به گزارش «اخبار خودرو»،اتوبوس‌سازان کشور را در میان تولیدکنندگان خودروهای تجاری می‌توان کم‌اقبال‌ترین دانست؛ خودروسازانی که به‌رغم برخورداری از کمترین حجم وابستگی به خارجی‌ها و بالاترین میزان داخلی‌سازی اما کمترین فروش را در دوران تحریم‌ها و بحران‌های اقتصادی به خود اختصاص داده‌اند. با این‌حال، این تولیدکنندگان بزرگ کشور، در سال‌های اخیر دست از تلاش برنداشته و به‌رغم افت فروش و حتی در برخی سال‌ها توقف فروش خود، برنامه‌های توسعه تولید و افزایش سهم و ورود تکنولوژی‌های جدید را در دستور کار خود قرار دادند. گرچه بعد از گذر از سختی‌های تحریم، باز هم سفارش‌گذاری شهرداری‌ها به اتوبوس‌سازان رونق چندانی نگرفت، اما تولیدکنندگان در این بخش محصولات جدیدی ازجمله مدل‌های الکتریکی را طراحی و تولید کردند؛ محصولاتی که باتوجه به شرایط توسعه‌ای ناوگان داخلی، مشخص نیست تا چه اندازه بتوانند جایگاه خود را پیدا کنند.
کم‌لطفی‌های دولت و شهرداری؛ عامل افت تولید
مشتریان اصلی اتوبوس‌سازان کشور و شاید بتوان گفت عمده مشتریان این بخش؛ یعنی شهرداری‌های کشور، در سال‌های اخیر به دلایل مختلف ازجمله نبود بودجه کافی، از نوسازی و توسعه ناوگان حمل‌ونقل مسافری کشور سرباز زده‌اند و اقدام مناسبی برای خرید اتوبوس از تولیدکنندگان داخلی انجام نداده‌اند. گرچه در سال‌های اخیر صحبت‌هایی در زمینه واردات اتوبوس‌های کارکرده از سایر کشورها مطرح شد اما مخالفت برخی نمایندگان مجلس و اتوبوس‌سازان کشور و برخی از مسئولان تا امروز مانع از انجام این کار شده است. صحبت از واردات اتوبوس‌های کارکرده خارجی در حالی مطرح می‌شد که اتوبوس‌سازان کشور برخلاف سایر تولیدکنندگان خودروهای کاروتجاری کمترین آسیب را از خروج تولیدکنندگان خارجی از بازار کشور دیده بودند و همچنان توان ادامه کار بدون حضور خارجی‌ها را داشتند. این خودروسازان می‌توانستند با کمترین تاثیرپذیری از تحریم‌ها، بخش اعظم نیاز ناوگان کشور را برآورده کنند. با این حال کم‌لطفی‌های دولت و شهرداری به این بخش، تولیدکنندگان را با مشکلاتی مواجه کرد که تنها چاره آن ازسرگیری دوباره سفارش‌گذاری برای خرید اتوبوس‌های شهری بود.
فرسودگی 80 درصدی اتوبوس‌های پایتخت
عدم خرید شهرداری از خودروسازان داخلی و ممنوعیت واردات مدل‌های صفر تا آن‌جا پیش رفت که به‌تازگی شهردار تهران اعلام کرده است: «حدود ۲هزار و ۲۰۰ اتوبوس روزانه در تهران فعال است که به دلیل فرسودگی، روزانه تعدادی از آن‌ها از مدار فعالیت خارج می‌شوند.» علیرضا زاکانی با بیان این‌که ناوگان حمل‌ونقل عمومی پایتخت در این سال‌ها دچار غفلت و عقب‌ماندگی تاریخی شده است، گفت: «همه ون‌های پایتخت فرسوده هستند و باید از رده خارج شوند؛ همچنین ۷۰درصد تاکسی‌ها و ۸۰درصد اتوبوس‌های تهران نیاز به نوسازی دارند.» وی افزود: «در موضوع وارد کردن اتوبوس‌های جدید در حال تلاش هستیم و باتوجه به کمبود جدی اتوبوس تلاش داریم بخشی از داخل و بخش دیگر را از خارج تامین کنیم.» این موضوع از سوی شهردار تهران در حالی مطرح می‌شود که فرسودگی اتوبوس‌های شهری در تمام استان‌های کشور به چشم می‌خورد و می‌توان این حجم از فرسودگی را به کل ناوگان حمل‌ونقل مسافری درون‌شهری کشور تسری داد.»
ادامه بی‌توجهی‌ها به تولید و برنامه واردات
با این‌حال، به نظر می‌رسد شهرداری تهران، به‌رغم تمام تلاش‌های تولیدکنندگان داخلی در نظر دارد اتوبوس‌های الکتریکی را هم بدون در نظر گرفتن تولیدات داخلی، از مدل‌های خارجی تامین کند. درحالی‌که سال گذشته اتوبوس‌سازان کشور از آمادگی خود برای تولید مدل‌های برقی خبر داده‌اند، اما معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران سال گذشته از برنامه واردات این اتوبوس‌ها خبر داده و اعلام کرده بود که «اتوبوس‌های برقی از اواخر شهریور یا اوایل مهر وارد خطوط بهره‌برداری می‌شوند.»
سیدمجتبی شفیعی درباره واردات اتوبوس‌های برقی گفته بود بخش خصوصی می‌خواهد 50 دستگاه از گران‌ترین اتوبوس برقی موجود در دنیا را وارد شهر تهران کند که قیمت هر دستگاه از آن‌ها 10میلیاردتومان است. به گفته وی، قرار بود در مجموع 1100 دستگاه اتوبوس برقی وارد کشور شود. گرچه هنوز آمار مشخصی از واردات و بهره‌برداری این اتوبوس‌ها در دسترس نیست، اما عدم توجه به تولید داخلی ازسوی شهرداری، قطعا روند توقف تولید اتوبوس‌سازان را در سال‌های آتی هم مستمر خواهد کرد.
