به گزارش «اخبار خودرو»،بازارهای مصرف همیشه آن‌طور که انتظار می‌رود در مقابل اتفاقات واکنش نشان نمی‌دهند. طی سال‌های گذشت تنها خودوریی که از سبد پرتیراژ خودروسازان کنار گذاشته شده، گروه محصولات پیکان بوده که با گذشت نزدیک به دو دهه از این اتفاق همچنان شاهد تردد نمونه‌هایی از این خودرو در خیابان‌ها هستیم. پیکان هرچند نزدیک به چهار دهه توانست بی‌رقیب در بازار کشور یکه‌تازی کند، اما به دلیل جاماندن از رقبای داخلی و خارجی محکوم به شکست شد و به محض خروج از خط تولید برعکس انتظار کارشناسان رشد محدود قیمتی را تجربه کرد. یحیی آل‌اسحاق، وزیر اسبق بازرگانی و رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق در پاسخ به این پرسش که چرا توقف تولید مدل‌های مختلف پراید هر بار با افزایش قیمت این خودرو در بازار همراه بوده است، گفت: «پیکان در آن زمان با حریف قابلی از میدان خارج شد. هرچند امروز پراید یک خودرو بی‌کیفیت قلمداد می‌شود، اما ورود خودرویی با آن آپشن‌ها در دهه هفتاد حکم اخراج خانواده پیکان را صادر کرد. درخصوص نحوه برخورد متقاضیان خرید خودرو پراید با عدم‌تولید این محصول نیز باید دید شرایط به چه ترتیب پیش می‌رود. از سوی دیگر، تراکم تقاضا در این بازه زمانی اهمیت بسیاری دارد، اما نکته مهم این است که توقف تولید پراید در این کلاس قیمتی، یک خلأ به وجود می‌آورد و با توجه به فاصله قیمتی جایگزین‌های معرفی‌شده این محصول، فرصت داشتن خودرو از طبقه متوسط رو به پایین جامعه گرفته می‌شود. چراکه بعد از این اتفاق مشتریان پراید توانایی خرید هیچ یک از محصولات خودروسازان داخلی را نخواهند داشت که همین مساله می‌تواند باعث افزایش هرچه بیشتر قیمت این خودرو شود.»
نرخ پراید مجددا به مرز 100 میلیون تومان نزدیک شده است، اما این‌بار دیگر هیچ‌یک از انواع پراید تولید نمی‌شود که بتوان با عرضه بیشتر قیمت آن را کنترل کرد. به نظر شما مهم‌ترین دلیل افزایش قیمت پراید در بازار چیست؟
یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت پراید در بازار، توقف تولید این محصول است. علاوه بر تولید نشدن پراید، به میزان قابل توجهی نیز تقاضا در بازار از ماه‌های گذشته متراکم شده. افزایش تقاضا برای پراید در رشد بهای آن بسیار تاثیرگذار است. چراکه قیمت خودرو به‌طور کلی تابع افزایش قیمت ارز است. بنابراین، طبیعتا زمانی که دلار سیر صعودی داشته باشد، خودرو نیز از این مساله پیروی می‌کند.
با توجه به سیاست‌های فروشی که از سوی وزارت صمت درخصوص واگذاری محصولات خودروسازان به صورت قرعه‌کشی و تحویل فوری اتخاذ شده، آیا میزان عرضه خودروسازان در بازار مصرف پاسخگوی نیاز متقاضیان واقعی است؟
میزان عرضه محصولات خودروسازان در بازار مصرف به هیچ عنوان پاسخگوی نیاز متقاضیان واقعی نیست. طبق آمار سنوات گذشته، به‌صورت میانگین بازار به ۱.۵ میلیون دستگاه خودرو نیاز دارد، اما در سال گذشته خودروسازان کمتر از ۹۰۰هزار دستگاه تولید داشتند. بنابراین در چنین شرایط طبیعی است قیمت خودرو افزایش یابد. از سوی دیگر، خودرو در کشور همچنان به‌عنوان کالای سرمایه‌ای تلقی می‌شود و بازارهای سرمایه‌ای نسبت به هم واگرایی مثبت دارند؛ زمانی‌که یک بازار شروع به رشد قیمت می‌کند، به تبع آن بازارهای دیگر نیز دیر یا زود به این سمت حرکت می‌کنند. بر این اساس، بازار خودرو نیز از این قاعده مستثنی نیست و این روزها دوباره با توجه به وضعیت اقتصادی، مسیر صعودی را در پیش گرفته است.
آیا اعمال شرایط ویژه واگذاری خودرو، توانسته است در شناسایی متقاضیان واقعی خودرو و کنار زدن سوداگران موفق عمل کند؟
درحال‌حاضر تقاضای کاذب در بازار خودرو بسیار مشهود است و همین مساله باعث شده است تقاضا بر عرضه برتری یابد تا قیمت‌ها همچنان با رشد همراه شوند. از سوی دیگر، بسیاری از مردم به دنبال آن هستند با خرید خودرو به‌عنوان کالای بادوام ارزش پول خود را حفظ کنند. در مجموع می‌توان گفت تا زمانی‌که وضعیت اقتصادی ثبات نداشته باشد و نوسانات بازار دلار ادامه داشته باشد، نباید انتظار داشت که قیمت خودرو ثابت بماند. حال که تولید ارزان‌ترین خودرو داخلی متوقف شده است، باید دید شرایط به چه ترتیبی پیش می‌رود. چراکه میزان بالای تقاضا برای این محصول از اهمیت بسزایی برخوردار است و توقف تولید پراید در این کلاس یک خلأ به وجود می‌آورد. از سوی دیگر، با توجه به فاصله قیمتی جایگزین‌های معرفی‌شده قدر مسلم بسیاری از مشتریان پراید توانایی خرید محصولات جایگزین را نخواهند داشت که این مساله نیز تقاضا و متعاقب آن قیمت را برای آخرین نسخه‌های صفرکیلومتر موجود در بازار بالا می‌برد.
آیا فروش سهام دولت در خودروسازی‌ها در قالب صندوق‌های ETF، شرکت‌های خودروسازی را از سایه مدیریت دولتی رهایی می‌بخشد؟
اکثر صاحب‌نظران اتفاق‌نظر دارند که خودروسازان باید به‌طور واقعی و از نظر مدیرتی خصوصی شوند و نه تنها از لحاظ مالکیتی. زیرا اگر بخش خصوصی در عمل مدیریت ایران‌خودرو و سایپا را بر عهده بگیرد، برای تحقیق و توسعه بیش از این‌ها هزینه خواهد شد و به توسعه محصول نیز بیشتر بها داده می‌شود. در نهایت هم خودروهای باکیفیت‌تری از سوی خودروسازان به بازار عرضه خواهد شد. درحال‌حاضر هزینه تولید محصول در شرکت‌های خودروساز بسیار بالاست و به‌نوعی می‌توان گفت تولید خودرو به‌صرفه و اقتصادی نیست. در این رابطه، پایین‌بودن بهره‌وری یکی از بزرگ‌ترین معضلاتی است که صنعت خودرو با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند و باعث شده هزینه تولید بالاتر از حد استاندارد جهانی باشد.
