اتوبوسهای الکتریکی که امروزه میتوانند نقش بسزایی در کاهش آلایندگی هوا داشته باشند، در سالهای اخیر محل بحث برای ورود به ایران بودند. با این حال، نبود زیرساخت های لازم چه برای تولید و چه برای بهره برداری از این خودروها، راه رسیدن این اتوبوسها به کشور را مسدود کرده بود. البته در این میان، تحریمها نیز بی تاثیر نبودند و در شرایطی که برخی خودروسازان داخلی قرار بود با همکاری شرکای خارجی خود واردات اتوبوس های الکتریکی را از سر بگیرند، مانع تحریم ها بر سر راهشان قرار گرفت و فعالیت آنها را به زمانی نامعلوم واگذار کرد. بر این اساس، تنها راه ورود اتوبوسهای الکتریکی به ایران، همکاری خودروسازان داخلی، شهرداریها و دولت بود.
درهمینراستا، بهتازگی مدیر طرحهای کلان ستاد توسعه فناوریهای حوزه فضایی، حملونقل پیشرفته از رونمایی اتوبوسهای برقی در خرداد سال ۱۴۰۰ خبر داده است که میتواند روزنه امیدی برای توسعه و بهرهبرداری گسترده این خودروها در ناوگان حملونقل عمومی باشد.
پروژه تولید اتوبوس برقی در قالب دو پلت فرم
سیدشهریار زینی با اشاره به اقدامات انجامشده در مرکز طرحهای کلان ستاد توسعه فناوریهای حوزه فضایی و حملونقل پیشرفته درخصوص ایجاد زیست بوم وسایل نقلیه برقی همچون اتوبوس اعلام کرد: «این پروژه و پلتفرم اتوبوس برقی با عمق بومیسازی ۸۰درصد پیش میرود که با همکاری یک شرکت ایرانی درحال انجام است.»
وی همچنین افزود: «این نخستین پروژه ستاد اتوبوس برقی بود که طبق برنامهها قرار است این اتوبوس برقی در خرداد ۱۴۰۰ رونمایی شود.» طبق اعلام زینی، قرار است تولید این اتوبوسها در بستر یکی از اتوبوسسازان دیزلی انجام شود.
وی عنوان کرد: «مجری این پروژه، دانشگاه تهران است و تلاش میشود با حمایتهای شهرداری تهران و شرکت تولیدکننده این پروژه، به نقطه خوبی برسانیم.»
وی ادامه داد: «این پروژه در قالب دو پلتفرم است که پلتفرم دوم آن مبتنی بر تبدیل اتوبوسهای احتراقی به برقی است که در فاز مطالعات و امکانسنجی قرار دارد و اگر سرمایهگذار باشد، میتوان این پروژه را طی یک ماه پیادهسازی کرد.»
رقابت دو اتوبوس ساز برای تولید مدل های الکتریکی
با توجه به این که تمام اتوبوسسازان کشور درحالحاضر امکان تولید و مشارکت در چنین طرحهایی را ندارند، تنها دو خودروساز داخلی توان مشارکت در چنین طرحی را دارند؛ عقابافشان و ایرانخودرو دیزل. پیش از این نیز اخباری مبنیبر آغاز همکاری بین گروه مپنا و گروه تولیدی و صنعتی عقابافشان برای تولید اتوبوس برقی در کشور منتشر شد.
این توافقنامه همکاری قرار بود با اتکا به استفاده حداکثری از فناوریهای بومی و پتانسیلهای درونی و با هدف تقویت توانمندیهای داخل کشور نسبت به همافزایی مؤثر از طریق توسعه خودروهای برقی در حوزه حملونقل انجام شود.
هدف از این توافقنامه، استفاده از ظرفیت تولید انبوه اتوبوس و مینیبوس برقی، ورود به ناوگان حملونقل شهری در خطوط اتوبوسرانی کلانشهرهای کشور، صرفهجویی در مصرف سوخت، ایجاد امکان صادرات سوخت به کشورهای منطقه، ایجاد درآمدهای ارزی و ایجاد اشتغال برای هزاران نفر متخصص و کارگر اعلام شده بود.
از سویدیگر مدیرعامل گروه صنعتی ایرانخودرو نیز پیشتر از آمادگی این شرکت برای تولید اتوبوسهای برقی خبر داده و اعلام کرده بود در صورت سفارشگذاری از سوی شهرداریها و حمایت دولت قطعا به این بخش ورود خواهد کرد. این خودروسازی که بعد از 10سال دوباره خط تولید اتوبوس را راهاندازی کرده است، برنامههایی هم برای تولید اتوبوسهای الکتریکی دارد.
با توجه به این که تمام اتوبوسسازان کشور درحالحاضر امکان تولید و مشارکت در چنین طرحهایی را ندارند، تنها دو خودروساز داخلی توان مشارکت در چنین طرحی را دارند؛ عقابافشان و ایرانخودرو دیزل. پیش از این نیز اخباری مبنیبر آغاز همکاری بین گروه مپنا و گروه تولیدی و صنعتی عقابافشان برای تولید اتوبوس برقی در کشور منتشر شد.
این توافقنامه همکاری قرار بود با اتکا به استفاده حداکثری از فناوریهای بومی و پتانسیلهای درونی و با هدف تقویت توانمندیهای داخل کشور نسبت به همافزایی مؤثر از طریق توسعه خودروهای برقی در حوزه حملونقل انجام شود.
هدف از این توافقنامه، استفاده از ظرفیت تولید انبوه اتوبوس و مینیبوس برقی، ورود به ناوگان حملونقل شهری در خطوط اتوبوسرانی کلانشهرهای کشور، صرفهجویی در مصرف سوخت، ایجاد امکان صادرات سوخت به کشورهای منطقه، ایجاد درآمدهای ارزی و ایجاد اشتغال برای هزاران نفر متخصص و کارگر اعلام شده بود.
از سویدیگر مدیرعامل گروه صنعتی ایرانخودرو نیز پیشتر از آمادگی این شرکت برای تولید اتوبوسهای برقی خبر داده و اعلام کرده بود در صورت سفارشگذاری از سوی شهرداریها و حمایت دولت قطعا به این بخش ورود خواهد کرد. این خودروسازی که بعد از 10سال دوباره خط تولید اتوبوس را راهاندازی کرده است، برنامههایی هم برای تولید اتوبوسهای الکتریکی دارد.
اهداف تولید اتوبوس های الکتریکی؛ از داخلی سازی تا کاهش آلاینده ها
مدیر طرحهای کلان ستاد توسعه فناوریهای حوزه فضایی، هدف از تولید این اتوبوسها را بومیسازی اقلام «هایتک» برقی ازجمله درایو اتوبوس و موتور الکتریکی، مجموعه باتری پک، کانورترهای دیسی و شارژر اتوبوس عنوان کرد.
وی همچنین افزود: «تلاش شده است بهینهسازیهایی همچون کاهش وزن اتوبوس نهایی را داشته باشیم؛ این اتوبوس نمونه ویپی خواهد بود و در واقع با تغییرات جزیی و بهینهسازی تبدیل به نمونه نهایی خواهد شد که میتواند به سمت تولید انبوه برود.»
وی تولید انبوه این اتوبوسها را نیازمند سرمایه کلان دانست و گفت: «ویژگی این اتوبوسها آن است که سیستم احتراقی، روغن، بنزین، گازوئیل و... از خودروها حذف میشود و شاهد صرفهجویی گسترده در مصرف سوخت خواهیم بود. از سوی دیگر کاهش آلایندهها و حفظ محیطزیست از دیگر مزایای استفاده از وسایل برقی است.»
مدیر طرحهای کلان ستاد توسعه فناوریهای حوزه فضایی، حملونقل پیشرفته در ادامه نیز افزود: «۲۵درصد کل آلایندگیهای هوا مربوط به وسایلنقلیه بوده که سهم حملونقل اتوبوس 15درصد است.»