از سوی دیگر، قوانین سختگیرانه زیستمحیطی و تغییر الگوهای مصرف در بازارهای بزرگ، شرکتهای سنتی را وادار کرده تا برای بقا و رشد مسیرهای تازهای را امتحان کنند.این شرایط سبب شده است کاهش هزینهها یا بازنگری در ساختار تولید در بسیاری از خودروسازان باسابقه نتواند نقش چشمگیری در تحقق اهداف در این بخش از صنعت داشته باشد. آنها باید بهدنبال راهکارهای نوآورانه، همکاریهای استراتژیک و بازتعریف جایگاه خود در بازار جهانی باشند. در چنین فضایی، هر تصمیم مدیریتی یا تغییر در استراتژی میتواند پیامدهای گستردهای برای آینده یک برند داشته باشد؛ از میزان اعتماد سرمایهگذاران گرفته تا توانایی رقابت در برابر موج تازه تولیدکنندگان چینی و آمریکایی.
تلاشهایی که کافی نبودند!
نیسان با وجود کاهش هزینهها نتوانسته سهم خود را در بازار جهانی حفظ کند و از این رو برای طراحی و تولید محصولاتش بهدنبال شرکای جدید است. اگر این خودروساز ژاپنی نتواند یک شریک استراتژیک و سطح بالا پیدا کند، ناچار است بهشراکت در پروژههای انفرادی روی بیاورد. بهگفته «پونز پاندیکوثیرا»، معاون ارشد و مدیر ارشد تولید و برنامهریزی محصولات نیسان در قاره آمریکا، این شرکت بهدنبال همکاری با خودروسازان برای پروژههای مختلف است.
البته این همکاریها باید یک شراکت واقعی باشد، نه یک معامله سریع تا بحران مالی نیسان بهطرز جدی کاهش یابد. با نگاهی به آخرین محصول معرفیشده نیسان یعنی نیسان ایکستریل هیبرید که در واقع همان میتسوبیشی اوتلندر با نشان متفاوت است، این سوال برای بسیاری مطرح میشود که آیا نیسان برای رسیدن به اهدافش برنامهریزی خاصی دارد؟ بااین حال پونز پاندیکوثیرا معتقد است نیسان مزایای بسیاری برای ارائه بهخودروسازان دارد. این شرکت مایل است با سایر خودروسازان برای تولید نسل بعدی پیکاپ نیسان فرانتیر گفتوگو کند.
یکی از مزیتهای نیسان فرانتیر این است که این پیکاپ در ایالاتمتحده تولید میشود؛ بنابراین از تعرفه ۲۵ درصدی برای پیکاپهای وارداتی بهبازار آمریکا مستثنی است. نیسان قصد دارد روی شاسی فرانتیر، نسل بعدی نیسان اکسترا را نیز تولید کند؛ خودرویی که در ایران با نام نیسان رونیز شناخته میشود.
این خودرو قابلیت پذیرش سیستمهای هیبریدی را نیز خواهد داشت. این فرصت میتواند برای خودروسازانی که در مورد ساخت یک شاسیبلند واقعی با پیشرانه هیبریدی تردید دارند، فرصت مناسبی باشد. نیسان همچنین میخواهد تا سیستم هیبریدی خود موسوم به e-Power را با دیگر خودروسازان به اشتراک بگذارد.
در این سیستم، موتور احتراقداخلی هیچوقت بهصورت مستقیم با چرخها ارتباط نمیگیرد و تنها وظیفه شارژ باتری را برعهده دارد. نیروی محرکه خودرو توسط موتورهای الکتریکی تامین میشود. این روش اجازه میدهد موتور احتراقداخلی همیشه در کارآمدترین حالت خود کار کند. این سیستم در نسل بعدی نیسان روگ (نیسان ایکستریل) مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
مسیرهای جایگزین
این شرایط بازتابی از چالشهای گستردهتر صنعتخودرو جهانی است. گذار بهخودروهای برقی و هیبریدی، فشارهای ناشی از قوانین زیستمحیطی و رقابت شدید با شرکتهای چینی و اروپایی، همگی شرایطی ایجاد کردهاند که شرکتهای سنتی مانند نیسان را به بازنگری در مدل کسبوکار خود وادار کرده است. نیسان تلاش دارد با اشتراک فناوری هیبریدی e-Power با دیگر خودروسازان، بخشی از هزینههای توسعه را جبران کند. این فناوری که موتور احتراقداخلی را صرفا برای شارژ باتری بهکار میگیرد و نیروی محرکه را از موتورهای الکتریکی تامین میکند، میتواند بهعنوان مزیتی رقابتی مطرح شود.
شرایط مالی نیسان پیامدهای جدی برای بازار جهانی دارد. این شرکت در گذشته یکی از ستونهای اتحاد رنو–نیسان–میتسوبیشی بود؛ اما اکنون توانایی آن در سرمایهگذاری مستقل محدود شده است. اگر نیسان نتواند شریک استراتژیک قدرتمندی بیابد، ناچار خواهد شد بهپروژههای کوچکتر و انفرادی بسنده کند. چنین وضعیتی میتواند سهم بازار جهانی نیسان را کاهش دهد و جایگاه آن را در برابر رقبای آسیایی و اروپایی تضعیف کند.
بحران نیسان نشاندهنده فشارهای گسترده بر نیروی کار و بازار داخلی ژاپن است. کاهش هزینهها معمولا با کاهش نیروی انسانی یا محدود کردن پروژههای تحقیق و توسعه همراه است. این امر نهتنها بر امنیت شغلی کارکنان تاثیر میگذارد، بلکه توانایی شرکت در نوآوری و رقابت بلندمدت را نیز محدود میکند. در کشوری مانند ژاپن که صنعت خودرو بخش مهمی از اقتصاد ملی است، بحران نیسان میتواند پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گستردهای داشته باشد.
مسیر خروج نیسان از بحران به توانایی آن در جذب شرکای بینالمللی و بازتعریف استراتژی محصول وابسته است. پروژههای بزرگ مانند نسل بعدی پیکاپ فرانتیر و شاسیبلند اکسترا (رونیز) میتوانند زمینهای برای همکاری با دیگر خودروسازان باشند. همچنین، تولید در ایالات متحده مزیتی برای نیسان محسوب میشود؛ زیرا این شرکت از تعرفههای سنگین واردات معاف خواهد بود.
