خودروهای برقی[/caption]
در آن صورت خودروسازان چيني به رقابت شديد مي‌افتند تا خودروهاي خود را صادر کنند. بيل راسو مي‌گويد: تا چند سال ديگر مازاد ظرفيت چين به 10 ميليون دستگاه مي‌رسد که بايد براي آن در دنيا بازار پيدا کند و واقعيت اين است که 10 ميليون دستگاه معادل کل توليدات ژاپن در سال 2012 است!
اين ظرفيت مازاد فقط مختص توليد خودرو نيست، بلکه اين موضوع شامل قطعه‌سازان هم مي‌شود. قطعه سازاني که در سايه انواعي از مشوق‌ها و سياست‌گذاري‌ها دولت چين ايجاد شده‌اند و از شير مرغ گرفته تا جان آدميزاد مي‌سازند و در پي بازارهاي جديد خواهند بود.
بر اساس گزارش‌هاي منتشره 10 خودروساز اصلي چين، تا سال 2020 ظرفيت خود را به توليد سالانه 35 ميليون دستگاه خواهند رساند. برنامه‌ريزي براي توليد اين تعداد خودرو تنها بر اساس ميران رشد تقاضاي بازار داخلي چين صورت گرفته است.
آمارها خبر از اشباع بازار داخلي چين مي‌دهند همين موضوع باعث شده که خودروسازان چين در پي بازارهايي در آن سوي مرزهايشان باشند و بر اساس تجربه‌اشان از انواع روش‌ها براي نفوذ در اين بازارها بهره گيرند، بازار ايران از اين تلاش‌ها بي نصيب نبوده بطوري که طي 10 سال گذشته شاهد حضور بيش 30 مدل خودروي چيني در بازار ايران هستيم؛ حضوري که صنعت خودرو را در آستانه انتخابي دشوار قرار داده است. يا بايد با خودروسازان چين وارد مرزهاي تازه‌تري از همکاري شود و يا اينکه فقط به همان واردات و مونتاژ اکتفاء کند. بين اين دو گزينه واردات و مونتاژ آورده‌اي براي صنعت خودروسازي ما نخواهد داشت، اما؛ آيا همکاري عميق‌تر با چيني‌ها مي‌تواند ما را به مقصدي به نام خودروسازي برساند؟
اگر چه پاسخ صريح به اين پرسش نياز به بررسي بيشتر دارد، اما؛ به نظر مي‌رسد همکاري با صنعت خودروي چين همچو شمشيري دو لبه است هم فرصتي مناسب در اختيار خودروسازان ما قرار مي‌دهد هم تهديدي جدي براي آنان خواهد بود.
تهديدي که ممکن است صنعت خودروي ما را از قبل همکاري با چين تهديد کند آن است که سرعت قطار توسعه صنعت خودروي چين بر اساس پاسخگويي به نيازهاي داخلي آن کشور تنظيم شده است، معناي ديگر اين سخن اين است که پس از مدتي بازار چين با بحران توليد مازاد مواجه خواهد شد.
اگر پيش‌بيني «بيل راسو» درست باشد چين در سه سال آيند با 10 توليد ميليون خودور مازاد بر نياز داخلي‌اش مواجه خواهد شد. حال اگر چين نتواند اين حجم از توليد را به ساير بازارهاي دنيا عرضه کند, صنعت خودروي چين از کار خواهد افتاد. اما مي‌دانيم که چيني‌ها بيدي نيستند که از اين بادها بترسند آنها براي حضور در بازار رقابتي تجارب بسياري دارند و براي موفقيت از روش‌هاي معمول و نامعمول بسياري بهره خواهند گرفت.
اما فرصت ما در چيست؟ اگر به بازارهاي صنعت خودرو نگاهي بيندازيم متوجه مي‌شويم که بنا به دلايل بسياري بازار نوجوان خودروهاي برقي و هيبريدي رو به گسترش است. مسائلي از جمله نگراني از اتمام سوخت‌هاي فسيلي و موضوع آلايندگي هوا به اين تغيير رويکرد دامن زده است.
چين از جمله کشورهايي است که اين تغيير را به خوبي احساس کرده است بر اساس مستندات موجود، چين در نظر دارد تا سال ۲۰۲۰ ميلادي ۵ ميليون خودرو الکتريکي توليد کند به عنوان مثال شرکت خودروسازي BYD، يکي از اصلي‌ترين توليد کنندگان ۵ ميليون خودرو الکتريکي اين کشور خواهد بود. جالب است که بدانيم چند ماه پيش همين خودروسازي BYD، اولين اتوبوس‌هاي باطري‌دار را در دو خط اتوبوس‌راني لندن افتتاح کرد.
با توجه به گستردگي استفاده از خودرهاي برقي و پيشتازي چين در توليد اين خودروها، شايد همکاري در اين زمينه بتواند فرصت جديدي فراروي صنعت خودروي ايران قرار دهد هم صنعت راهي نوين را تجربه نمايد و هم مردماني که صنعت براي رفاه آنان ايجاد شده از پس دود و آلودگي هوا اندکي سالم‌تر زندگي کنند.
* احمد فرهادي، کارشناس اقتصادي
