در سال‌هایی که بازار خودرو ایران میان رکود، محدودیت واردات و فشارهای ارزی دست‌وپا می‌زند، «گروه خودروسازی سایپا» با معرفی خودرو کراس‌اوور «آریا» نشان داده است که می‌خواهد مسیری جدید را در بازار خودرو دنبال کند. محصولی که بر پایه پلت‌فرم خودرو «شاهین» توسعه یافته اما در جزئیات طراحی، کابین و فناوری‌های رفاهی، چهره‌ای متفاوت و مدرن دارد.
آریا قرار است نه‌تنها پرچمدار جدید سایپا در کلاس کراس‌اوورهای شهری باشد، بلکه نشانه‌ای از تغییر نگرش مهندسی در بزرگ‌ترین خودروساز دولتی کشور است.
طراحی پخته و همسو با نیازهای بازار
در نگاه نخست، امضای طراحی سایپا در آریا حفظ شده اما این بار با چاشنی بلوغ، فرم جلوپنجره، چراغ‌ها و خطوط اصلی بدنه یادآور شاهین است؛ اما تناسب‌ها و جزئیات ارتقا یافته‌اند.
ارتفاع بیشتر از سطح زمین، سپرهای عضلانی‌تر و خط شخصیت کشیده‌تر، چهره‌ای اسپرت‌تر و هماهنگ‌تر از شاهین پدید آورده است. طراحی کراس‌اوور نارنجی‌پوشان جاده‌مخصوص همسو و منطبق با نیاز مشتریان در بازار است.
ابعاد آریا نیز نسبت به مبنای خود رشد داشته است: طول، عرض و فاصله محوری به‌ترتیب 4050، ۱۷۷1 و ۲۶۵۰ میلی‌متری آن را در میانه کلاس کراس‌اوورهای جمع‌وجور جهانی و در حد و اندازه محصولاتی مانند سیتروئن C3-XR قرار می‌دهد.
رینگ‌های آلومینیومی ۱۷ اینچی و تایرهای ۲۰۵ میلی‌متری هم علاوه‌بر زیبایی، سبب افزایش چسبندگی مناسب در مسیرهای شهری و جاده‌ای خواهد شد. به بیان ساده‌تر، آریا زبان طراحی آشنا را با نگاهی مدرن و جسورانه بازتعریف کرده است؛ گامی که شاید همان تفاوت کوچک اما موثر میان «تولید انبوه» و «هویت محصول» در سایپا باشد.
کابین؛ گامی بزرگ در کیفیت و فناوری
طراحی کابین آریا نقطه عطف تغییرات سایپا است. طراحی داشبورد کاملا جدید است و دیگر نشانی از قطعات مشترک با محصولات پیشین دیده نمی‌شود. ترکیب دو نمایشگر بزرگ در قالب یک پنل پیوسته، حس حضور در کابین یک خودرو مدرن با فناوری های جدید را القا می‌کند.
نمایشگر نخست به‌عنوان پشت‌آمپر دیجیتال عمل می‌کند و دومی مرکز کنترل سیستم چندرسانه‌ای و تنظیمات خودرو است. استفاده از متریال نرم و دوخت چرم مصنوعی در ترکیب رنگ مشکی-قهوه‌ای، فضایی فراتر از انتظار از یک خودرو داخلی خلق کرده است.
کنسول مرکزی عریض، دسته‌دنده الکترونیکی، غربیلک‌فرمان D شکل و نورپردازی مخفی محیطی، نشان از پختگی طراحی و تلاش برای جذب نسل جدید خریداران دارد.
صندلی‌های جلو از نوع چرم مصنوعی و تنظیم برقی هستند و فضای سرنشینان عقب نیز به‌لطف ابعاد مناسب خودرو، برای خانواده‌ها رضایت‌بخش خواهد بود. کیفیت تولید و سطح طراحی داخلی آریا در تراز جدیدی از محصولات نارنجی‌پوشان قرار گرفته است.
امکانات رفاهی و ایمنی؛ ورود به باشگاه مدرن‌ها
فهرست تجهیزات آریا نشان می‌دهد گروه خودروسازی سایپا درک درستی از مفهوم «ارزش در برابر قیمت» پیدا کرده است.
سیستم کنترل پایداری الکترونیکی (ESC)، ترمز ضدقفل (ABS)، کمک‌حرکت در سراشیبی، دوربین و سنسور پارک عقب، سیستم هشدار نقطه‌کور، ورود و استارت بدون کلید، شارژر بی‌سیم تلفن‌همراه، آینه‌های تاشو برقی با گرم‌کن، کروزکنترل، سانروف پانوراما، ترمز پارک برقی و Auto Hold از جمله امکاناتی است که آریا را به‌روز و رقابتی جلوه می‌دهد.
آریا در نسخه فعلی از دو ایربگ بهره می‌برد که هرچند پاسخگوی حداقل‌های ایمنی است، اما گروه خودروسازی سایپا در نظر دارد کیسه‌های هوای جانبی را به‌صورت آپشن در این محصول تعبیه کند. ساختار بدنه با فولاد مقاوم و طراحی جذب انرژی ضربه نیز از نقاط قوت ایمنی این کراس‌اوور شهری محسوب می‌شود.
قوای فنی نشان از تعادل میان توان و دوام دارد
پیشرانه ۲ لیتری ۱۶ سوپاپ تنفس‌طبیعی آریا می‌تواند ۱۳۸ اسب‌بخار قدرت و ۱۸۹ نیوتون‌متر گشتاور تولید کند. این نیرو از طریق گیربکس اتوماتیک ۶ سرعته به چرخ‌های جلو منتقل می‌شود.
ترکیب موتور و گیربکس به‌گونه‌ای است که به‌جای تاکید بر شتاب بالا، تمرکز بر نرمی و دوام دارد. مصرف ترکیبی حدود ۷.۵ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر، با توجه به وزن و ابعاد خودرو قابل قبول است.
سیستم تعلیق جلو مک‌فرسون و تورشن‌بیم است که در عین سادگی، پایداری و استهلاک پایین‌تری نسبت به برخی سیستم‌های پیچیده‌تر ارائه می‌دهد.
در آزمون‌های داخلی، فرمان برقی آریا عملکردی نرم و دقیق داشته و هندلینگ خودرو به‌لطف مرکز ثقل مناسب، قابل قبول است. درمجموع، آریا بیش از آن‌که به‌دنبال هیجان باشد، بر اعتماد، دوام و راحتی رانندگی شهری تمرکز کرده است؛ ویژگی‌ای که خریداران ایرانی بیش از هر چیز به آن نیاز دارند.
رقابت در بازار؛ از ری‌را تا کراس‌اوورهای وارداتی
بازار کراس‌اوورهای جمع‌وجور کشور اکنون به‌شدت رقابتی است. ایران‌خودرو با محصول ری‌را نخستین رقیب مستقیم آریاست. از نظر امکانات و طراحی داخلی، دو خودرو تقریبا هم‌سطح هستند و هر دو دارای نمایشگرهای بزرگ، فرمان D شکل و امکانات دیجیتالی روز هستند.
درمقایسه با کراس‌اوور فرانسوی سیتروئن C3-XR، آریا با موتور قدرتمندتر و امکانات رفاهی بیشتر، امتیاز بالاتری دارد. درحالی که C3-XR از موتور 3 سیلندر ۱.۲ لیتری توربو با ۱۱۶ اسب‌بخار قدرت استفاده می‌کند، آریا ۱۳۸ اسب‌بخار نیرو تولید می‌کند و از شارژر بی‌سیم، ترمز پارک برقی و سیستم نقطه‌کور نیز بهره می‌برد؛ تجهیزاتی که در نسخه فرانسوی وجود ندارند.
از دیدگاه اقتصادی، آریا می‌تواند جایگاه جدیدی برای سایپا در بازار ایجاد کند؛ مدلی که ضمن حفظ تولید داخلی، قادر است بخش قابل توجهی از تقاضای بازار برای کراس‌اوورهای روز را پاسخ دهد و نیاز بخش قابل توجهی از مشتریان به‌چنین محصولی را مرتفع کند.
آریا نه فقط یک خودرو، بلکه بیانیه‌ای از تغییر است؛ تغییری در نگرش مهندسی، در زبان طراحی و در تنوع سبد محصول سایپا. این کراس‌اوور می‌تواند نخستین‌گام واقعی سایپا در ورود به قلمرو محصولات مدرن و جهانی باشد.
