فشار باد لاستیک یکی از مهم‌ترین عوامل در ایمنی، کاهش مصرف سوخت و افزایش دوام تایر خودرو است. بر این اساس تنظیم نادرست باد می‌تواند باعث سایش غیرعادی لاستیک، افزایش مصرف سوخت یا کاهش چسبندگی شود. این مقاله با ارائه جدول جامع فشار باد برای خودروهای بازار ایران، نکات تنظیم و ابزار مورد نیاز، به رانندگان و مکانیک‌ها کمک می‌کند فشار باد را به‌درستی تنظیم کنند.

فشار باد مناسب لاستیک‌ها نقش حیاتی در ایمنی خودرو دارد؛ زیرا فشار ناکافی یا بیش از حد می‌تواند چسبندگی در جاده را کاهش داده و خطر لغزش یا انحراف در پیچ‌ها را افزایش دهد. لاستیک‌هایی با فشار باد نامناسب، کنترل خودرو را در شرایط ترمز ناگهانی یا بارندگی سخت می‌کنند و احتمال ترکیدن لاستیک‌ در چنین شرایطی زیاد است.

حفظ فشار باد لاستیک که توسط سازنده توصیه‌ شده و معمولا در دفترچه راهنما یا ستون سمت راننده و همچنین روی درِ باک برخی خودروها ذکر می‌شود، ایمنی سرنشینان و دیگر کاربران جاده را تضمین می‌کند.

فشار باد مناسب لاستیک‌ها می‌تواند مصرف سوخت را تا حدود ۵ درصد کاهش دهد؛ زیرا مقاومت غلتشی لاستیک‌های بادشده کمتر است و موتور برای حرکت خودرو به انرژی کمتری نیاز دارد.

فشار ناکافی باعث افزایش اصطکاک با سطح جاده می‌شود که مصرف سوخت را بالا می‌برد؛ درحالی ‌که فشار بیش از حد می‌تواند باعث سایش غیرطبیعی لاستیک شود.

چک کردن ماهانه فشار باد و تنظیم آن به‌مقدار استاندارد، این صرفه‌جویی را به‌همراه دارد. فشار باد صحیح لاستیک‌ها به‌افزایش دوام آن‌ها کمک می‌کند؛ زیرا فشار ناکافی باعث سایش ناهموار لاستیک، به‌ویژه در لبه‌های آن و فشار بیش از حد منجر به‌ساییدگی مرکزی می‌شود. این شرایط نه‌تنها عمر مفید لاستیک را کاهش می‌دهد، بلکه هزینه تعویض زودهنگام را افزایش می‌دهد. تنظیم منظم فشار باد و اجتناب از رانندگی با لاستیک‌های فرسوده، دوام آن‌ها را بین ۲۰ تا 30 درصد بهبود می‌بخشد.

فشار باد مناسب، تعادل و هندلینگ خودرو را بهبود می‌بخشد؛ زیرا توزیع یکنواخت وزن روی لاستیک‌ها مانع از انحراف یا لرزش در سرعت‌های بالا می‌شود. فشار ناکافی باد تایر می‌تواند پایداری خودرو را در پیچ‌ها مختل کند؛ درحالی‌ که فشار بیش از حد باعث سفتی و کاهش چسبندگی می‌شود. بر این اساس بررسی و تنظیم فشار باد تایر با توجه به بار خودرو و شرایط رانندگی، تجربه رانندگی ایمن‌تر و پاسخ‌گویی بهتر فرمان را تضمین می‌کند. در هوای سرد (دمای زیر ۱۰ درجه سانتی‌گراد)، فشار باد لاستیک‌ها به‌دلیل انقباض هوا کاهش می‌یابد و معمولا یک تا ۲ PSI کمتر از حد استاندارد مشاهده می‌شود.

توصیه می‌شود فشار باد را با لاستیک سرد (بدون رانندگی حداقل ۳-۴ ساعت) تنظیم کنید و ۱-۲ PSI به‌مقدار توصیه‌شده سازنده اضافه کنید تا جبران انقباض شود. چک کردن ماهانه و استفاده از فشارسنج دقیق در این شرایط ضروری است. در هوای گرم (دمای بالای ۳۵ درجه سانتی‌گراد)، فشار باد به‌دلیل انبساط هوا افزایش می‌یابد و ممکن است ۳-۴ PSI بیشتر از حد نرمال شود.

تنظیم فشار باید با لاستیک سرد انجام شود و از افزایش بیش از حد (بیش از ۱۰ درصد توصیه‌شده) خودداری کنید تا از وارد آمدن آسیب به لاستیک جلوگیری شود. برخی رانندگان به اشتباه در هوای گرم باد لاستیک را کمتر می‌کنند که خطرناک است. با این‌که گرما باعث افزایش فشار هوای درون لاستیک می‌شود، اما طراحی آن به‌گونه‌ای است که این افزایش فشار را تحمل می‌کند.

برای چرخ‌های عقب با بار اضافی (مانند حمل بار سنگین یا مسافر)، فشار باد باید بین 5 تا 10 درصد بیشتر از مقدار استاندارد توصیه‌شده توسط سازنده تنظیم شود (معمولا ۲-۳ PSI افزایش). این افزایش فشار به‌توزیع یکنواخت وزن کمک می‌کند و از سایش ناهموار لاستیک جلوگیری می‌کند.

همواره به‌حداکثر فشار درج‌شده روی دیواره لاستیک توجه داشته باشید و از تزریق بیش از حد هوا اجتناب کنید. برای رانندگی در اتوبان با سرعت بالا، فشار باد باید به‌مقدار توصیه‌شده برای بار کامل (معمولا یک تا 2 واحد PSI بیشتر از حالت عادی) تنظیم شود تا چسبندگی و پایداری خودرو بهبود یابد.

فشار مناسب همچنین دوام لاستیک را افزایش می‌دهد؛ زیرا مقاومت غلتشی را بهینه کرده و از گرمای بیش از حد جلوگیری می‌کند. کنترل فشار باد لاستیک قبل از سفر طولانی و استفاده از تایرهای با کیفیت بالا توصیه می‌شود.

استفاده از نیتروژن به‌جای هوا برای باد لاستیک می‌تواند فواید متعددی داشته باشد؛ از جمله کاهش نشت فشار (به دلیل مولکول‌های بزرگ‌تر نیتروژن)، پایداری بهتر فشار در دماهای مختلف و کاهش اکسیداسیون داخل لاستیک که دوام آن را افزایش می‌دهد. این روش به‌ویژه در خودروهای سنگین یا مسابقه‌ای توصیه می‌شود؛ اما نیاز به تجهیزات خاص پر کردن دارد و هزینه اولیه آن بالاتر است. با این حال، برای خودروهای عادی، استفاده از هوا با تنظیم منظم نیز کافی است.

تنظیم فشار باد لاستیک خودرو از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ زیرا تاثیر مستقیمی بر ایمنی، مصرف سوخت، دوام لاستیک و تعادل خودرو دارد و از حوادث احتمالی مانند انحراف یا ترکیدن لاستیک در جاده‌ها جلوگیری می‌کند. این فرآیند نه‌تنها هزینه‌های تعمیرات و تعویض زودهنگام را کاهش می‌دهد، بلکه با بهینه‌سازی عملکرد خودرو، تجربه رانندگی ایمن‌تر و اقتصادی‌تری را فراهم می‌سازد. آگاهی از این موضوع و عمل به آن، گامی ضروری برای حفظ سلامت خودرو و امنیت سرنشینان است.