روز گذشته در چارچوب پویش «سایپا_رسانه» و با هدف آشنایی اصحاب رسانه با روند فعالیت‌های صنعتی گروه خودروسازی سایپا، جمعی از خبرنگاران با حضور در شرکت رادیاتور ایران از خطوط تولید، سالن‌های مواد اولیه، مبدل‌های صنعتی و آزمایشگاه‌های این مجموعه بازدید کردند. در این برنامه، مدیران شرکت با تشریح ظرفیت‌های تولید، برنامه‌های صادراتی، چالش‌های تامین آلومینیوم و همچنین آینده صنعت مبدل‌های حرارتی در خودروهای بنزینی و برقی، بر نقش ثبات مدیریتی در توسعه صنعت خودرو تاکید کردند.
اهمیت ثبات مدیریتی در صنعت خودرو
سید اکبر هاشمی، مدیرعامل شرکت رادیاتور ایران، در نشست خبری با اشاره به توانمندی‌های این شرکت در تامین نیاز خودروسازان کشور اظهار کرد: «راندمان رادیاتورهای تولیدی رادیاتور ایران از تمامی محصولات داخلی و حتی برخی نمونه‌های وارداتی بالاتر است.»
هاشمی با اشاره به توانمندی شرکت رادیاتور ایران در زمینه تولید انواع مبدل حرارتی، اظهار داشت: «اگرچه در حوزه تکنولوژی با کشورهای توسعه‌یافته فاصله‌هایی وجود دارد، اما مزیت رقابتی این شرکت در کیفیت موجب شده صادرات به کشورهایی همچون ترکیه، روسیه، اوکراین، عراق و امارات تداوم داشته باشد.»
وی تصریح کرد که برنامه‌ریزی برای افزایش صادرات در سال جاری به‌طور جدی دنبال می‌شود و شرکت امیدوار است رکوردهای صادراتی سال‌های گذشته را دوباره ثبت کند. به گفته او، «بیش از ۹۰ درصد رادیاتور محصولات سایپا توسط این شرکت تامین می‌شود و رادیاتور ایران یکی از تامین‌کنندگان اصلی ایران‌خودرو نیز هست. علاوه بر این، تامین قطعه برای تراکتورسازی تبریز و چند خودروساز دیگر انجام می‌شود و حدود ۳۰ درصد تولیدات نیز وارد بازار افترمارکت می‌شود.»
هاشمی با بیان این‌که چالش نقدینگی مساله‌ای فراگیر در صنعت است، خاطرنشان کرد: «مدیریت مالی مناسب موجب شده جریان تولید بدون وقفه ادامه یابد.»
وی افزود: «این شرکت طی چهار ماه گذشته هر ماه حدود ۴۰ درصد رشد تولید ثبت کرده و اکنون با بیش از ۷۰ درصد ظرفیت تولید فعال است. حجم تولید به حدود ۱۲ تن در روز رسیده و در ماه گذشته رکوردی بیش از ۹۰ درصد ظرفیت به ثبت رسیده است.»
وی سهم حدود ۳۴درصدی رادیاتور ایران از بازار قطعات رادیاتور کشور را نشانه برتری این شرکت نسبت به رقبا دانست و گفت: «مزیت اصلی محصولات ما، کیفیت همراه با قیمت رقابتی است و همین امر جایگاه رادیاتور ایران را در زنجیره تامین خودروسازان بزرگ تثبیت کرده است.»
در ادامه نشست، مدیرعامل رادیاتور ایران در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تجربه توسعه صنعت خودرو در دهه‌های گذشته اظهار کرد: «ثبات مدیریتی در آن سال‌ها عاملی اساسی برای رشد صنعت خودرو بود.»
هاشمی با بیان این‌که صنایع کشور سال‌ها تحت فشار تحریم‌ها قرار داشته‌اند، افزود: «اگر تنها ۱۰ درصد از این تحریم‌ها علیه کشوری مانند ژاپن اعمال می‌شد، اقتصاد آن کشور ظرف یک ماه دچار بحران جدی می‌شد. بنابراین باید تمامی مسائل صنعت خودرو را در کنار هم دید و با نگاه جامع درباره آن قضاوت کرد.»
تولید رادیاتور و نقش آن در کاهش آلایندگی
هاشمی در پاسخ به سوال خبرنگار «دنیای خودرو» در خصوص تفاوت کیفیت محصولات تولیدی شرکت رادیاتور ایران با سایر تولیدکنندگان بیان کرد: «در مقایسه با رادیاتورهای وارداتی، راندمان محصولات ما در بسیاری از آزمون‌ها بالاتر بوده است. با این‌که در زمینه تکنولوژی فاصله‌هایی با کشورهای توسعه‌یافته وجود دارد، اما کیفیت محصولات و دقت تولید باعث شده بتوانیم به بازارهای صادراتی ورود کنیم و در برابر رقبا از جمله چین عملکرد موفقی داشته باشیم.»
تهیه آلومینیوم در داخل گران‌تر از بازارهای جهانی
در ادامه نشست خبری، مدیرعامل شرکت رادیاتور ایران، درباره وضعیت تامین مواد اولیه و آلومینیوم توضیح داد: «در دنیا حدود ۴۳ میلیون تن آلومینیوم تولید می‌شود. پس از روسیه، کشورهایی مثل هند، کانادا، استرالیا، امارات و بحرین در صدر تولیدکنندگان هستند. ما نیز در حدود رتبه ۱۳ یا ۱۴ جهان هستیم.»
وی با اشاره به این‌که هزینه تامین آلومینیوم در ایران از برخی کشورهای منطقه بالاتر است، گفت: «هم‌اکنون اگر بخواهیم آلومینیوم از امارات وارد کنیم برای ما ارزان‌تر تمام می‌شود. این در حالی است که تولیدکنندگان ترکیه بخش مهمی از مواد اولیه خود را از همین کشورها تامین می‌کنند. این شرایط رقابت را برای ما دشوار می‌کند؛ اما با وجود این، توانسته‌ایم با مدیریت هزینه‌ها همچنان با ترکیه رقابت کنیم.»
هاشمی تصریح کرد: «مشکل ما نه کیفیت و نه توان فنی است؛ مشکل اصلی نقل و انتقال پول و محدودیت‌های ناشی از تحریم‌هاست. در زمانی که گشایش‌هایی وجود داشت، حتی توانستیم رادیاتور برای پژو فرانسه ارسال کنیم؛ بنابراین توان داخلی برای حضور در بازارهای سطح بالا وجود دارد.»
احمد کریم پور، عضو هیات مدیره ایران رادیاتور نیز با اشاره به این‌که تکنولوژی‌های جدید در خودروهای برقی نقش مبدل‌های حرارتی را پررنگ‌تر می‌کند، گفت: «در خودروهای برقی، مدیریت حرارتی یا ترمال‌منیجمنت اهمیت بسیار بالایی دارد و رادیاتورهای پیشرفته‌تر برای خنک‌کاری باتری ضروری است. بنابراین این صنعت رو به افول نیست، بلکه آینده‌دارتر نیز خواهد شد.»
بازار، صادرات و توسعه همکاری با خودروسازان
در ادامه برنامه، مدیرعامل رادیاتور ایران به توسعه همکاری با خودروسازان اشاره کرد و گفت: «تامین رادیاتور برای ایران‌خودرو، سایپا، تراکتورسازی تبریز، ایران‌خودرو دیزل، کرمان‌خودرو و مدیران‌خودرو در دستور کار است.»
وی افزود: «ساپکو نگاه ویژه‌ای به ما دارد و ما یکی از تامین‌کنندگان اصلی آن هستیم. همکاری با گروه بهمن و مدیران‌خودرو نیز در حال توسعه است.»
هاشمی در پاسخ به سوال خبرنگار در خصوص وضعیت مطالبات و جریان مالی خودروسازان با رادیاتور ایران به عنوان یک قطعه ساز گفت: «مشکل نقدینگی در تمام کشور وجود دارد، اما با مدیریت مالی توانسته‌ایم جریان تولید را حفظ کنیم و مشکل حادی در این زمینه نداریم.»
توان اشتغال‌زایی رادیاتور ایران
در ادامه سیدرضا حسینی، مدیر ارتباطات و امور بین‌الملل گروه خودروسازی سایپا، با اشاره به رشد ۴۰ درصدی ماهانه در چهار ماه گذشته گفت: «حفظ این روند نیازمند ارتباط موثر با بازار و حضور هدفمند در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی است. یکی از برنامه‌های مهم شرکت، توسعه صادرات و ایجاد درآمد ارزی برای گروه سایپا است.»
حسینی با اشاره به وضعیت اشتغال‌زایی این شرکت اظهار داشت: «بیش از ۵۰۰ نفر به‌صورت مستقیم در رادیاتور ایران فعالیت دارند و خطوط تولید در دو شیفت مشغول به‌کار است.»
نگاهی به فرآیند تولید رادیاتور ایران
فرآیند تولید رادیاتور در شرکت «رادیاتور ایران» تنها یک خط مونتاژ نیست؛ بلکه زنجیره‌ای دقیق از مهندسی مواد، کنترل کیفیت مستمر و فناوری‌های حرارتی پیشرفته است که طی پنج دهه تکامل یافته و امروز این مجموعه را به یکی از شرکت‌های مرجع منطقه در تولید سیستم‌های خنک‌کاری تبدیل کرده است.
این چرخه از جایی آغاز می‌شود که شمش‌های آلومینیوم وارد آزمایشگاه متالورژی می‌شوند؛ جایی که ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی آن‌ها پیش از ورود به خط تولید بررسی می‌شود. نتیجه این آنالیز تعیین می‌کند هر دسته آلومینیوم مناسب تبدیل شدن به کدام قطعه است؛ از لوله‌های آلومینیومی تا فین‌های بسیار نازکی که وظیفه اصلی تبادل حرارت را بر عهده دارند.
پس از تایید مواد اولیه، آلومینیوم وارد خط اکستروژن می‌شود و در دمای بالا تحت فشار قرار می‌گیرد تا به لوله‌هایی با قطر دقیق و یکنواخت تبدیل شود. فین‌ها نیز با ماشین‌آلات تمام CNC برش‌کاری و فرم‌دهی می‌شوند تا هوا با کمترین افت فشار از میان آن‌ها عبور کند. در ادامه، این فین‌ها و لوله‌ها در مرحله «مونتاژ هسته» با دقت بالا روی هم قرار می‌گیرند.
پس از تشکیل هسته، مجموعه وارد کوره بریزینگ پیوسته (CAB Furnace) می‌شود؛ قلب فناوری تولید این شرکت. این کوره در دمای ثابت نزدیک به ۶۰۰ درجه سانتی‌گراد و در یک محیط کاملا کنترل‌شده، باعث اتصال یکنواخت قطعات آلومینیومی می‌شود. نتیجه این فرآیند، ساختاری یکپارچه و مقاوم است که بدون نیاز به جوش دستی، تحمل فشار و دمای بالا را خواهد داشت. این فناوری در دنیا تنها در کارخانه‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که تولید انبوه و کیفیت صادراتی را همزمان هدف گرفته باشند.
در بخش مونتاژ نهایی، مخازن جانبی، اتصالات، براکت‌ها و قطعات پلاستیکی مقاوم در برابر حرارت نصب و محصول برای ورود به مرحله تست آماده می‌شود. این مرحله با دستگاه‌های شبیه‌ساز دمای موتور انجام می‌شود؛ جایی که رادیاتور باید در برابر فشار ۲.۵ تا ۳ بار، شوک حرارتی و جریان هوای پرسرعت، مقاومت کامل نشان دهد.
آزمون نشتی، تست فشار، تست جریان هوا، آزمون دوام حرارتی و شبیه‌سازی چرخه کارکرد موتور همگی بخشی از غربالگری نهایی‌اند که باعث می‌شوند هر رادیاتور با استانداردهای صادراتی از خط تولید خارج شود.
در نهایت، محصولات پس از تایید نهایی، در بسته‌بندی‌هایی قرار می‌گیرند، براساس گفته مدیران شرکت، همین دقت در جزئیات سبب شده رادیاتور ایران در آزمون‌های مقایسه‌ای، راندمان حرارتی بالاتر و افت فشار کمتری نسبت به برخی نمونه‌های وارداتی، ثبت کند.
