تبدیل پلاک خودروهای منطقه آزاد به پلاک ملی که تا چندی پیش مسکوت مانده بود، از مهرماه اجرایی شده و صاحبان خودروهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ می‌توانند با رعایت شرایط و پرداخت حقوق و عوارض گمرکی پلاک ملی بگیرند.
در مناطق آزاد ایران، خودروها روند پلاک‌گذاری متفاوتی نسبت به سرزمین اصلی دارند. خودروهای وارد شده به منطقه آزاد پلاک مخصوص همان منطقه را دریافت می‌کنند و فقط مجاز به تردد در همان محدوده منطقه آزاد هستند.
خودروهای پلاک منطقه آزاد اجازه ورود دائمی به سرزمین اصلی ندارند و فقط با مجوز موقت می‌توانند تا شعاع مشخصی حدود ۱۲۰ کیلومتر اطراف مناطق آزاد در سرزمین اصلی تردد کنند.
براساس قوانین، مالکان خودروهایی که پلاک مناطق آزاد دارند می‌توانند در صورت برخورداری از شرایط و مدارک لازم، نظیر مدارک هویتی و پرداخت حقوق و عوارض گمرکی، پلاک ملی دریافت کنند.
آن طور که گفته می‌شود تبدیل پلاک منطقه آزاد به ملی در دولت قبلی مطرح شد ولی موضوع پیگیری نشد تا سرانجام در مهرماه امسال شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی از ابلاغ امکان پلاک‌گذاری خودروهای مناطق آزاد و تبدیل پلاک منطقه آزاد به پلاک ملی و رفع ایرادات سامانه‌ای خبر داد.
در این زمینه ناصر خرمالی_ مدیر گمرک، بازرگانی و توسعه صادرات دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی اعلام کرده که همکاری و هماهنگی‌هایی با دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صمت و سامانه جامع تجارت انجام شده است و متقاضیان واجد شرایط که دارای خودروهای ساخت سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ هستند، می‌توانند نسبت به اخذ کد مربوطه (کد شیما) و ورود اطلاعات خود در سامانه اقدام کنند.
در تجارت بین‌الملل و واردات کالا به مناطق آزاد یا ویژه اقتصادی، یکی از الزامات اساسی، داشتن شناسه یکتا تحت عنوان «کد شیما» است. بدون این کد، امکان ثبت سفارش کالا در سامانه تجارت فراهم نخواهد بود.
مدیر گمرک، بازرگانی و توسعه صادرات دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی همچنین اعلام کرده که ایجاد تسهیلات لازم در فرآیند تبدیل پلاک خودروهای مناطق آزاد به پلاک ملی توسط دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت ایران در تاریخ ۱۲ مهر ۱۴۰۴ به گمرک جمهوری اسلامی ابلاغ شده و متقاضیان می‌توانند با مراجعه به سامانه جامع تجارت، مراحل ثبت‌نام و تبدیل پلاک خود را دنبال کنند.
اخیرا اعلام شده که بر اساس مقررات ابلاغی قبلی، افرادی که در حال حاضر مالک قانونی خودروهای پلاک مناطق آزاد هستند و سند خودرو به نام آن‌ها ثبت شده است، می‌توانند نسبت به انجام مراحل قانونی و سامانه‌ای برای دریافت پلاک ملی اقدام کنند و برخلاف برخی شایعات، برای انجام فرآیند پلاک ملی، الزامی به آن نیست که مالک خودرو همان فرد واردکننده اولیه خودرو به مناطق آزاد باشد. ملاک اصلی، مالکیت فعلی و ثبت قانونی خودرو در سامانه‌های مربوطه است.
