برخی عشاق و علاقهمندان خودرو، سرگرمی کوچکی دارند که این روزها بهدلیل گسترش همهگیری کرونا رواج بیشتری یافته است: جمعآوری کلکسیون ماکت خودرو. این ماکتها در ابعاد گوناگون، کیفیت متفاوت و توسط شرکتهای مختلف ساخته میشوند . یک جستوجوی ساده اینترنتی نشان میدهد ظاهرا بازاری بزرگ هم در پسِ خریدوفروش این ماکتها وجود دارد. در روزگاری که فشارهای بیرونی ممکن است آدمها را بیشاز هر زمان دیگری درونگراتر کند، سرگرمیهای کوچک همچون جمعآوری کلکسیون ماکت خودرو، شاید راهی برای گذران این روزها باشد. روزنامه «دنیایخودرو» با یکی از این کلکسیونرها گفتوگو کرده است که آن را در ادامه میخوانید.
حامد خیاط جدیدی، ۲۲ساله و یک «ماشین باز» به تمام معناست. او از سنین خیلی پایین، اخبار مربوط به حوزه خودرو و حاشیههای تخصصی و غیرتخصصی آن را دنبال کرده و چند سالی است که «ماکت» یا مدلهای کوچک خودرو را جمع آوری میکند.
حامد میگوید: «من از سه یا چهار سال پیش به جمعآوری ماکت خودرو علاقهمند شدم. ماجرا از اینجا شروع شد که در اینترنت، عکس ماکت «رنو ۵» را دیدم. فروشنده را پیدا کردم و تصمیم گرفتم ماکت را بخرم. البته آن زمان قیمت این ماکت حدود ۴۰۰هزار تومانی برای من گران بود، اما به هر حال ماکت را خریدم. برایم جالب بود کیفیت رنگ بدنه و جزئیات آن چقدر دقیق است. تبلیغات فروشندههای این ماکتها در شبکههای مجازی است، اما برخی از آنها سایت رسمی هم دارند و ظاهرا خودشان واردات این ماکتها را ایران انجام میدهند.»
ماکت های ۲۰۰هزار تا ۳۰میلیون تومانی
او ادامه میدهد: «از آن زمان تا امروز، ۲۵ ماکت در سایزهای مختلف را جمعآوری کردهام. اوایل، ماکتهایی با نسبت ۱:۲۴ یا ۱:۱۸ (یک به ۲۴ یا یک به ۱۸) میخریدم اما به تدریج، ماکتهایی در سایزهای دیگر هم جمعآوری کردم.»
از حامد میپرسم این ماکتها تولید کدام کشورها هستند و اینکه گرانترین ماکتهایی که او در کلکسیونش دارد، چه قیمتی دارند؟ حامد میگوید: « در کلکسیون خودم ماکتهای تولید ژاپن، آمریکا، آلمان و انگلیس دارم که هرکدام معمولا خودروهای تولید این کشورها را ماکت کردهاند. مثلا در ماکتهای انگلیسی، «جگوار» را میبینید و در ماکتهای آمریکایی، «شورولت» یا «فورد» و در ماکتهای ژاپنی، «نیسان». سعی کردم از خودروهای ساخت کشورهای مختلف ماکت داشته باشم و سایز مورد علاقه من هم ۱:۱۸ یا ۱:۲۴ است، اما سایزهای کوچکتر هم در بازار دیده میشود که حرفهایتر هستند، مثل سایز ۱:۳۶ یا ۱:۸۶.»
حامد ادامه میدهد: «گرانترین مدل در کلکسیون و باتوجه به بودجه من، حدود ۳میلیون تومان قیمت دارد، اما در بازار ایران، ماکتهایی از ۲۰۰ هزار تومان تا ۲۵ میلیونتومان یا حتی ۳۰ میلیون تومان هم وجود دارد.»
حامد ادامه میدهد: «از بهترین برندهای موجود، «AUTOart» هنگکنگ است. دیگری برند «BBR» ایتالیاست که کارهای خاص و تک میسازد و عمده محصولات این برند، به اصطلاح «Limited» هستند، یعنی تعداد محدودی از مدلها ساخته میشود، مثلا ۲۰ عدد ماکت ساخته میشود و طبیعتا قیمت آنها هم بالاتر است. در بستهبندی محصولات این شرکت،گاهی ذرهبین هم دیده میشود تا خریدار بتواند اجزای موتور را که خیلی دقیق ساخته شدهاند، با ذره بین ببیند. درِ کاپوت در این مدلها معمولا جک دارد. بهطور کلی جزئیات آنها زیاد است. علاوه بر این، بسته به قیمت این ماکتها، بدنه آنها هم از جنس فلز، کامپوزیت یا رزین تولید میشود. در مدلهای ارزانتر، بدنه معمولا از جنس رزین است و بههمیندلیل درهای آنها قابل بازوبسته شدن نیستند. مدلهای گرانتر مانند یک خودرو واقعی، لوازم جانبی دارند و مثلا میتوانید حتی لاستیک خودرو را عوض کنید.»
بازاری با کلکسیونرهای «سن بالا»
حامد ادامه میدهد: «مدلهای چینی اساسا «اقتصادی» هستند، یعنی بهنسبت کیفیت، قیمتی خوبی دارند و عمدتا در سایز ۱:۱۸ ساخته میشوند. یکی از این برندهای چینی، «Maisto» است. البته تنوع برندها به طور کلی بسیار زیاد است. البته در بازار ایران، برندهای دیگری مثل « UT Models» و «Kyosho» هم دیده میشود که ساخت کشورهای مختلف هستند. در میان برندهای گرانتر، بهعنوانمثال میتواناز برند «Minichamps» نام برد که لاستیکهای ماکت از جنس لاستیک واقعی و تودوزی نیز از چرم واقعی است، همچنین میتوانید چراغهای خودرو و نور داخلی اتاق را با کنترل خاموش و روشن کنید. گرانترین ماکتی که من میشناسم، ماکت ۱:۶ «رولزرویس» است که حدود ۴۰ تا ۵۰هزاردلار قیمت دارد.»
از حامد میپرسم ماکت خودرو در ایران چقدر طرفدار دارد و اینکه طرفداران این ماکتها، چگونه همدیگر را پیدا می کنند که میشنوم: «صفحاتی در فضای مجازی وجود دارد و طرفداران؛ خریدوفروش ماکتها را از طریق آنها انجام میدهند. جالب آنکه افرادی با سنینمختلف از ۲۰ تا ۶۰ سال در این فضا با هم آشنا میشوند. به طور کلی این ماکتها بازار خوبی دارند اما قیمت آنها به مرور زمان و وقتی در کلکسیون افراد مختلف باشند، بالا میرود.»