طبیعی از شمول تعهدات بیمه‌گر خارج هستند.»
منصوری در این زمینه می‌گوید: «درحال حاضر، فقط تعداد محدودی از شرکت‌های بیمه در جهان، پوشش‌های ویژه‌ای تحت‌عنوان «بیمه جنگ و شورش» ارائه می‌دهند.
این پوشش‌ها بسیار گران‌تر هستند و در ایران اساسا چنین محصولاتی یا تعریف نشده‌اند یا به‌صورت محدود و تخصصی در صنایع خاص به‌کار می‌روند.»
او اضافه می‌کند: «در صورت فقدان حمایت از بیمه‌گذاران در زمان جنگ، شهروندان متحمل آسیب‌های مالی جبران‌ناپذیری خواهند شد. از دیدگاه اجتماعی، این موضوع می‌تواند امنیت روانی و اقتصادی مردم را تحت‌تاثیر قرار دهد.»
وی گفت: «یکی از راهکارهای پیشنهادی در این زمینه، طراحی پوشش‌های مکمل بحران، با مشارکت دولت است. بسیاری از کشورها با راه‌اندازی صندوق‌های حمایتی دولتی، امکان ارائه خدمات بیمه‌ای در شرایط جنگ یا بحران‌های گسترده را فراهم کرده‌اند.» منصوری افزود: «ایران نیز می‌تواند با الگوبرداری از این تجربه‌ها، نظامی جدید برای بیمه خودرو در زمان جنگ تعریف کند.»
او تاکید می‌کند: «شرکت‌های بیمه باید با پیش‌بینی دقیق سناریوهای بحران، به‌طراحی محصولاتی متناسب با نیاز روز روی آورند. بیمه بدنه در دوران جنگ، هرچند نمی‌تواند کاملا پاسخگوی خسارات گسترده باشد، اما با پوشش اضطراری می‌تواند بخشی از هزینه‌های مردم را جبران کند.»
وی در ادامه گفت: «صنعت بیمه کشور، به‌ویژه در حوزه خودرو نیازمند بازنگری فوری در نحوه عملکرد خود در شرایط بحران است. در غیاب این بازنگری، بیمه‌ها در زمان جنگ فقط در نقش تماشاگر باقی خواهند ماند، نه ناجی.»
منصوری در پایان هشداد داد: «اگر بیمه‌گران امروز برای فردای بحران برنامه‌ریزی نکنند، در زمان جنگ فقط نظاره‌گر خسارت خواهند بود، نه جبران‌کننده آن.»
