به گزارش «اخبار خودرو»، پس از انعقاد برجام میان ایران و قدرت‌های جهانی، یکی از طرح‌هایی که در حوزه مشترک محیط‌زیست و مدیریت شهری روی میز قرار گرفت، جایگزینی موتورسیکلت‌های کاربراتوری و انژکتوری کنونی با موتورسیکلت‌های برقی بود. با این همه، با خروج آمریکا از برجام و بروز بحران مالی در اقتصاد کشور، این طرح به فراموشی سپرده شد. حال این طرح دوباره در دستور کار قرار گرفته و قرار شده است حدود ۱۰هزار دستگاه موتورسیکلت برقی، به صورت پایلوت در تهران و مشهد با موتورسیکلت‌های بنزینی جایگزین شوند. این در حالی است که بر اساس مصوبات پیشین، قرار بود شهرداری این دو شهر، تسهیلاتی برای خرید این موتورسیکلت‌ها که گران‌تر از موتورسیکلت‌های بنزینی هستند، اختصاص بدهند. از‌آن‌سو، رئیس انجمن تولیدکنندگان موتورسیکلت به‌تازگی پیشنهاد داد موتورسیکلت‌های دست‌دوم موجود در بازار، به افغانستان صادر شوند. با این همه، به‌نظر می‌رسد این طرح اما‌و‌اگرهای بسیاری داشته باشد، ازجمله اینکه آیا افغانستان واقعا موافق این شیوه از صادرات خواهد بود یا خیر.
راه حل دوم برای کاهش سهم موتورسیکلت های بنزینی در شهرهای ایران
سیدامیر احمدی، دبیر انجمن مراکز اسقاط خودرو کل کشور، چند هفته پیش به باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود براساس مصوبه‌ای که در شهریورماه امسال در شورای شهر تهران به تصویب رسید، شهرداری تهران باید مبلغ ۳۵میلیون‌تومان با سود ۴درصد و مهلت بازپرداخت ۶۰ ماهه به متقاضیان خرید این موتورسیکلت‌ها پرداخت کند.
با این همه به‌تازگی راه‌حل دیگری هم ازسوی فعالان حوزه تولید موتورسیکلت برای کاهش سهم موتورسیکلت‌های بنزینی از مجموع موتورسیکلت‌های درحال تردد در خیابان‌ها روی میز قرار گرفته که اما و اگرهای زیادی دارد. بر این اساس، رئیس انجمن تولیدکنندگان موتورسیکلت می‌گوید ایران می‌تواند موتورسیکلت‌های بنزینی دست‌دوم خود را به افغانستان صادر کند.
رئیس انجمن تولیدکنندگان موتورسیکلت به تسنیم گفت: «ما ایده‌ای داشتیم که براساس آن می‌شد طی ۷ سال ۴میلیون موتورسیکلت برقی را جایگزین موتورسیکلت‌های بنزینی کرد، بدون اینکه دولت ریالی از منابع ملی هزینه شود.»
ابوالفضل حجازی ادامه داد: «طرح مذکور یک‌طرح توجیهی بود که براساس آن، واحدهای تولیدی سرمایه‌گذاری می‌کردند و بانک‌عامل نیز به دستور هیات‌دولت، موظف به همکاری می‌شد.
در این طرح پیشنهاد سود کم بانکی و مبلغ پایین اقساط هم مطرح بود که برای متقاضی انگیزه ایجاد می‌کرد. بیش از ۶۰ درصد افراد موتورسوار در تهران از قشر ضعیف جامعه هستند که موتور برای آنها وسیله کار، تردد و سرمایه است و بنابراین باید در این قشر انگیزه لازم ایجاد شود تا به سمت استفاده از موتورسیکلت‌های برقی بروند.»
وی با اشاره به اینکه در‌حال‌حاضر قیمت موتورهای برقی بین ۲۵ تا ۴۰ میلیون تومان است، ادامه داد: «موتورسیکلت‌های بنزینی موجود و در حال استفاده را می‌توانیم به‌عنوان سرمایه به کشورهایی مانند افغانستان صادر کنیم. حدود ۹۰درصد موتورسیکلت‌های برقی در یک سطح قرار دارند و ۱۰درصد توان آنها با یکدیگر تفاوت دارد. موتورسیکلت ۲۵میلیون‌تومانی برای فردی که از آن به‌عنوان وسیله کار استفاده می‌کند، جوابگو است.»
تولید موتورسیکلت های برقی با شیوه «باتری سوآپ»
در این میان شاید تولید موتورسیکلت‌های برقی در ایران، برای نهادهای مسئول جدی‌تر شده است. حدود ۱۰ روز پیش، مشاور اقتصادی و سرمایه‌گذاری معاونت حملونقل و ترافیک شهرداری تهران از ایجاد مرکز نوآوری حملونقل پیشرفته با همکاری معاونت علمی ریاست جمهوری خبر داد و به ایسنا گفت: «درپی تفاهم‌نامه منعقد‌شده بین شهرداری تهران و معاونت علمی ریاست‌جمهوری، مرکز نوآوری حملونقل پیشرفته برای رسیدن به اهداف توسعه حملونقل پاک راه‌اندازی شد.»
مهدی همتی‌مقدم با تاکید بر اینکه خروجی مرکز نوآوری حملونقل پیشرفته، توسعه فناوری موتوربرقی با مدل سوآپ است، گفت: «جامعه هدف ما در توسعه موتورسیکلت‌های برقی، موتورهای پیک هستند که پیمایش این موتورها بالا و حدود ۱۰۰کیلومتر در روز است، در‌حالی‌که شارژ موتورهای برقی بعد از پیمودن ۶۰ تا ۷۰ کیلومتر به اتمام می‌رسد.»
وی با بیان اینکه برای شارژ مجدد باتری‌های موتور چند ساعت توقف لازم است، افزود: «این توقف چندساعته برای شارژ مجدد باتری موتورها، به کسب‌و‌کار پیک‌های موتوری ضربه می‌زند و برهمین اساس، «مدل سوآپ» پیش‌بینی شده است.»
همتی در تشریح این مدل افزود: «در این مدل، جایگاه‌های تعویض باتری مانند پمپ‌های بنزین در سطح شهر تعبیه می‌شوند و راکبان موتور به جای شارژ، باتری خالی را با شارژشده تعویض می‌کنند. این مدل در سایر کشورها با موفقیت اجرا شده و می‌توان از آنها الگو گرفت.» وی افزود: «امید است بتوانیم با این روش تا سال آینده به‌صورت پایلوت حداقل ۱۰ هزار موتور سیکلت برقی در سطح شهر به صورت فعال داشته باشیم.»
موانع برقی شدن موتورسیکلت ها
اما این در حالی است که به نظر می‌رسد به‌دلیل نرخ بالای تورم در اقتصاد ایران، همین میزان حمایت دولتی از خرید موتورسیکلت‌های برقی هم کافی نیست.
حسین شهیدزاده، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران، چندی پیش در این مورد به تسنیم گفت: «به دلیل تغییر قیمت موتورها از ابتدای سال جاری، وام موتورسیکلت‌های برقی، مزیت خود را از دست داده است، زیرا در‌حال‌حاضر قیمت یک دستگاه موتورسیکلت برقی کمتر از ۵۰میلیون‌تومان نیست.»
وی افزود: «سال گذشته این رقم تقریبا حدود ۸۰درصد هزینه خرید موتور برقی را تامین می‌کرد، اما اکنون به دلیل تغییر قیمت‌ها، وام مذکور برای مصرف‌کننده کارگشا نیست و به‌همین‌دلیل متقاضی برای دریافت آن نداشته‌ایم و افراد برای تامین باقی پول موتور دچار مشکل می‌شوند.»
محمد علیخانی، رئیس کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر تهران در این مورد به خبرنگار «دنیای خودرو» گفت: «بسیاری از خریداران موتورسیکلت‌های بنزینی، از آن به‌عنوان وسیله‌ای برای امرار‌معاش استفاده می‌کنند بنابراین، هزینه خرید موتورسیکلت‌های برقی برای آنها بسیار زیاد است. دولت در این زمینه باید مشوق‌های مالی را در نظر بگیرد تا مردم برای خرید این موتورسیکلت‌ها انگیزه پیدا کنند. علاوه‌بر این، به تصویب قوانین تازه در‌این‌خصوص نیاز داریم تا استفاده از موتورسیکلت‌های برقی در مقایسه با استفاده از موتورسیکلت‌های بنزینی برای مردم به‌صرفه‌تر باشد. به‌عنوان‌مثال می‌توان برای تردد این موتورسیکلت‌ها تخفیف‌های موردی همچون مجوز ورود به محدوده طرح ترافیک در نظر گرفت.»
