برای درک بیشتر این مساله چند محصول مونتاژی و چند محصول وارداتی در ادامه مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس قیمت خودروهای مونتاژی در بازه زمانی تحت بررسی به‌طور میانگین ۴۰ میلیون‌تومان رشد داشته است. بهای وارداتی‌ها نیز در همین مدت‌زمان به‌طور میانگین رشد ۸۳ میلیون‌تومانی داشته است. این درشرایطی است که دو عامل عمده می‌توانست رشد قیمت این دسته از خودروها را با افزایش بیشتری مواجه کند.
یکی از این عوامل افزایش قیمت رسمی برخی از شرکت‌های مونتاژکار در ابتدای پاییز بود که می‌توانست تاثیر خود را در بازار آبان‌ماه بگذارد؛ اما شاهد هستیم که رشد قیمت محصولات خودروسازان خصوصی چندان قابل توجه نبوده است. از طرف دیگر بهای دلار در بازار آزاد نیز در همین بازه زمانی با رشد همراه بود. این موضوع به‌خصوص می‌توانست بهای خودروهای وارداتی را تحت‌تاثیر قرار دهد؛ اما رشد قیمت این خودروها نیز بیشتر از میانگین ۱.۵ درصد نشده است.
به اعتقاد برخی از کارشناسان دلیل اصلی این بی‌توجهی بازار نسبت به‌تغییرات قیمتی را می‌توان عامل محدودکننده قدرت خرید دانست؛ درواقع با قدرت خرید موجود می‌توان گفت دیگر بازار خودرو به سقف قیمتی خود رسیده است و هرگونه تغییر دیگر نمی‌تواند این بازار را چندان تحت‌تاثیر قرار دهد.
این موضوع درمورد خودروهای مونتاژی بیشتر صدق می‌کند؛ چراکه خودروهای وارداتی اساسا بخش دیگری از هرم تقاضا را درگیر می‌کند که توجه کمتری به تغییرات قیمتی دارد؛ اما بی‌توجهی اخیر بازار خودروهای مونتاژی به‌تغییرات نرخ ارز و حتی افزایش قیمت نمایندگی می‌تواند هشداری برای شرکت‌های مونتاژکار باشد که نشان دهد اگر بازهم این شرکت‌ها دست به‌افزایش قیمت بزنند، احتمالا با کاهش تقاضا مواجه خواهند بود.
درعین حال از میان چند محصول مونتاژی که تغییرات آن را رصد کردیم، پنج محصول با رشد قیمت و یک محصول با افت قیمت مواجه بوده و چهار محصول دیگر تغییرات قیمتی چندانی نداشته‌اند.
در این بین بیشترین رشد قیمت مربوط به چری آریزو ۵T است. این خودرو در آخرین روز از مهرماه در بازار یک‌میلیارد و ۷۹۰ میلیون‌تومان خرید و فروش شد؛ اما بهای آن روز گذشته به یک‌میلیارد و ۹۰۰ میلیون‌تومان رسید.
فونیکس تیگو ۷ نیز در این بازه زمانی با رشد قیمت نزدیک به ۵ درصدی مواجه بوده است. بهای این محصول در مدت‌زمان یادشده از ۲ میلیارد و ۷۲۰ میلیون‌تومان به ۲ میلیارد و ۸۵۰ میلیون‌تومان رسید تا رشد قیمت ۱۳۰ میلیون‌تومانی داشته باشد. در این بین جک S۳ با افت قیمت ۲۰ میلیون‌تومانی مواجه بوده و بهای آن از یک‌میلیارد و ۵۵۰ میلیون‌تومان به‌یک‌میلیارد و ۵۳۰ میلیون‌تومان رسیده است.
در بین خودروهای وارداتی نیز بیشترین رشد قیمت مربوط به BMW IX۱ بود؛ قیمت این خودرو وارداتی از ۶ میلیارد و ۷۵۰ میلیون‌تومان به ۷ میلیاردتومان رسیده تا رشد قیمت ۲۵۰ میلیون‌تومانی و ۳.۷ درصدی داشته باشد. بهای تویوتا کرولا اما بدون تغییر باقی مانده و مانند آخرین روز مهرماه، روز گذشته نیز ۵ میلیارد و ۵۰ میلیون‌تومان معامله شد. باقی خودروهای خارجی نیز بین ۱.۲ تا ۱.۵ درصد رشد قیمت داشته‌اند.
این درحالی است که سند تحول صنعت‌خودرو که در خردادماه ۱۴۰۱ تدوین شد، یکی از معدود اسناد جامع و آینده‌نگر در حوزه خودروسازی کشور به‌شمار می‌رود؛ سندی که تلاش داشت ایران را با چهار روند جریان‌ساز جهانی این صنعت هم‌مسیر کند: برقی‌سازی، اتصال‌پذیری خودروها، خودران‌ها و مدل‌های نوین حمل‌ونقل مانند حمل‌ونقل اشتراکی.
در متن سند تاکید شده بود که برقی‌سازی خودروها نه‌تنها یک روند مستقل محسوب نمی‌شود، بلکه زیربنای تحقق سه روند دیگر نیز هست و بدون آن، امکان همگامی با تحولات جهانی وجود نخواهد داشت.
در این گزارش، برقی‌سازی یک انتخاب تجملی یا فانتزی معرفی نشده، بلکه یک ضرورت استراتژیک برای بازیابی صنعت‌خودرو و سازگار کردن آن با تغییرات پرشتاب بازار جهانی به‌شمار می‌رود.
بر اساس این سند، توسعه ناوگان برقی به‌کاهش آلودگی هوا، مدیریت مصرف انرژی و ارتقای صنایع وابسته منجر می‌شود و درنهایت کشور را به نقطه‌ای می‌رساند که بتواند در زنجیره ارزش جهانی خودرو نقش‌آفرینی کند.
سند تحول، مجموعه‌ای از اقدامات کلیدی را برای رسیدن به این هدف پیشنهاد می‌کرد. نخستین اقدام، تدوین «سند توسعه وسایل‌نقلیه برقی» بود؛ سندی که باید با مشارکت همه نهادهای اثرگذار در دو بخش خودروهای سبک و سنگین تهیه می‌شد و وظیفه آن ایجاد هم‌افزایی میان بازیگران و جلوگیری از موازی‌کاری در شرایط محدودیت منابع بود.
کاهش قیمت داخلی‌ها و وارداتی‌ها در بازار
خودروهای داخلی روز یکشنبه در بازار کشورمان افت بهای یک تا ۱۰ میلیون‌تومانی را تجربه کردند. جایی که ری‌را (۱۴۰۴) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۸۸۵ میلیون‌تومان، رانا پلاس ارتقایافته (۸۵ گانه) (۱۴۰۴) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش ۹۲۰ میلیون‌تومان، تارا اتومات V۴ (۱۴۰۴) با ۹ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۳۸۳ میلیون‌تومان، دنا پلاس (۵ دنده) (۱۴۰۴) با ۸ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۱۴۸ میلیون‌تومان، سورن دوگانه (مخزن بزرگ) (دریچه‌برقی) (۱۴۰۴) با ۷ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۶۳ میلیون‌تومان و شاهین (بدون سانروف) (۱۴۰۴) با ۵ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۲۰ میلیون‌تومان خریدوفروش شدند.
همچنین خودروهای مونتاژی رشد بهای ۱۰ تا ۶۰ میلیون‌تومانی را تجربه کردند. جایی که فونیکس تیگو ۸ پرومکس اکسلنت (۱۴۰۴) با ۶۰ میلیون‌تومان افزایش ۴ میلیاردتومان، ام‌وی‌ام X۳۳ کراس دنده‌ای (۱۴۰۴) با ۴۰ میلیون‌تومان افزایش یک‌میلیارد و ۴۷۰ میلیون‌تومان، کی‌ام‌سی T۸ (۱۴۰۴) با ۳۰ میلیون‌تومان افزایش ۲ میلیارد و ۳۳۰ میلیون‌تومان و جک SR۳ (۲۰۲۳) با ۲۰ میلیون‌تومان افزایش یک‌میلیارد و ۷۲۰ میلیون‌تومان ارزش‌گذاری شدند.
از طرفی در میان خودروهای وارداتی شاهد افت بهای ۵۰ تا۳۰۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که ارزش بنز EQE Sedan ۵۰۰ تمام‌برقی (۲۰۲۵) با ۳۰۰ میلیون‌تومان کاهش به ۱۴ میلیارد و ۷۰۰ میلیون‌تومان، اوتار ۱۱ EV (۲۰۲۴) با ۱۰۰ میلیون‌تومان کاهش به ۹ میلیارد و ۸۰۰ میلیون‌تومان و تویوتا وایلدلندر (۲۰۲۵) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۷ میلیارد و ۲۵۰ میلیون‌تومان رسید.
