تولید اتوبوس در ایران قدمت چند ده‌ساله دارد. طی سال‌های اخیر اما به دلایل مختلفی ازجمله تحریم و افزایش هزینه‌های تولید، این صنعت تا حدودی از رونق افتاده است. قیمت بالای اتوبوس و کمبود بودجه شهرداری‌ها سبب شده‌اند تا سفارش به شرکت‌های اتوبوس‌ساز به پایین‌ترین حد خود برسد. این روند باعث شده است بسیاری بحث واردات اتوبوس‌های دست‌دوم را مطرح کنند. در این بخش صحبت‌های بسیاری در خصوص واردات ۲هزار دستگاه اتوبوس دست‌دوم مطرح شد، اما هنوز اقدامی در این رابطه انجام نشده است. با این‌حال، اقدامات مختلف دیگری برای تجهیز و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل شهری نیز در اوضاع بد مالی انجام شد. شرکت‌ها نوسازی اتوبوس‌ها و اورهال آن‌ها را به سفارش شهرداری و وزارت کشور در دستور کار قرار دادند. در جدیدترین برنامه برای منتشر شده از سوی دولت، قرار است حدود ۱۰هزار دستگاه اتوبوس با نوسازی دوباره در مدار حمل‌ونقل شهرها قرار بگیرد.
نوسازی ۱۰هزار اتوبوس در مرحله نخست
نیاز شهرها به اتوبوس در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده است. اما طی این سال‌ها کمترین تعداد اتوبوس وارد حمل‌و نقل شهری شده است. از این حیث برآورد می‌شود در صورتی که بودجه کافی وجود داشته باشد احتمالا در سال بیش‌از ۵هزار اتوبوس به شبکه حمل‌ونقل کشور باید اضافه شود.
بر اساس گزارش‌ها، اتوبوس‌های موجود در پایتخت ایران طی دهه اخیر کاهش پیدا کرده است. بسیاری از این اتوبوس‌ها پس از سال‌ها استفاده از بین رفته‌اند. بنابراین نیاز به تجهیز و نوسازی در این بخش احساس می‌شود.
در همین زمینه وزیر کشور از نوسازی بیش‌از ۱۰هزار اتوبوس در کشور خبر داد و تصریح کرد: «مسئولیت تجهیز ناوگان درون‌شهری با وزارت کشور و شهرداری‌ها است. در این راستا در مرحله نخست، نوسازی حدود ۱۰هزار دستگاه اتوبوس و حدود ۵هزار ون در دستور کار است.»
احمد وحیدی در حاشیه واگذاری ۴۷۰ دستگاه اتوبوس و ۶۲۶ دستگاه ون ایران‌خودرودیزل به وزارت کشور به مناسبت اربعین حسینی (ع) تاکید کرد: «موضوع ناوگان حمل‌ونقل عمومی حدود ۸ تا ۹سال گذشته دچار توقف شده است که از بدو مسئولیت دولت مردمی سیزدهم یکی از دغدغه‌ها رفع مشکلات ناوگان درون‌شهری و برون‌شهری بود.»
قرارداد تامین ۵۰۰۰ اتوبوس برقی بسته شد
وزیر کشور در ادامه با تاکید بر مسئولیت وزارت کشور و شهرداری‌ها در تجهیز ناوگان درون شهری گفت: «در همین راستا، قراردادهایی با خودروسازان منعقد شد تا بتوانند این نوسازی را انجام دهند. امروز نیز گام بزرگی در این راستا برداشته شد که مستمر خواهد بود.»
وحیدی اعلام کرد پس از نوسازی حدود ۱۰هزار دستگاه اتوبوس و حدود ۵هزار ون در مرحله بعد هم نوسازی تاکسی‌ها و موتورسیکلت‌ها در برنامه قرار خواهد گرفت.
وزیر کشور همچنین با اشاره به برنامه‌های دولت در خصوص برقی‌سازی شبکه حمل‌ونقل شهری اظهار کرد: «برقی‌سازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی هم در دستور کار است که بر این اساس، ۵هزار دستگاه اتوبوس برقی تامین خواهد شد و قراردادهای آن بسته شده است. بر این اساس ۵۰هزار تاکسی و به میزان دو تا سه برابر موتورسیکلت‌ها برقی می‌شوند.»
بر اساس برنامه‌های توسعه هفتم قرار است حدود ۱.۵میلیون دستگاه خودرو برقی به ناوگان حمل‌ونقل کشور افزوده شود. در این میان به نظر می‌رسد باید بیشترین تمرکز بر برقی‌سازی ناوگان اتوبوسرانی و تاکسیرانی کشور باشد. در این بخش کارشناسان معتقدند که برقی‌سازی اتوبوس‌ها و حمل‌ونقل شهری پیش‌نیاز برقی‌سازی کامل خودروهای عرضه شده در کشور خواهد بود.
بنابراین بهتر است دولت در این بخش بودجه بیشتری را در نظر بگیرد. درحال‌حاضر چند شرکت داخلی آمادگی خود را برای تولید اتوبوس‌های برقی اعلام کرده‌اند. در نتیجه ورود سرمایه به این بخش سبب رونق اتوبوس‌سازان داخلی و فعال شدن دوباره آن‌ها پس از یک دهه توقف تولید خواهد شد.
حمایت از تولیدکنندگان داخلی با قراردادهای جدید
احمد وحیدی در خصوص ضرورت انعقاد قرارداد با خودروسازان داخلی به منظور توسعه ناوگان حمل‌ونقل شهری اظهار داشت: «در سالی که رشد تولید یکی از شعارهای اصلی آن است، امیدوارم بتوانیم شاهد شکوفایی هرچه بیشتر در صنایع خودرویی و حمل‌ونقل باشیم.»
وی افزود: «با قراردادی که در سازمان شهرداری‌ها به امضا رسید، تلاش کردند دِین خود را ادا کنند و با حمایت از تولید هم بتوانیم محصولات خوبی داشته باشیم و هم صنایع بتوانند بر دوش جوانان و محققان، کار صنعت خودرو را پیش ببرند.»
وی همچنین با بیان اینکه تحویل این خودروها به حمل‌ونقل ما کمک بزرگی خواهد کرد گفت:« به خصوص در شهرهایی که کمبود جدی در این حوزه دارند این روند باید تسریع شود. البته نیاز ما خیلی بیشتر است. این خودروها همچنین به حمل‌ونقل زائران اربعین کمک بزرگی می‌کنند.»
وزیر کشور تصریح کرد:« البته اتوبوس‌ها به دلیل اینکه درون‌شهری هستند، کمک محدودتری دارند ولی در زمان‌های کوتاه کمک خوبی خواهند. اما ون‌ها به‌دلیل اینکه برون‌شهری هستند، کمک بیشتری در این زمینه خواهند داشت.»
