به گزارش «اخبار خودرو»، صنعت تولید چراغ خودرو به‌عنوان یکی از صنایع مهم در خودروسازی است. بخش مهمی از خودرو و به‌طور کلی درصد قابل‌توجهی از داخلی‌سازی خودرو مربوط به چراغ است. ورود شرکت‌ها طی سال‌های اخیر به بحث تولید و البته طراحی چراغ باعث شده است خیال صنعت خودرو بابت طراحی و تامین چراغ‌های نسل جدید و مطابق‌با استانداردهای روز دنیا راحت باشد. اما همین صنعت مهم که سالانه برای بیش‌از 800هزار دستگاه خودرو خطوط خودروسازان و چندصد هزار دستگاه دیگر در بخش افترمارکت تولید دارند، با چالش‌های بسیاری ازجمله تامین مواد اولیه مواجه است. اما صنعتی که توانسته با هزینه پایین، چراغ‌های ارزان تهیه و تولید کند، این روزها دچار چالش‌های بزرگی شده است. در همین زمینه، با علی چنگی، مدیرعامل « گروه پژوهش صنعت مدرن» یکی از تولیدکنندگان چراغ برای خودروسازان و افترمارکت به گفت‌وگو پرداختیم.
ابتدا درخصوص راه‌اندازی خط‌تولید کارتن‌پلاست شرکت توضیح دهید. هدف از راه‌اندازی این بخش چه بوده است؟
در این زمینه دو هدف کلی داشتیم؛ اما پیش‌از هرچیز قصد داشتیم نیاز داخلی را برطرف کنیم. ما در سال بالغ‌بر 5میلیارد تومان از این محصول مصرف داریم. علاوه‌بر مصرف شرکت، تولید مازاد را می‌توانیم هم به بازار داخلی عرضه کنیم و هم صادرات داشته باشیم. مشتری بسیاری برای این محصول در تمام صنایع وجود دارد. بسیاری از صنایع ازجمله صنایع غذایی و صنایع قطعه‌سازی به کارتن‌پلاست احتیاج دارند.
ایجاد خط‌تولید این محصول برای شما چقدر صرفه‌جویی به‌همراه دارد؟
تقریبا نسبت‌به خریدی که از پیمانکاران غیرداخلی انجام می‌دادیم، 20درصد کیفیت بهتری دارد و تا 30درصد هم ارزان‌تر تمام می‌شود. درحال‌حاضر تکنولوژی دست خودمان است و نحوه تولید هم در اختیار ما قرار دارد، بنابراین محصول باکیفیت‌تری تولید می‌کنیم که درعین‌حال ارزان‌تر هم تمام می‌شود. برای ایجاد این خط تولید حدود 8میلیارد تومان یا 250هزار دلار سرمایه‌گذاری انجام داده‌ایم.
درخصوص تولید چراغ خودرو، تامین مواد اولیه با چالش‌هایی همراه بوده است. چه مشکلاتی در این زمینه وجود دارد؟
مشکلات کلی در این بخش وجود دارد. درگیر بورس کالا هستیم و پتروشیمی‌ها هم به اندازه کافی مواد اولیه به قطعه‌سازان عرضه نمی‌کنند. مورد دیگر این است که تحویل‌ها بسیار زمان‌بر شده و بیش‌از 2 ماه از پرداخت پول می‌گذرد اما محصولی تحویل داده نمی‌شود. قیمت‌ها نیز بسیار بالاست. به‌عنوان‌مثال نمی‌توانیم ورق فولادمبارکه را از بورس خریداری کنیم، بنابراین مجبوریم برای تامین این ماده به بازار آزاد رجوع کنیم.
ورق فولادمبارکه را هر کیلو 23هزارتومان خریداری می‌کنیم، درصورتی‌که قیمت جهانی این ماده تقریبا 500دلار در تن است. قیمت خارجی این محصول در کف کارخانه خارجی با دلار 20هزارتومانی، 10هزار تومان تمام می‌شود. اگر سایر عوامل تولید مانند مواداولیه ازجمله سنگ‌آهن تولید داخل، انرژی و نیروی کار را که به‌مراتب از ژاپن ارزان‌تر است، در این خصوص دخیل بدانیم، ورق فولاد نباید بیشتر از 8هزار تومان در کشور عرضه شود. اما این محصول را با قیمت هر کیلو23هزار تومان خریداری می‌کنیم. آنوقت انتظار داریم هم رقابتی تولید کنیم و هم افزایش تولید داشته باشیم.
هزینه تولید چراغ در داخل چقدر است؟ یعنی اگر بخواهیم محصول مشابهی را وارد کنیم آیا ارزان‌تر تمام می‌شود یا گران‌تر؟ چقدر تفاوت وجود دارد؟
تقریبا با 30درصد قیمت محصولات خارجی اعم‌از اروپایی و آسیایی در داخل چراغ را تولید و عرضه می‌کنیم. معمولا استانداردهای جهانی ترافیک و حمل‌ونقل از طرف سازمان ملل ارائه می‌شود و این استانداردها را روی محصولمان لحاظ می‌کنیم، اما قیمت ما نصف محصول چینی است.
آیا صادرات هم دارید؟ با توجه به ارزان تمام‌شدن تولید محصول آیا با شرکت‌های خارجی برای ورود به زنجیره تامین آن‌ها مذاکره‌ای شده است؟
صادرات مناسبی در بخش چراغ خودرو داریم. صادرات قطعات به‌ویژه قطعه‌ای مانند چراغ در سه حوزه امکان‌پذیر است. یک مورد صادرات به خودروسازان است که فعلا در شرایط تحریمی هیچ خودروسازی در جهان سرنوشت خط خود را به ما نمی‌سپارد. افترمارکت این خودروسازان متاثر از شرکت اصلی است و نمی‌توان در آن‌جا صادرات انجام داد. در نهایت ما می‌مانیم و بازار یدکی آزاد دنیا که در آن حوزه حضور داریم. جنس را به ترکیه می‌دهیم و از این طریق به شمال‌آفریقا و اروپا صادر می‌شود.
چه محصولاتی را صادر می‌کنید؟
درحال‌حاضر چراغ‌های خانواده 206 را صادر می‌کنیم. ضمن این‌که چراغ بسیاری از محصولات ایران‌خودرو و سایپا را نیز به عراق صادر می‌کنیم.
فکر می‌کنید اگر تحریم‌ها برداشته شوند، اتصال به زنجیره تامین خودروسازان بزرگ امکان‌پذیر است؟
این موضوع امکان‌پذیر است اما خودروسازان دنیا به‌راحتی سرنوشت خود را به کار ما گره نمی‌زنند و البته حق هم دارند. چراکه شرایط ما تثبیت‌شده نیست و نوسانات و عوامل موثری که در اختیار ما نیستند، مانند بحث گمرکی، بانکی و... برای خودروساز تضمین همکاری ایجاد نمی‌کند. اما در حوزه افترمارکت صادرات مناسبی داریم.
بحثی درخصوص عرضه مواداولیه داخلی با قیمت ریالی و نه با قیمت فوب خلیج فارس در زمان سرپرست قبلی وزارت صمت مطرح شد که البته به‌نظر می‌رسد ناتمام ماند. به نظر شما انجام چنین کاری چقدر به تولیدکنندگان و به‌خصوص قطعه‌سازان کمک میکند؟
معمولا برای قیمت‌گذاری کالا، ریزتولید را آنالیز می‌کنند. در صنعت اصطلاحی به نام BOM یا لیست اجزا و قطعات داریم که از آن اطلاعات بسیاری ازجمله فرآیندهای تولید استخراج می‌شود. پتروشیمی و سایر شرکت‌های تولیدکننده مواداولیه، هم می‌توانند به قیمت تمام‌شده واقعی دسترسی پیدا کنند و هم «سود صنعتی» ببرند. اما متاسفانه پایه‌های اقـــــتصاد کشور را نادرست بنا نهاده‌ایم.
به‌عنوان‌مثال اگر صورت‌های مالی سالانه پتروپلیمریست خارجی مانند بایر، میتسوبیشی، ال‌جی و سامسونگ و... را بررسی کنیم، متوجه می‌شویم سود 5 تا 10درصدی داشته‌اند که درست هم است. یعنی این شرکت‌ها در بخش پلیمرها تنها 10درصد سود می‌دهند. مگر شرکت فولاد نیپون ژاپن چند درصد در ســـــال سود به‌دست می‌آورد؟
این شرکت‌ها معمولا زیر یا حدود 10درصد سود می‌برند. اما آیا صنعتگر ما می‌تواند با زیر 10درصد سود سرپا بماند وقتی باید 25درصد سود بانکی پرداخت کند؟ یعنی سود بی‌دلیل به بانک می‌پردازد. این‌ها عوامل اثرگذار بر بالارفتن قیمت تمام‌شده هستند که دست بنگاه اقتصادی نیست، بلکه در اختیار سیاست‌گذاران کلان اقتصادی قرار دارد.
شیوه عرضه مواداولیه در بورس کالا چگونه است؟ آیا مواد اولیه از این طریق به‌شما به‌عنوان قطعه‌ساز می‌رسد یا خیر؟
مواد اولیه را از طریق بورس کالا به‌سختی به دست می‌آوریم. در هیچ کشوری تولیدکننده‌ای را که نیاز به ورق دارد، به بورس کالا ارجاع نمی‌دهند. بورس کالا سیاست نادرستی است که در ایران اعمال می‌شود. من در ماه به چند تُن از یک ماده نیاز دارم و قاعدتا برای تامین آن باید به دفتر نمایندگی شرکت تولیدکننده بروم، سفارش‌گذاری کنم، ال‌سی داخلی باز کنم، ضمانت‌نامه بانکی به آن شرکت بدهم و مواد را به‌صورت ماهانه یا هفتگی تحویل بگیرم. همه‌جای دنیا روال به این صورت است. اما در ایران پول را پرداخت می‌کنیم و سه ماه بعد شاید مواد را تحویل بگیریم. با این شرایط چگونه قرار است رقابت داشته باشیم و با تحریم‌ها مقابله کنیم؟ پس مشکل ما تحریم نیست بلکه سوءمدیریت‌ها و ضعف مدیریت‌های داخلی است.
شرایط گروه پژوهش صنعت مدرن در بازار افترمارکت به چه صورت است؟
بیشترین سهم چراغ در بازار را شرکت ما در اختیار دارد. به‌طور کلی و به‌رغم مشکل تامین مواد توانسته‌ایم نیاز بازار را تامین کنیم.
باتوجه به شرایط کنونی اقتصادی آیا فروش چراغ در بازار کاهش نیافته است؟
خیر؛ بلکه فروش و تیراژ تولید ما افزایش پیدا کرده است. زیرا خوشبختانه ایران‌خودرو اوایل سال افزایش تولید داشت و در سال جهش تولید ایران‌خودرویی‌ها خیلی جدی افزایش تولید را در دستور کار قرار دادند. چون در بازار یدکی هم خود ما توزیع‌وفروش را انجام می‌دهیم، شاهد افزایش فروش بوده‌ایم و حتی میزان تقاضا از سال‌های قبل هم بیشتر شده است.
باتوجه به ارتباطی که با خودروسازان دارید، به نظر شما در سال جاری به هدف تولید 1.2میلیون دستگاه خودرو دست پیدا خواهیم کرد؟
امیدواریم. خودروسازان هم مسائل خودشان را دارند. متاسفانه مسئولان ارشد ما از صنعت حمل‌ونقل به‌صورت کلان غافل هستند.
نمی‌دانم از چه دیدگاهی به صنعت حمل‌ونقل نگاه می‌کنند که برای حفظ همین صنعت نیمه‌جان قطعه‌سازی و خودروسازی هم کار اساسی انجام نمی‌دهند. سیستم‌حمل‌ونقل هوایی به‌روز نداریم، خط‌آهن به‌روز نیست؛ درواقع ناوگان حمل‌ونقل ما عمدتا زمینی، پرهزینه، پرخطر و پرریسک است.
درحال‌حاضر وضعیت صنعت خودرو و قطعه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
خودروسازی‌ها در شرایط زیان قرار دارند و به تبع آن قطعه‌سازان هم در زیان هستند. این روند باعث می‌شود سرمایه‌گذاری و رشد تکنولوژی در این صنعت متوقف شود. ریشه این مساله، در نحوه قیمت‌گذاری است. البته باز هم تاکید می‌کنم این مشکلات به‌دلیل نگاه نادرستی است که مدیران ارشد به صنعت حمل‌ونقل دارند.
این صنعت بسیار استراتژیک است و نباید به آن ساده نگاه کرد. تاثیرات صنعت حمل‌ونقل در کشاورزی، صنایع‌دیگر و امنیت ملی و غذایی کشور هم دیده می‌شود. سال‌های ابتدای بعد از انقلاب، کشتی‌ها چندروز در بنادر می‌ماندند و همین‌موضوع هزینه بسیار بالایی روی دست کشور می‌گذاشت. زیرا کامیون به اندازه کافی برای حمل بار وجود نداشت.
درحال‌حاضر از نظر وضعیت حمل‌ونقل جاده‌ای، کامیون کم نداریم اما این نوع حمل‌ونقل گران و پرهزینه است. هزینه حمل‌ونقل باید حداکثر 2درصد قیمت تمام‌شده محصول باشد، نه کل قیمت محصول.
درحال‌حاضر قیمت چراغ خودرو در بازار نوسان بسیاری دارد. به‌عنوان‌مثال چراغ یک مدل خودرو؛ توسط یک شرکت 800هزار تومان و توسط شرکت دیگر یک‌میلیون و 800هزار تومان به فروش می‌رسد. علت این مساله چیست؟
مردم می‌توانند به هر چراغی که دارای استاندارد ملی است، اعتماد کنند. چراغ یک استاندارد بین‌المللی دارد که به‌صورت یک دایره کوچک و حرف E و یک عدد است. این علامت باید مفهومی و واقعی باشد. درزمینه قیمت، این موضوع به بحث برندینگ بازمی‌گردد.
هر چراغی بتواند آرم استاندارد ملی ایران و «ای‌همولوگیشن» را کسب کند، شما می‌توانید به آن اعتماد کنید. چراکه به لحاظ کیفی استانداردها را پاس کرده، پاس‌کردن استانداردهای ایران تقریبا به‌منزله اخذ همه استانداردهای روز دنیاست.
آیا سیستمی وجود دارد که مصرف‌کننده از استاندارد بودن چراغ مطمئن شود؟
این روند توسط سازمان تعزیرات و البته خودروسازان به‌دقت دنبال می‌شود. هرچند در بازار لوازم یدکی برخی افراد هرکاری می‌خواهند، انجام می‌دهــــند اما خودروسازان در خطوط تولید و نمایندگی‌های خدمات پس از فروش خود قویا جلوی ورود جنس غیراستاندارد را می‌گیرند.
آیا در حوزه چراغ هم قطعه‌سازان زیرپله‌ای فعالیت می‌کنند؟ آیا برای محصول شما هم جنس تقلبی تولید شده است؟
شرکت‌های زیرپله‌ای در این حوزه زیاد داریم. حتی اسم و کارتن ما را هم کپی می‌کنند و باید برای گرفتن رد آن‌ها وقت بگذاریم. اما لیست نمایندگی‌های فروش ما در تهران و مراکز استان‌ها موجود است و کسانی که می‌خواهند چراغ مدرن خریداری کنند، می‌توانند از طریق نمایندگی‌ها خریدشان را انجام دهند.
۱۷:۴۰ - ۱۳۹۹/۰۶/۲۲
