پلاک ماشین یکی از بارزترین مشخصات حمل و نقلی است و از این طریق می‌توان به شهر و استان محل تردد، نوع خودرو و حتی مالکیت آن پی برد. این پلاکهای نصب‌شده می‌توانند مبنای کنترل و هدایت‌شوندگی حین عبور و مرور توسط پلیس راهور قرار بگیرند. مثل ممنوعیت آمد و شد خودروهای پلاک موقت، طرح زوج و فرد، محدودیت تردد برای پلاک سایر استان‌ها و... که در بعضی مواقع برای کنترل ترافیک و بهبود روند حرکت وسایل‌نقلیه موثر است. اما اعمال این محدودیت و ممنوعیت‌ها برای بسیاری از رانندگان خوشایند نیست و متاسفانه برای فرار از این محدودیت‌های وضع‌شده مرتکب تخلف می‌شوند و پلاک خودروی‌شان را دستکاری می‌کنند! اما دست بردن و مخدوش کردن پلاک خودرو به هر بهانه‌ای تخلف محسوب شده و با برخورد پلیس همراه خواهد بود.
تخلفات میلیونی
چندی پیش سردار سلیمی، معاون عملیات پلیس راهور فراجا از اجرای طرح سراسری برخورد با تخلفات پلاک خودرو از 20 مهرماه خبر داد و گفت: «در 7 ماهه نخست امسال بیش از یک‌میلیون و 200 هزار مورد تخلف مرتبط با پلاک در کشور ثبت شده است.»
سردار سلیمی با اشاره به تعداد کدهای تخلفی موجود در جدول جرایم رانندگی گفت: «در کنار بیش از 185 کد تخلفی که در جدول جرایم رانندگی دیده شده، ما در مقاطع مختلف برنامه‌ریزی می‌کنیم تا حداکثر توان خود را روی تخلفاتی متمرکز کنیم که در یک برهه زمانی خاص اولویت دارند. یکی از اولویت‌های فعلی، کنترل تخلفات مرتبط با پلاک خودرو است که از 20 مهرماه به‌صورت فراگیر در سراسر کشور آغاز شده و قرار است تا یک ماه ادامه داشته باشد.»
به‌گفته معاون عملیات پلیس راهور فراجا پلاک به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای شناسایی وسیله‌نقلیه، نقش کلیدی در کاهش تخلفات و افزایش امنیت ترافیکی دارد. هرگونه دستکاری یا مخدوش کردن پلاک، نه‌تنها تخلف محسوب می‌شود، بلکه می‌تواند منجر به‌ثبت جریمه در حساب شهروندانی شود که مرتکب چنین تخلفاتی نشده‌اند.
وی همچنین به سایر تخلفات مربوطه اشاره و اعلام کرده است: «داشتن تک‌پلاک یا تنها پلاک جلو یا عقب، به هر دلیل جریمه 400 هزار تومانی به همراه دارد. هرگونه مخدوش کردن پلاک، اعم از پوشاندن آن با ماسک، پلاستیک، چتر یا حتی گل‌مالی کردن، جریمه 700 هزارتومانی به‌دنبال خواهد داشت. همین‌طور درصورتی که عامدانه بودن تخلف برای ماموران محرز شود، راننده یا مالک وسیله‌نقلیه به مرجع قضایی معرفی خواهد شد و ممکن است به مجازات حبس نیز محکوم شود.»
سردار سلیمی با اشاره به این‌که این تخلف در قانون مجازات اسلامی جرم‌انگاری شده است، بر جدیت پلیس در برخورد با چنین تخلفاتی تاکید کرد. البته ثبت تخلف و جرایم به اشتباه همیشه برای مردم مشکل‌ساز بوده؛ پلیس برای این مشکل نیز راه‌حلی پیشنهاد کرده که شهروندان در صورت مواجهه با جریمه‌ای که به‌اشتباه برای آن‌ها ثبت شده است، می‌توانند از طریق برنامه کاربردی پلیس همراه من، به‌صورت غیر حضوری اعتراض خود را ثبت کنند. این اعتراضات مورد بررسی قرار میگیرد و نتیجه در اسرع وقت به اطلاع شهروندان می‌رسد.
مجازات پلاکی!
طبق اعلام پلیس راهور برای دست بردن در پلاک جرم‌انگاری شده و برابر با قانون مجازات اسلامی مجازات 6 ماه تا یک سال حبس برای افرادی که اقدام به تغییر اعداد و حروف پلاک خودرو می‌کنند، پیش‌بینی شده است.
طبق ماده 720 قانون مجازات اسلامی «هرکس در ارقام و مشخصات پلاک وسایل‌نقلیه موتوری زمینی، آبی یا کشاورزی تغییر بدهد و یا پلاک وسیله‌نقلیه موتوری دیگری را به‌آن الصاق کند یا برای آن پلاک تقلبی به‌کار ببرد یا چنین وسایلی را با علم به تغییر و یا تعویض پلاک تقلبی مورد استفاده قرار بدهد و همچنین هر کس به‌نحوی از انحا شماره شاسی، موتور یا پلاک وسیله‌نقلیه موتوری و یا پلاکهای موتور و شاسی را که از طرف کارخانه سازنده حک یا نصب شده بدون تحصیل مجوز از راهنمایی و رانندگی، تغییر دهد و آن را از صورت اصلی کارخانه خارج کند، به حبس از 6 ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.»
به‌همین منظور اداره اجرائیات پلیس راهور فاتب به‌صورت مستمر نسبت به رصد و شناسایی خودروهای پلاک مخدوش اقدام و ضمن شناسایی و ثبت مشخصات واقعی پلاک، مراتب را جهت سیر مراحل قضایی به دادسرا اعلام خواهد کرد. این امر از طریق رصد تصاویر دوربین‌های سطح شهر و جداسازی پلاکهای مخدوش انجام میگیرد.
پلیس با صراحت اعلام کرده پلاکهای مخدوش‌شده توسط پلیس قابل شناسایی بوده و افرادی که اقدام به این عمل مجرمانه می‌کنند، از رصد چشمان پلیس دور نخواهند ماند و برابر با آیین‌نامه و مقررات راهنمایی و رانندگی اعمال قانون خواهند شد.
تک‌پلاک جرم است
تمامی خودروها باید 2 پلاک داشته باشند و چنان‌چه یکی از این پلاک‌ها به سرقت رفته یا مفقود شوند، نگهداری تک‌پلاک ممنوع بوده و جرم محسوب می‌شود. سرهنگ علی محمدی، رئیس مرکز شماره‌گذاری پلیس راهور گفته در صورت مفقود شدن یکی از پلاکهای خودرو یا تک‌پلاک موتورسیکلت، مالک فقط ۲۴ ساعت وقت دارد نسبت به گزارش و تغییر و دریافت پلاک جدید اقدام کند. درصورت عدم گزارش مفقودی پلاک هرگونه جرم و جنایتی که با آن انجام شود برای مالک وسیله‌نقلیه مسئولیت ایجاد کرده و باید پاسخگو باشد.
پلیس راهور خودروهای تک‌پلاک را فاقد اجازه تردد می‌داند و در صورت مشاهده چنین مواردی پلیس موظف به‌توقیف خودرو است و علاوه‌بر جریمه نقدی خودرو به پارکینگ منتقل می‌شود. همچنین درباره ادعای برخی فروشندگان خودرو مبنی بر تمدید سالانه خودروهای گذرموقت هم مردم فریب چنین ادعایی را نخورند؛ زیرا هیچ مجوز یک ساله و یا به‌صورت تمام‌وقت برای تردد خودروهای گذرموقت در مناطق غیرتجاری وجود ندارد. سرهنگ محمدی حتی تمدید چندباره پلاک گذرموقت در یک سال را نیز شایعه عنوان کرده و تاکید کرده مدت تردد این خودروها با پلاک گذرموقت محدود بوده و باید به مناطق آزاد تجاری بازگردند.
پلاک سوم خودروها چیست؟
سردار احمدرضا رادان، فرمانده فراجا درباره پلاک سوم گفته است: «ما به‌دنبال فناوری‌های نوین از جمله «پلاک سوم» هستیم که این مساله می‌تواند به هوشمندسازی بیشتر پلیس در کشور کمک کند. در این روش، یک چیپ الکترونیکی حاوی اطلاعات خودرو به‌عنوان پلاک سوم روی خودروها نصب می‌شود. با اجرای طرح پلاک سوم، اشتباهات درباره جریمه‌ها به‌صفر می‌رسد.»
وی با اشاره به این‌که برخی رانندگان در پلاک خودرو خود دستکاری‌هایی انجام داده و باعث می‌شوند خودرو دیگری جای آن‌ها جریمه شود، گفته است با اجرای طرح پلاک سوم، قطعا اشتباهات ماموران پلیس راهور و سیستم، درباره جریمه‌ها صفر می‌شود. قصد و نیت پلیس این است که به‌نحوی کارها پیش برود که به جای این‌که مردم به‌دنبال خدمت بروند و به‌پلیس مراجعه کنند، پلیس خدمتگزار آن‌ها باشد؛ اما قطعا این مسیر زمان‌بر خواهد بود. به‌عنوان مثال می‌خواهیم وقتی مردم خودرو خریداری می‌کنند و نیاز به پلاک خودرو دارند، به‌جای این‌که آن‌ها به مراکز پلیس مراجعه کنند، پلیس سراغ آن‌ها برود و از آن‌ها اطلاعات را دریافت کرده و پلاک خودرو را به‌آن‌ها تحویل دهد. البته در حال حاضر این خدمت ارائه می‌شود؛ اما تعداد آن کم است.
