پشت این چرخه پرجنبوجوش، چالشهایی پنهان وجود دارد که کمتر به آن پرداخته میشود؛ بیمه خودروهای تجاری، حلقه گمشدهای است که گاه خود به بحرانی مالی برای صاحبان کسبوکارها تبدیل میشود.
در گفتوگو با محسن حجازی، کارشناس حوزه بیمه خودرو بهچالشهای پنهان صنعت بیمه خودروهای تجاری پرداختیم؛ از مدلهای نوینی مانند «پرداخت بر اساس مصرف» که با موانع فنی روبهرو است تا پروندههای غافلگیرکننده خسارت که بیمهنامههای سنتی را بهچالش میکشند.
حجازی با اشاره بهشکاف میان خدمات بیمهگران و نیازهای واقعی شرکتهای لجستیک، از رقابت ناسالم بازار بیمه تا تاثیر تورم بر جبران خسارتها هشدار داد و سه راهکار کلیدی برای نجات این صنعت ارائه کرد: «تدوین پروفایل ریسک هوشمند، استفاده از فناوریهای پایش رفتار رانندگان و حرکت بهسمت بیمهنامههای منعطف.»
حجازی با اشاره بهضرورت اجرای طرحهای بیمهای بر مبنای میزان کارکرد خودرو اظهار کرد: «مدل بیمهای Pay-As-You-Drive یا محاسبه حق بیمه بر اساس مصرف واقعی، بهویژه برای ناوگانهایی که در ساعات محدود فعالیت میکنند، میتواند باعث کاهش هزینهها شود. با این حال، عدمشفافیت در گزارشگیری از کارکرد واقعی خودروها و نبود سیستم نظارتی دقیق، اجرای چنین طرحهایی را با چالش جدی روبهرو کرده است.»
وی در بیان یک نمونه از پروندههای پیچیده خسارت گفت: «در یکی از موارد، کامیونی که حامل مواد غذایی فاسد شدنی بود دچار سانحه شد. این اتفاق نهتنها باعث خسارت فیزیکی به خودرو شد، بلکه زیان ناشی از فساد بار و تاخیر در تحویل نیز مطالبه شد که در بیمهنامه تعریف نشده بود. نبود پوشش جامع و عدم تطابق بیمهنامهها با واقعیتهای عملیاتی، هم برای بیمهگر و هم بیمهگذار تبعات حقوقی سنگینی به همراه دارد.»
این کارشناس در ادامه گفت: «برخی شرکتهای لجستیک علاقهمند به دریافت خدمات بیمهای بهصورت جامع و همراه با مشاوره، پشتیبانی حقوقی و مدیریت ریسک هستند؛ اما اغلب شرکتهای بیمه تنها به صدور بیمهنامه اکتفا میکنند. این موضوع موجب شده است بخش مهمی از بازار بالقوه خدمات بیمهای در حوزه تجاری بدون پوشش باقی بماند.»
حجازی درباره اثر افزایش نرخ ارز و تورم بر صنعت بیمه تصریح کرد: «با افزایش هزینه قطعات و تعمیرات، بیمهنامههایی که در زمان صدور ارزش خودرو را بهدرستی برآورد نکردهاند، در زمان حادثه توان جبران خسارت کامل را ندارند. این ناترازی سبب کاهش اعتماد بیمهگذاران و ایجاد اختلافهای جدی در زمان ارزیابی خسارت شده است.»
وی همچنین بهرقابت ناسالم در بازار بیمههای تجاری اشاره کرد و گفت: «برخی شرکتها با اعطای تخفیفهای گسترده و بدون توجه بهسابقه خسارت، اقدام به صدور بیمهنامه میکنند که در عمل توان ارائه خدمات مناسب را ندارند. این رویکرد نهتنها به زیان بیمهگذار است، بلکه در بلندمدت به کل بازار بیمه آسیب وارد میکند.»
حجازی گفت: «در سالهای اخیر برخی شرکتهای حرفهای با جذب مشاوران بیمهای و بررسی دقیق مفاد قرارداد، توانستهاند خدمات بهتری دریافت کنند؛ اما بخش عمدهای از بازار همچنان با روش سنتی و صرفا براساس قیمت بیمهنامه خرید میکنند. برای تحول در صنعت بیمه خودروهای تجاری، باید هم از سمت بیمهگر و هم از سمت بیمهگذار، سطح آگاهی و تعاملات تخصصی افزایش یابد.»
این کارشناس در پایان گفت: «سه محور کلیدی برای اصلاح ساختار بیمه خودروهای تجاری وجود دارد؛ نخست، تدوین پروفایل ریسک دقیق برای انواع ناوگان؛ دوم، بهرهبرداری از فناوری در پایش و ارزیابی رفتار رانندگی و سوم، حرکت به سمت بیمهنامههای مبتنی بر مصرف و ریسک واقعی است.»