به گزارش «اخبار خودرو»،این روزها دائما از سلطه بی‌چون‌وچرای خودروهای برقی بر بازار آینده خودرو می‌شنویم؛ اما مسلم است که اگر مواداولیه مورد نیاز در تولید باتری‌ها مانند لیتیوم نتواند به‌اندازه کافی تامین شود، انقلاب خودروهای برقی در غرب طبق برنامه‌ریزی‌ها و پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته نخواهد بود. چنین موضوعی می‌تواند به‌بالا رفتن قیمت باتری‌ها، پایین آمدن حاشیه‌سود و به‌تعویق افتادن وعده قیمت 100 دلار به‌ازای هر کیلووات-ساعت منجر شود که به‌نوبه خود ظهور خودروهای برقی قابل خرید و ارزان‌قیمت را به‌تعویق خواهد انداخت.
عقب افتادن از چین
براساس گزارش منتشرشده از سوی «گلوبال دیتا» که یک شرکت پیشتاز در زمینه جمع‌آوری و تحلیل داده‌هاست، «ضعف تولیدکنندگان غربی در زنجیره‌های تامین لیتیوم یونی روند پذیرش و جا افتادن خودروهای برقی را کندتر می‌کند و تفوق بازار خودروهای برقی چینی را بیشتر از قبل به‌نمایش می‌گذارد.»
چنین فشارهایی می‌تواند منجر به‌عقب افتادن وعده شرکت‌هایی همچون تسلا برای عرضه خودروهای برقی با قیمت پایه 25 هزار دلار شود. براساس گزارش مذکور مجموع بازده خودروهای برقی تا سال 2026 قرار است با رشدی صعودی به‌سالانه 12.76 میلیون‌دستگاه افزایش پیدا کند که نیمی از آن‌ها از چین می‌آیند. در این گزارش نوشته شده است: «با در نظر گرفتن افزایش قیمت لیتیوم درطول 10 سال آینده، بازار خودروهای برقی در غرب باید خود را آماده رویارویی با هزینه‌های فزاینده باتری‌ها کند. اگر آن‌ها هزینه‌ها را به‌مشتریان خود انتقال دهند، روند پذیرش خودروهای برقی به‌احتمال زیاد با نرخ بسیار کندتری نسبت به‌آن‌چه پیش‌بینی می‌شد، دنبال خواهد شد.»
رشد تقاضا برای لیتیوم
آژانس بین‌المللی انرژی برآورد کرده که رشد در بازار خودروهای برقی می‌تواند تا سال 2030 به‌افزایش 40 برابری تقاضا برای لیتیوم بیانجامد. براساس گزارش «رویترز» سال گذشته تقاضا برای لیتیوم حدود 320 هزار تن بود و انتظار می‌رود تا سال 2025 این رقم به یک‌میلیون تن و تا سال 2030 به سه‌میلیون تن افزایش یابد. در سال گذشته موسسه تحقیقاتی LMC اتوموتیو پیش‌بینی کرده بود فروش خودروهای برقی در اروپا از 1.2 میلیون‌دستگاه در سال 2021 به 3.4 میلیون‌دستگاه در سال 2024، 6.1 میلیون‌دستگاه در سال 2027 و 10.5 میلیون‌دستگاه در سال 2030 برسد.
بی‌توجهی تصمیم گیرندگان
لوک سوئینی، نویسنده نشریه سرمایه‌گذاری «اینرچی اند کپیتال» درباره تلاش رهبران جهان برای گذار به‌سمت الکتریکی‌سازی نوشته است: «رهبران جهان از معضل بزرگی که در برابرشان قرار دارد، غافل هستند. انرژی خالی از کربن و حمل‌ونقل بدون بنزین نمی‌تواند بدون استخراج میزان بسیار بالایی از لیتیوم صورت بگیرد. درحال حاضر تهیه این ماده اولیه حتی نزدیک به‌حد مورد نیاز هم نیست و ما به‌اندازه کافی لیتیوم استخراج نمی‌کنیم تا بتوانیم با تقاضای موجود برابری کنیم.» دنیل کلارک، تحلیل‌گر «گلوبال دیتا» گفته که چین حدود 80.5 درصد از ظرفیت باتری‌های لیتیوم-یونی جهان را در دست دارد و حتی درصورتی که آمریکا و اروپا بهترین تلاش خود را نیز بکنند تا سال 2026 همچنان سهم چین از این بازار 61.4 درصد خواهد بود.
به‌گفته کلارک: «قیمت روبه‌رشد لیتیوم نشان می‌دهد نگرانی‌های بسیاری از افراد درگذشته راجع به چه‌چیزی بوده: افزایش اختلاف میان عرضه و تقاضای لیتیوم. درنهایت این مساله به‌افزایش قیمت خودروهای برقی منجر خواهد شد؛ زیرا خودروسازان چاره‌ای جز انتقال هزینه‌ها به‌مشتریان خود ندارند.»
لزوم پایین آوردن هزینه
قیمت متوسط کربنات لیتیوم در نوسان شدیدی بوده و همین مساله موجب نگرانی سرمایه‌گذاران در رابطه با انجام سرمایه‌گذاری در ظرفیت‌های جدید آن بوده است.
کلارک در گزارش خود نوشته: «همین حالا هم باتری‌ها گران‌ترین بخش یک خودرو برقی را تشکیل می‌دهند و قیمت سلول‌های باتری باید به‌زیر 100 دلار به‌ازای هر کیلووات-ساعت کاهش پیدا کند تا خودروهای برقی بتوانند با بهای مناسبی در دسترس باشند؛ اما چنین چیزی عملی به‌نظر نمی‌رسد. هرگونه افزایش در هزینه ضربه‌ای را به‌هدف کربن‌زدایی از اقتصادهای پیشرفته وارد خواهد کرد و این موضوع به‌نوبه خود به‌کاهش شتاب کربن‌زدایی از صنعت‌خودرو منجر خواهد شد.»
براساس گزارش موسسه تحقیقاتی ایلیا معادن لیتیوم نسبتا فراوان هستند و در بسیاری از کشورهای جهان یافت می‌شوند. هم‌اکنون بخش عمده‌ای از این ماده‌اولیه از کشورهای استرالیا، شیلی، آرژانتین، بولیوی، چین، برزیل، زیمبابوه و پرتغال استخراج می‌شود.
