در صنعت جهانی خودروهای سنگین، هر چند سال یکبار محصولی معرفی میشود که نهتنها بهعنوان یک کامیون جدید به بازار عرضه میشود، بلکه دروازهای برای ورود به آینده بهشمار میآید؛ آیندهای که در آن سوختهای فسیلی جای خود را به انرژیهای پاک میدهند و مفهوم جدیدی از حملونقل سنگین شکل میگیرد. کشنده تمامالکتریکی ولوو FHمدل ۲۰۲۵ دقیقا در چنین نقطه عطفی قرار دارد. این کامیون نهتنها یک گزینه جذاب برای شرکتهای بزرگ لجستیکی در اروپا و آمریکای شمالی است، بلکه میتواند آغازگر موجی از تحول در صنعت حملونقل جهانی باشد.
پیوند چهره آشنای ولوو با فناوری نو
یکی از نخستین نکاتی که در مورد ولوو FH Electric توجه هر مخاطبی را به خود جلب میکند، ظاهر بیرونی آن است؛ طراحیای که بهطور آگاهانه از خانواده FH دیزلی فاصله نگرفته تا حس آشنایی برای رانندگان و شرکتها حفظ شود، اما در همان حال با جزئیاتی مانند جلوپنجره بستهشده، چراغهای مخصوص LED و نمادهای آبیرنگ ولوو، پیام واضحی از ماهیت تمامالکتریکی این خودرو را منتقل میکند. این ترکیب مناسب از طراحی آشنا و نوآوری، یک تصمیم هوشمندانه از سوی ولوو محسوب میشود؛ زیرا باعث میشود ناوگانهای بزرگ برای جایگزینی محصولات دیزلی فعلی خود با نسخه برقی دچار مشکل فرهنگی یا آموزشی نشوند.
کابین؛ سکوت و رفاه در خدمت راننده
درون کابین ولوو FH Electric نسخه ۲۰۲۵ نیز شاهد ارتقای قابلتوجهی هستیم. ولوو در چند سال اخیر همواره به کیفیت فضای داخلی کامیونهای خود شهرت داشته و در این مدل نیز کابین را با تجهیزات پیشرفته و ارگونومی بسیار دقیق در اختیار راننده قرار داده است. نبود موتور دیزلی باعث شده لرزش و صدای کابین به حداقل ممکن برسد و همین موضوع یکی از مهمترین امتیازهایی است که رانندگان حرفهای در سفرهای طولانی به آن اشاره میکنند. سیستمهای اطلاعات و سرگرمی کاملا دیجیتال، نمایشگرهای مدرن، صندلیهای مجهز به گرمکن و تهویه و همچنین سیستم تهویه مطبوع با مصرف انرژی هوشمند همگی در نسخه جدید حضور دارند تا نشان دهند که ولوو FH Electric ۲۰۲۵ نهفقط یک ابزار حمل بار، بلکه یک محیط کاری مدرن و انسانی برای راننده است.
قوای محرکه برقی و باتریها
با این حال، مهمترین بخش این کشنده بدون شک قوای محرکه و باتریهای آن است. ولوو اعلام کرده که FH Electric ۲۰۲۵ از چند پک باتری با ظرفیت جمعا بین ۴۴۰ تا ۵۴۰ کیلووات ساعت استفاده میکند؛ رقمی که برای برد عملیاتی بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ کیلومتر در بار کامل طراحی شده است. این عدد هر چند در مقایسه با برد بیش از هزار کیلومتری کامیونهای دیزلی کمتر است، اما برای ماموریتهای منطقهای، مسیرهای ثابت و لجستیک شهری کاملا کافی به نظر میرسد. ضمن اینکه شرکت ولوو وعده داده با شارژرهای سریع DC، میتوان ظرف زمان حدود ۹۰ دقیقه، شارژ باتریها را از ۲۰ به ۸۰ درصد رساند؛ موضوعی که توقفهای برنامهریزیشده میان مسیر را پوشش میدهد و مانع افت بهرهوری نمیشود.
مدیریت انرژی و سیستم بازیابی قدرت
یکی از نکات قابلتوجه در مدل ۲۰۲۵ این است که ولوو سیستم مدیریت انرژی را نسبت به نسخههای قبلی بهروزرسانی کرده و کنترل هوشمند مصرف انرژی را براساس وزن بار، شیب مسیر و حتی شرایط آبوهوایی انجام میدهد تا از اتلاف انرژی جلوگیری شود. علاوه بر این، سیستم بازتولید انرژی در هنگام ترمزگیری (Regenerative Braking) تا ۳۰ درصد انرژی مصرفشده را بازیابی میکند و این موضوع نقش مهمی در افزایش شعاع پیمایش عملیاتی دارد. ولوو همچنین برای جذب مشتریان بزرگ لجستیکی، امکان قراردادهای خدماتی را ارائه میدهد که در آن هزینه باتری و نگهداری ماهیانه محاسبه میشود تا شرکتها بهجای خرید کامل کامیون، آن را به شکل قرارداد بلندمدت وارد ناوگان خود کنند و ریسک مالی کمتری متحمل شوند.
ایمنی؛ از پیشگیری تا حفاظت هوشمند
در زمینه ایمنی، ولوو FH Electric مدل ۲۰۲۵ از سیستمهای کمکی پیشرفتهای بهره میبرد که برخی از آنها پیشتر در نسخههای دیزلی دیده میشد، اما اکنون به صورت استاندارد در مدل الکتریکی قرار گرفتهاند. سیستم هشدار برخورد از جلو، ترمز اضطراری خودکار، پایش نقاط کور، نگهداشتن خودرو میان خطوط و کمک دید ۳۶۰ درجه بهوسیله دوربینهای اطراف، همگی بخشی از پکیج ایمنی هستند. افزون بر این، ولوو سیستم هشدار مخصوص برای عابران پیاده و دوچرخهسواران را هم فعال کرده؛ زیرا کامیون برقی بسیار بیصدا حرکت میکند و این موضوع در شهرها میتواند خطرناک باشد. بنابراین کامیون بهصورت خودکار در سرعتهای پایین صدای هشدار مصنوعی ایجاد میکند تا حضورش قابل شنیدن باشد.
برتریها در مقایسه با کامیونهای دیزلی
یکی از موضوعات جذابی که در مورد ولوو FH Electric مطرح میشود، بحث رقابت آن با کشندههای دیزلی کلاسیک است. ولوو بهطور مشخص اعلام کرده که FH Electric برای مسیرهای طولانی بین شهری هنوز جایگزین کامل نسخه دیزلی نیست، اما هدف اصلی، ناوگانهایی است که مسیر ثابت میان دو شهر یا فعالیت در محدوده بنادر و مراکز توزیع شهری دارند. برای این دسته، FH Electric نهتنها باعث کاهش هزینه سوخت میشود، بلکه امکان ورود به مناطق با محدودیت آلایندگی را نیز فراهم میکند. در برخی شهرهای اروپایی قوانین سختگیرانهای وضع شده که کامیونهای دیزلی اجازه ورود در ساعات خاصی از روز را ندارند، اما کامیون برقی بدون محدودیت میتواند فعالیت کند. از این جهت برای شرکتها صرفه اقتصادی قابلتوجهی دارد، حتی اگر قیمت اولیه خرید بالاتر باشد.
پایداری محیطزیستی و تولید مسئولانه
موضوع دیگری که ولوو روی آن تاکید کرده، پایداری زنجیره تولید است. باتریهای استفادهشده در FH Electric طبق ادعای ولوو از مواد معدنی تهیه شدهاند که روند استخراج آنها تحت استانداردهای محیطزیستی و حقوق بشری بوده است. همچنین کارخانههای ولوو برای تولید این کامیون از انرژی تجدیدپذیر استفاده میکنند. طبق برنامه ولوو تا سال ۲۰۳۰، نیمی از فروش جهانی کامیونهای این شرکت باید الکتریکی باشد.
رقبا و جایگاه ولوو FH Electric در بازار جهانی
در بازار جهانی، رقبای اصلی ولوو FH Electric ۲۰۲۵ شامل مرسدس بنز eActros، MAN eTGX جدید و همچنین برخی مدلهای الکتریکی چینی مانند شاکمان X۶۰۰۰ Electric هستند. در این رقابت، ولوو تلاش کرده با تکیه بر شبکه خدمات پس از فروش گسترده در اروپا و نوآوری در مدیریت انرژی، سهم بیشتری از ناوگان لجستیکی بزرگ را جذب کند. بررسیهای اولیه نشان میدهد که شرکتهای بزرگ مانند DHL، Maersk و DB Schenker در حال سفارش زودهنگام این مدل هستند. این پذیرش اولیه نشان میدهد که ولوو موفق شده اعتماد بازار را به محصولی که هنوز نسبتا گران است جلب کند، چون مزایای عملیاتی و برند ولوو برای بسیاری از شرکتها بر قیمت اولیه میچربد.
هزینه مالکیت و مزیت اقتصادی برای ناوگانها
اگر بخواهیم از زاویه اقتصادی به موضوع نگاه کنیم، هزینه شارژ الکتریکی این کامیون در اروپا چیزی حدود نصف هزینه سوخت دیزل برای پیمایش مشابه است. البته این میزان در کشورهای مختلف متفاوت خواهد بود، اما در هر صورت هزینه سوخت بسیار کاهش مییابد. از طرفی هزینه نگهداری موتور الکتریکی نیز بسیار کمتر از موتور دیزلی است؛ زیرا فاقد قطعات متحرک متعدد، فیلتر روغن و سوخت و موارد مشابه است. بنابراین در یک دوره پنجساله بهرهبرداری، هزینه کل مالکیت (TCO) میتواند حتی با وجود قیمت پایه بالاتر، کمتر از نسخه دیزلی شود. ولوو با ارائه محاسبات واقعی و طرحهای خدماتی، این موضوع را با شفافیت به مشتریان نشان میدهد تا تصمیمگیری سادهتر شود.
چالشهای پایداری عملکرد در شرایط سخت
یکی از پرسشهایی که درباره FH Electric مطرح میشود، دوام باتری در شرایط سخت مانند سرما یا گرمای شدید است. ولوو ادعا کرده که با سیستم مدیریت حرارتی باتری، عملکرد در دماهای مختلف پایدار است؛ اما کارشناسان میدانند که در زمستانهای بسیار سرد برد کاهش مییابد. به همین منظور ولوو در برخی نسخهها سیستم پیشگرمایش باتری را در نظر گرفته تا در اوایل صبح که دما پایین است، باتری با بازده بهتر کار کند. از نظر تعمیرات نیز شرکت اعلام کرده که باتریها قابلتعویض هستند و در پایان عمر میتوان آنها را بازیافت یا در سیستمهای ذخیره انرژی ایستگاهی مورد استفاده قرار داد.
آیندهای که نزدیکتر از همیشه است
ولوو FH Electric مدل ۲۰۲۵ فقط یک کامیون جدید نیست؛ بلکه نماینده یک نسل تازه از ماشینهای سنگین است که حملونقل جادهای را وارد عصر بیصدایی و پاکیزگی میکند.
هرچند هنوز چالشهایی مانند محدودیت برد، زیرساخت شارژ و هزینه اولیه خرید وجود دارد، اما سرعت توسعه فناوریها نشان میدهد که فاصله میان نسخههای دیزلی و برقی روزبهروز کمتر میشود. شرکت ولوو با تجربهای طولانی در توسعه سیستمهای ایمنی و کامیونهای سنگین، اکنون یکی از جدیترین بازیگران بازار کامیونهای برقی است و اگر روند فعلی ادامه یابد، شاید در کمتر از یک دهه دیگر، کامیونهای دیزلی تنها در کشورهای در حال توسعه باقی بمانند. ولوو FH Electric ۲۰۲۵ نهتنها از نظر فنی یک محصول قدرتمند است، بلکه نماد آیندهای است که صنعت حملونقل جهانی به سوی آن قدم برمیدارد؛ آیندهای آرامتر، کمصداتر و بسیار پاکیزهتر.