امروز بازار سرمایه براساس شرایطی که قابل پیش‌بینی بود، یعنی احتیاط سرمایه‌گذاران درخصوص ریسک‌های ژئوپلیتیک، تخلیه شوک جنگ و تعدیل نرخ ارز، با تنزل همراه شد؛ موضوعی که برای بازگشت به ثبات، به زمان و تدابیر حمایتی نیاز دارد. بنابراین شرایط امروز بورس را باید در چارچوب رفتار احساسی سرمایه‌گذاران و همچنین فاکتورهای بنیادین موثر بر بازار سرمایه تحلیل کرد.
تجربه تاریخی بازار در مواجهه با رخدادهای تلخ مشابه نظیر خروج آمریکا از برجام یا شهادت سردار قاسم سلیمانی نیز موید این نکته است. درعین حال، با نگاه به رابطه بازده و ریسک، به‌وضوح می‌توان تعدیل انتظارات ریسک سیستماتیک بازار را که ناشی از تغییر نگاه سهام‌داران از فضای توافق به‌فضای تنش نظامی است، مشاهده کرد.
درنتیجه، تخلیه هیجانات کوتاه‌مدت ناشی از شوک جنگ در عرضه‌های روزهای جاری، امری پیش‌بینی‌شده تلقی می‌شود.
نکته‌ای که نباید از آن غافل شد، این است که در کنار عوامل بنیادین، از منظر رفتار معامله‌گری نیز فشار عرضه‌های اخیر بیش از هر چیز، ناشی از بسته بودن چندروزه بازار و افزایش ریسک نقدشوندگی بوده است. همین مساله، فشار روانی جهت ذخیره‌سازی منابع نقدی احتیاطی را برای سرمایه‌گذاران افزایش داده و موجب شده است سهام‌داران برای ایفای تعهدات فوری نقدینگی خود، بخشی از پرتفوی خود را در بازار عرضه کنند.
این رفتار دور از انتظار فعالان حرفه‌ای بازار نبوده و با تخلیه این فشار، روند فروش‌های احتیاطی نیز به‌تدریج آرام خواهد گرفت. بنابراین راهکار اصولی مواجهه با این شرایط، اتخاذ سیاست‌های حمایتی مدبرانه و تقویت رفتارهای تثبیت‌گرایانه در بازار است.
اگر بخواهیم این موضوع را دقیق‌تر تبیین کنیم، باید تاکید داشت که مهم‌ترین رویکرد درچنین شرایطی، حفظ و تثبیت حمایت هوشمندانه و مستمر از بازار، به‌ویژه سهام‌داران خرد است؛ آن هم با پرهیز از شتاب‌زدگی و جلوگیری از تحریک انتظارات مقطعی. بازار سرمایه، بازاری مبتنی بر انتظارات است.
بنابراین درحالی که حمایت‌های بازارگردانی و صندوق‌های تثبیت بازار نقش تعیین‌کننده‌ای در شرایط فعلی دارند، اما تعدیل انتظارات درخصوص جریان‌های نقدی آتی شرکت‌ها نیازمند گذر زمان و پذیرش اصلاح کوتاه‌مدت است. این فرآیند، با ایجاد ارزندگی و جذابیت بیشتر در قیمت سهام، زمینه‌ساز رشد پایدارتر در آینده خواهد بود.
